معرفی روش‌های توسعه معدن در عمق زمین یکی از اولویت‌های مورد نظر فعالان معدن در ۱۴۰۱ است

به گزارش می‌متالز، در چند دهه اخیر به دلیل بی توجهی به عمق اکتشاف و استخراج معادن در ایران، عملا با هزاران معدن بلا تکلیف و باطله‌های رها شده در نقاط مختلف کشور، نارضایتی مردم محلی، هزینه‌های زیاد حمل و نقل، خام فروشی، و مشکلات دیگر مواجه بوده ایم که در کنار نبود همکاری بانک ها، ماشین‌آلات معدنی فرسوده، قفل شدن اکتشاف در پهنه‌های معدنی دولتی و شبه دولتی، نبود همکاری سایر دستگاه‌ها از جمله منابع طبیعی و محیط زیست و... مشکلات معدن بیشتر و بازدهی آن کمتر شده است.
به گزارش بولتن نیوز، براین اساس لازم است که مهمترین مشکلات نهادی و زیر ساخت‌های معادن کشور شناسایی شده و با رفع تدریجی آنها، موانع عمده بخش معدن در سال ۱۴۰۱ کاهش یابد. همچنین برای سال ۱۴۰۱ تعیین تکلیف شرایط اکتشاف در برخی پهنه‌ها و محدوده‌های معدنی باید انجام شود. اکتشاف اصولا وظیفه دولت‌هاست، اما در ایران به دلیل مشکلاتی از جمله عدم تامین منابع شاهد هستیم کار اکتشاف در تعدادی از پهنه‌ها و محدوده‌ها که به نام ایمیدرو، سازمان زمین‌شناسی و ... هستند همچنان قفل است.
کارشناسان می‌گویند که در سال گذشته اکتشاف، ضربه اصلی را از عدم همکاری منابع طبیعی دیده است. حفظ محیط زیست باید از اولویت‌های کاری معدنکاران باشد و به بهانه حفظ محیط زیست نباید محدودیت برای اکتشاف معادن ایجاد شود.
کارشناسان تاکید دارند که مطالعات و استخراج معدن باید در عمق زمین صورت بگیرد و تنها در سطح زمین محدود نشود. در کشور‌های صنعتی جهان، تنها به نشانه‌های وجود معدن و کار معدن کاری در سطح زمین اکتفا نمی‌شود. بلکه به عمق زمین می‌روند و حتی فرآوری و کنسانتره معدنی را در عمق زمین انجام می‌دهند و به جای این که محیط بزرگی را به معدن و تخریب و رفت و آمد اختصاص دهند، محیط‌های کوچکتری را با استفاده از فناوری‌های نوین استخراج کرده و به عمق می‌روند و از این طریق توجیه اقتصادی معدن بیشتر می‌شود و سود و درآمد بالا رفته و بازدهی بیشتری خواهند داشت.

اینکه فقط سطح زمین با تعدادی ماشین آلات و برداشت مدام در دستور کار باشد، و عمق زمین رها شود زمینه ساز هزینه بیشتر و نتیجه و درآمد کمتر است.
در کشور‌های توسعه یافته، کار تولید کنسانتره و عملیات معدنی در عمق زمین انجام می‌شود و زمان برداشت و کیفیت افزایش می‌یابد و سود و درآمد بیشتر انگیزه سرمایه گذاران را بیشتر و مشوق توسعه سرمایه‌گذاری خواهد شد؛ لذا توجه به روش‌های نوین اکتشاف در عمق و تولید در عمق و معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی و بانکی و کمک‌های دولت می‌تواند در امر اکتشاف و استخراج بسیار موثر باشد. ایمیدرو، وزارت صمت، دولت و شرکت‌های مشاوره‌ای باید مشوق گسترش این روش‌های توسعه عمق معادن باشند تا معدنکاران یاد بگیرند و کار بهتر انجام شود.

