نبرد برای تأمین مواد اولیه فولادی‌ها

به گزارش می‌متالز، یکی از ابتدایی‌ترین چالش‌های توسعه صنعت فولاد کشور، تأمین مواد اولیه از جمله سنگ‌آهن است. در سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، به منظور تولید ۵۵‌میلیون تن فولاد خام، سالانه به ۱۶۲‌میلیون تن سنگ‌آهن نیاز است، اما در حال‌حاضر تولید سنگ‌آهن کشور حدود ۸۰‌میلیون تن است و نیاز به رشد سالانه ۹/۲‌درصد دارد. براساس شرایط موجود در آینده در صورت عدم اکتشافات جدید در حوزه سنگ‌آهن، ذخایر ما تنها جوابگوی نیاز تا ۱۰‌سال بعد از ۱۴۰۴ است؛ بنابراین دیر یا زود ذخیره معادن کشور به اتمام خواهد رسید و ما مجبور به واردات بخش زیادی از مواد اولیه فولاد از کشور‌های دیگر خواهیم بود. بر این اساس نیازمند تدابیری کارآمد برای شناسایی راهکار‌ها و گزینه‌های جایگزین برای ادامه این مسیر هستیم؛ و جود معادن فلزی غنی همچون گل گهر، انگوران، سنگان، مهدی‌آباد، چادرملو، سرچشمه و سنگان، نشان‌دهنده غنی بودن ایران در حوزه کانی‌های فلزی است، اما با دارا بودن همه ذخایر معدنی پرارزش در این کشور، از چند سال گذشته هشدار‌های زیادی از سوی بیشتر مسئولان و مدیران شرکت‌های مرتبط با حوزه زنجیره فولاد نسبت به کمبود مواد اولیه فولاد به‌ویژه سنگ‌آهن شنیده می‌شود و اکنون این هشدار‌ها در حال تبدیل به واقعیت است و پیش‌بینی می‌شود ذخیره غنی‌ترین معادتن فلزی کشور، چهارتا پنج سال آینده به صفر می‌رسد.

چاره‌اندیشی برای تأمین مواد اولیه

در حال حاضر بسیاری از کارخانجات فولادی به دلیل کمبود سنگ‌ آهن با ظرفیت پایین تولید می‌کنند و دغدغه اصلی‌شان تأمین مواد اولیه است، موضوعی که حاکمیت باید بستر سازی‌های لازم را برای واردات سنگ‌آهن فراهم کند تا سرمایه‌های کشور در سال‌های آتی به تعطیلی کشیده نشوند.

مدیر عامل شرکت ذوب‌ آهن اصفهان در جمع خبرنگارانی که برای بازدید به اصفهان سفر کرده‌ بودند، درباره وضعیت کنونی شرکت ذوب‌آهن می‌گوید: «به دلیل نگاهی که به مسئله اقتصاد مقاومتی داریم و با توجه به امکاناتی که وجود دارد، ۸۵درصد قطعاتمان بومی‌سازی شده‌است و در مقابل تکانه‌های خارج از کشور مقاوم هستیم. لازم است در داخل کشور هم یک هم‌افزایی بین کل زنجیره‌های ارزش و تأمین و کالا ایجاد شود.

ایرج رخصتی در پاسخ به این سؤال در خصوص مشکلات تأمین مواد لولیه در این کارخانه می‌افزاید: «از دولت انتظار داریم که به ذوب‌آهن به عنوان کارخانه‌ای که یک صنعت مادر را پوشش می‌دهد، نگاه ویژه‌ای داشته باشد. نیاز به این نگاه ویژه در تحویل معادن به شدت احساس می‌شود. ذوب‌آهن در حال حاضر مشکلی برای تأمین روزمره، ماهانه و سالانه مواد اولیه ندارد، اما اگر بپرسند در سه سال آینده مواد اولیه از کجا تأمین می‌شود، پاسخی نداریم. بخشی از مقاوم‌سازی اقتصاد که شعار اقتصاد مقاومتی در پی آن است، همین است که کارخانه‌ای به عظمت ذوب‌آهن، از لحاظ تأمین مواد اولیه مشکلی نداشته باشد و این مهم مستلزم مالکیت این کارخانه بر بعضی معادن است.»

وی تأکید می‌کند: «ذوب‌آهن مجموعه عظیمی است که وابستگی بورسی دارد و هر منفعتی در این کارخانه اجتماعی است. ذوب‌آهن با توجه به مواردی که گفته شد نباید نگران تأمین مواد اولیه برای سال‌های آینده باشد و این موضوع بستر مناسبی است برای متحول شدن تأمین مواد اولیه.»

رخصتی برنامه‌های شرکت ذوب‌آهن برای رفع مشکل تأمین مواد اولیه می‌گوید: «با وزارت صمت و زیرمجموعه‌هایش مذاکراتی داریم معادنی را پیشنهاد داده‌ایم که این وزارت بتواند در چارچوب قانونی به ما تحویل دهد. تعاملات تا‌کنون رضایت‌بخش بوده و مراحل پایانی خود را طی می‌کند. ما برای تأمین منابع کارخانه سه هاب تعریف کرده‌ایم که در اصفهان، خراسان‌ها و کردستان هستند. امیدواریم بتوانیم آن‌ها را فرآوری کنیم و کنسانتره‌سازی و گندله‌سازی کوره بلند را ایجاد کنیم. به شرطی که مواد آهن‌دار کنار معدن باشد. برای رسیدن به اهدافمان نامه‌نگاری‌هایی انجام دادیم و توافقات اولیه حاصل شده‌است بقیه ماجرا به وزارت صمت برمی‌گردد.»

کاهش مصرف گاز

مدیر عامل ذوب‌آهن در خصوص مصرف حامل‌های انرژی می‌گوید: «ذوب‌آهن تنها کارخانه‌ای است که برق مصرفی خود را تولید می‌کند. به دلیل مشکلاتی که گاز به وجود آمده در تولید کک و تولید کوره‌بلند برای محیط‌زیست به وجود می‌آورد، این گاز به گازی تبدیل شده‌است که در بویلر با گاز‌های طبیعی ترکیب شود. با توجه به این موضوع کارخانه ذوب‌آهن زیرساخت تولید ۲۴۰ مگاوات برق را دارد، در حالی که نیاز این کارخانه به برق ۱۸۰ مگاوات است. مشکلی که وجود دارد، قیمت گاز است به دلیل عدم کارشناسی دقیق تمایزی بین کارخانه فولاد و پتروشیمی قائل نشده‌اند که در حال رایزنی برای حل مشکل قیمت گاز هستیم که اگر به نتیجه برسد مشکل دیگری در تأمین انرژی نداریم.»

همچنین مدیر روابط عمومی ذوب‌آهن اصفهان درجمع خبرنگاران درباره مصرف آب در کارخانه ذوب‌آهن می‌گوید: «در ۲۵ سال گذشته میزان آب مصرفی برای تولید هر تن چدن بالغ بر ۲۰متر مکعب بوده‌است که این مقدار امروز به ۵ متر مکعب رسیده‌است. برای رسیدن به این هدف عملیات ویژه‌ای به منظور بازچرخانی درون‌کارخانه‌ای و بهبود کیفیت بهره‌وری آب درون کارخانه انجام شده‌است. کنترل مصرف برج‌های خنک‌کننده، انسداد مسیر‌های پرت آب و استفاده از آب کندانس باعث‌شده که مصرف آب کارخانه به شدت پایین بیاید. در حال سرمایه‌گذاری ۲ هزار میلیارد تومانی در پروژه پساب هستیم. در ساعت ۸۵۰ متر مکعب آب از منطقه وسیع فلاورجان اصفهان جمع‌آوری می‌شود که با ورود این مقدار آب به مدار در سال جاری برداشت آب از زاینده‌رود به صفر می‌رسد.»

۴۵ درصد تولیدات صادر شد

علیرضا امیری میزان صادرات در سال گذشته را یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن اعلام می‌کند و می‌گوید: «امسال نیز روند صادرات با توان بیشتری تداوم یابد. اکنون تولید بالغ بر ۳۰میلیون تن اعلام شده و ظرفیت به بیش از ۴۰میلیون تن رسیده‌است.

وی می‌افزاید: «حقابه ذوب‌آهن هزار لیتر بر ثانیه بوده و براساس سیاست صرفه‌جویی و کاهش مصرف به ۴۰۰ لیتر بر ثانیه رسیده‌است.

امیری با بیان اینکه مجموعه دانش‌بنیان ذوب‌آهن و مجموعه مپنا به عنوان سرمایه‌گذار بی او تی بدون حضور خارجی‌ها فعالیت ذوب‌آهن را پیش می‌برند، درباره تولید سوزن ریل می‌گوید: «ذوب‌آهن اگر نگوییم خاورمیانه، در حوزه خلیج‌فارس تنها کارخانه‌ای است که تولید ریل انجام می‌دهد. سرمایه‌گذاری سنگینی در حوزه تولید ریل انجام شده‌است و چرخه این تولید فقط به خود ریل محدود نمی‌شود و یک عنصر تأثیرگذار این چرخه سوزن ریل است. در کشور نیاز به ۷هزار سوزن ریل وجود دارد که احتمالاً ظرف چند ماه آینده اولین نمونه‌های تولید ذوب‌آهن اصفهان به راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران تحویل داده خواهد شد. در حال حاضر در مرحله عقد قرارداد و تکمیل زیرساخت‌های تولید سوزن ریل هستیم و قطعه مرکزی را تولید کرده‌ایم.»

منبع: جوان آنلاین