اکتشاف‌های عمیق و مطالعات در مورد مرغوبیت و توجیه اقتصادی معدن

بخش بزرگی از اکتشافات معدنی که در ۵۰ سال اخیر و قبل از انقلاب تا سال‌های گذشته صورت گرفته، بیشتر روی موجودی سطح معدن و نوع سنگ‌ها و آنچه با حفاری‌های ساده انجام می‌شود، متمرکز بوده و همین که یک معدن کشف شده، عامل فعالیت در معدن بوده است، اما عمق معدن و مرغوبیت و میزان ذخایر و خلوص سنگ‌های معدنی کمتر مورد توجه بوده است و معدنکاران در اکتشاف معدن، به کیفیت و میزان مرغوبیت و خلوص معادن و میزان سود ودرآمدی که از آن کسب می‌کنند، کمتر توجه داشته و در نتیجه در برخی موارد، سرمایه گذاری آن‌ها تلف شده و بازنگشته است و بعد از مدتی متوجه شده اند که سنگ معدنی و مواد معدنی مناسب نبوده و در نتیجه کار را رها کرده اند و حتی انگیزه کافی در مورد عمق معدن و استفاده از فناوری‌ها و شرکت‌های مشاوره‌ای و معتبر داخلی و خارجی نداشته اند.
بسیاری از این معادن با مقادیر زیادی باطله معدنی مواجه شده اند و بخشی از محیط شهر و روستا را تخریب کرده و نتیجه نداده است. سرمایه گذاران، معدن را یا فروخته اند و یا رها کرده اند و امید مردم منطقه نیز کاهش یافته است.
در نتیجه بسیاری از افراد با سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه اقدام به اکتشاف کرده، اما در عمل معادن نامرغوبی را کشف کرده اند که کیفیت مورد نظر را ندارد و بخش عمده‌ای از این استخراج‌ها عملاً به باطله تبدیل شده و امکان استفاده نداشته اند و اشتغال و امید اولیه نیز از دست رفته است.
براین اساس، باید توجه داشت که بعد از کشف اولیه و نمونه برداری‌ها و نتایج آزمایشگاهی، باید مطالعات مربوط به اکتشاف معادن توسط شرکت‌های مشاوره‌ای داخلی و خارجی انجام شود و در این مسیر نهاد‌های متولی مانند وزارت صمت، ایمیدرو و ادارات منطقه‌ای باید به سرمایه گذاران کمک کنند و گزارشی از کیفیت، مرغوبیت، میزان خلوص، ظرفیت معدن، برآورد اولیه و مواد معدنی در جا و قابل استحصال ارائه دهند و با روش‌های نوین و پیشرفته و فناوری‌های امروزی، برآورد بهتری از وضعیت آینده خود داشته باشند.
کار اکتشاف باید با حمایت سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف انجام شود، زیرا منافع آن به کل کشور می‌رسد و سرمایه گذار نباید تنها باشد. باید اکتشاف با کیفیت بهتر همراه شود وکار با استفاده از فناوری‌ها و روش‌های نوین و مشارکت شرکت‌های معتبر بین المللی انجام شود تا بتوان به کیفیت بهتر و مرغوبیت محصولات رسید و سرمایه‌گذاری‌ها نتیجه بخش باشد و باعث ناامیدی بخش خصوصی و سرمایه گذاران در اکتشاف معدن نشود.
براین اساس، با برآورد‌های اولیه می‌توان دریافت که آیا در شرایط امروز، استخراج با قیمت‌های بازار قابل توجیه اقتصادی است و صرفه اقتصادی در روش‌های فعلی استخراج معدن وجود دارد یا خیر؟ گاهی سرمایه گذار نتیجه می‌گیرد که با هزینه‌های فعلی و قیمت‌های محصول در بازار جهانی، فعلا مقرون به صرفه نیست و بهتر است که در آینده استخراج شود و گاهی نتیجه می‌گیرند که باید استخراج شود، چون در آینده ممکن است که نیاز به آن ماده معدنی کمتر شود و تولید آن توجیه اقتصادی نداشته باشد؛ لذا شناسایی ریسک ها، بازار، مدیریت ریسک، توجیه اقتصادی، صرفه‌های مقیاس تولید و سایر مسائل مربوط به اقتصاد بخش معدن ضروری است تا اکتشاف و استخراج و سرمایه گذاری‌ها نتیجه بخش و امید بخش و عامل تحول باشد.
اگر قرار است که توسعه صنایع معدنی در ایران محور توسعه صنعت باشد و جایگزین درآمد نفت وگاز شود و وابستگی به خارج کم شود و خام فروشی نفت و گاز و مواد معدنی تبدیل به تحولات صنعتی و ارزش افزوده و محصولات و فرآورده‌ها با قیمت بالاتر شود، ضروری است که از ابتدای کار تا انتها به مسائل مختلف توجه شود و از مرغوبیت مواد معدنی تا جغرافیای اقتصادی، جانمایی مناسب کارخانه و مسائل حاشیه‌ای مانند کمبود آب، حاشیه‌های اجتماعی و سیاسی، انتظارات مردم، مسائل زیست محیطی و... مورد توجه باشد.

توسعه معدن در عمق زمین

مطلب بعدی آن است که مطالعات و استخراج معدن در عمق زمین صورت بگیرد و تنها در سطح زمین محدود نشود. در کشور‌های صنعتی جهان، تنها به نشانه‌های وجود معدن و کار معدن کاری در سطح زمین اکتفا نمی‌شود. بلکه به عمق زمین می‌روند و حتی فرآوری و کنسانتره معدنی را در عمق زمین انجام می‌دهند و به جای این که محیط بزرگی را به معدن و تخریب و رفت و آمد اختصاص دهند، محیط‌های کوچکتری را با استفاده از فناوری‌های نوین استخراج کرده و به عمق می‌روند و از این طریق توجیه اقتصادی معدن بیشتر می‌شود و سود و درآمد بالا رفته و بازدهی بیشتری خواهند داشت.
اینکه فقط سطح زمین با تعدادی ماشین آلات و برداشت مدام در دستور کار باشد، و عمق زمین رها شود زمینه ساز هزینه بیشتر و نتیجه و درآمد کمتر است.
در کشور‌های توسعه یافته، کار تولید کنسانتره و عملیات معدنی در عمق زمین انجام می‌شود و زمان برداشت و کیفیت افزایش می‌یابد و سود و درآمد بیشتر انگیزه سرمایه گذاران را بیشتر و مشوق توسعه سرمایه‌گذاری خواهد شد.

معرفی روش‌های توسعه معدن در عمق زمین یکی از اولویت‌های مورد نظر فعالان معدن در ۱۴۰۱ است
لذا توجه به روش‌های نوین اکتشاف در عمق و تولید در عمق و معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی و بانکی و کمک‌های دولت می‌تواند در امر اکتشاف و استخراج بسیار موثر باشد. ایمیدرو، وزارت صمت، دولت و شرکت‌های مشاوره‌ای باید مشوق گسترش این روش‌های توسعه عمق معادن باشند تا معدنکاران یاد بگیرند و کار بهتر انجام شود.
در حال حاضر، هزاران معدن بلا تکلیف، هزینه‌های زیاد حمل و نقل، خام فروشی، همکاری کم بانک ها، ماشین‌آلات معدنی فرسوده، قفل شدن اکتشاف در پهنه‌های معدنی دولتی و شبه دولتی، نبود همکاری سایر دستگاه‌ها از جمله منابع طبیعی و محیط زیست و... از مهمترین مشکلات نهادی و زیر ساخت‌های معادن کشور است که مانع عمده در سال ۱۴۰۱ است که از سال‌های قبل همچنان ادامه دارد و باید به تدریج برطرف شود.
برای سال ۱۴۰۱ تعیین تکلیف شرایط اکتشاف در برخی پهنه‌ها و محدوده‌های معدنی باید انجام شود. اکتشاف اصولا وظیفه دولت‌هاست، اما در ایران به دلیل مشکلاتی از جمله عدم تامین منابع شاهد هستیم کار اکتشاف در تعدادی از پهنه‌ها و محدوده‌ها که به نام ایمیدرو، سازمان زمین‌شناسی و ... هستند همچنان قفل است. در سال گذشته اکتشاف، ضربه اصلی را از عدم همکاری منابع طبیعی دید. حفظ محیط زیست باید از اولویت‌های کاری معدنکاران باشد و به بهانه حفظ محیط زیست نباید محدودیت برای اکتشاف معادن ایجاد شود.

منبع: بولتن نیوز