ثبات نسبی ۴۵ روزه در بازار خـودرو

به گزارش می‌متالز، بازار خودرو ماه‌هاست در رکود سنگینی به‌سر می‌برد. حتی افزایش تورم ماهانه هم تغییری در روند قیمتی خودرو‌ها در بازار ایجاد نکرده است. به نظر می‌رسد قیمت‌ها حتی بیش‌از تورم و نرخ دلار افزایش داشته است و حالا در سقف قیمتی خود قرار دارد. مشتری ارزش خودرو را می‌داند و حاضر نیست بیش‌از سقف مشخصی برای آن هزینه کند. همین مساله باعث شده است مشتری در بازار نایاب شود و قیمت‌ها هیچ واکنشی به شرایط اقتصادی نداشته باشد. البته در این بین، بحث واردات خودرو و انتظار برای آن نیز مزید بر علت شده تا بسیاری دست از خرید بکشند. درخصوص وضعیت این روز‌های بازار خودرو با سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو به گفتگو پرداختیم.

باتوجه به این که در آستانه ماه پنجم سال به سر می‌بریم، وضعیت بازار به چه صورت است و آیا همچنان رکود در این بازار دیده می‌شود؟

در واقع بازار در رکود کامل به سر می‌برد. معاملات در این بازار در نقطه صفر قرار دارد و طی ۴۵ روز گذشته هیچ اختلاف قیمتی در خودرو‌های مونتاژی و داخلی و وارداتی دیده نمی‌شود. این روز‌ها مشتری برای خرید خودرو کمتر مراجعه می‌کند. در چهار ماه گذشته اگر عرضه افزایش می‌یافت، فاصله قیمتی کمتر می‌شد. اما متاسفانه در چهار ماه گذشته نه افزایش عرضه داشته‌اند و نه اتفاق دیگری افتاده است.

طی چهارماه نخست سال باید حدود ۵۲۰ هزار دستگاه تولید می‌شد تا فاصله قیمتی کاهش یابد. این در حالی است که براساس آمار‌ها تعداد اندکی تولید و روانه بازار شده، در ۴۵ روز گذشته بازار به اندازه‌ای راکد بود که تنها راه آن افزایش عرضه بود. اگر تنها روزی ۵۰۰ دستگاه از سوی کارخانه فاکتور می‌شد، دوباره قیمت بسیاری از خودرو‌ها به کانال کمتر ۲۰۰ میلیون تومان بازمی‌گشت. اما متاسفانه به نظر می‌رسد عرضه مدیریت می‌شود و تمایلی ندارند پاسخگوی تقاضای بازار باشند و به همین علت فاصله قیمتی اکثر خودرو‌ها در بازار صد درصدی شده است.

درحال‌حاضر قیمت خودرو تا چه اندازه در نوسان است؟

قیمت برخی خودرو‌ها دو، سه میلیون تومان طی چند روز کم و زیاد شده، به‌عنوان مثال ۲۰۶ تیپ ۲ چند روز گذشته ۳۰۴ میلیون تومان بود درحال‌حاضر با قیمت ۳۰۰ میلیون تومان معامله می‌شود و احتمال دارد طی یکی دو روز آینده دوباره قیمت آن تا ۲ میلیون تومان تغییر کند. قیمت کوییک ۲۱۲ میلیون تومان بوده که به ۲۰۸ میلیون تومان رسیده است.

چه مدتی است که قیمت‌ها ثابت مانده‌اند؟

حدود ۴۵ روز است که تقریبا قیمت‌ها ثابت مانده و بازار ثبات قیمتی اردیبهشت‌ماه را حفظ کرده است. با این‌که افزایش نرخ ارز را داشتیم، اما تاثیری بر بازار خودرو نداشته است. مشتریان به این بازار مراجعه نمی‌کنند، مگر این که فردی نیاز به خودرو داشته باشد و به‌صورت ضروری خرید خود را انجام دهد. این افراد هم منتظر جزئیات طرح واردات و به دنبال این بودند که آیا واردات انجام می‌شود و در صورت انجام چه تعرفه‌ای را شامل می‌شود. تقاضای کاذب در بازار آزاد فروکش کرده و کسی به دنبال خرید دو یا سه دستگاه خودرو برای سوددهی در آینده نیست.

تفاوت قیمتی که امسال نسبت به نرخ‌های پایان سال گذشته رقم خورد تا چه میزان بوده است؟

به‌عنوان‌مثال ۲۰۶ در اسفندماه به ۲۶۰ میلیون تومان رسیده بود، اما امسال به ۳۰۰ میلیون تومان هم رسید. این اتفاق به‌دلیل محدودیت عرضه و مدیریت بازار ایجاد شده است که قصد دارند افزایش قیمت داشته باشند و بحث بورس کالا را مطرح می‌کنند. زیرا می‌خواهند خودرویی را که قیمت واقعی آن ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان است، با قیمت ۵۰۰ میلیون تومان به فروش برسانند.

نظر شما درخصوص عرضه خودرو در بورس کالا چیست؟

عرضه در بورس منطقی نیست. مشخص نیست افرادی که این موضوع را مطرح می‌کنند، در بازار خودرو فعال هستند یا نه. اگر فعال باشند می‌دانند این مشکلات مربوط به محدودیت عرضه است و با ورود خودرو به بورس این مشکلات حل نمی‌شود. این‌طور نیست که یک خودرو در بورس چوب حراج زده شود. قصد دارند با این کار سه قیمت برای خودرو ایجاد کنند که شامل قیمت بورس، کارخانه و بازار می‌شود. افرادی که تصمیم می‌گیرند این اقدامات را انجام دهند، در نظر نمی‌گیرند مشکل این بازار مربوط به کمبود تقاضاست و عرضه پاسخگوی تقاضا نیست. اگر عرضه کافی وجود داشت، مصرف‌کننده خودرو را دو برابر قیمت مصوب خریداری نمی‌کرد. به‌جای این اقدامات باید هرچه سریع‌تر وضعیت واردات مشخص شود تا مردم از بلاتکلیفی نجات پیدا کنند.

خودروسازان اعلام کرده‌اند؛ از ابتدای سال تا امروز ۲۵۰ هزار دستگاه فاکتور کرده‌ایم. آیا این خودرو‌ها وارد بازار شده است؟

وضعیت فعلی بازار چنین اقدامی را نشان نمی‌دهد. اگر برای خرید ۵ دستگاه پژو پارس مراجعه کنید. در بازار‌ها باید چند روزی وقت بگذارید تا بتوانید این خودرو‌ها را پیدا کنید. مابقی خودرو‌ها مانند سمند و ۲۰۶ هم به همین شکل است. در سال‌های قبل حدود یک‌میلیون و ۵۵۰ هزار دستگاه توسط خودروسازان تولید شد، درحالی‌که واردات هم آزاد بود. آن زمان پژوپارس با یک‌میلیون تومان پایین‌تر یا بالاتر از قیمت واقعی به فروش می‌رسید. تندر اتوماتیک به قیمت ۴۸ میلیون تومان فاکتور می‌شد، اما گاهی با یک میلیون زیر قیمت هم به فروش می‌رسید. از نیمه دوم سال ۹۷ فاصله قیمت هرروز افزایش یافت و امروز به ۱۰۰ تا ۱۱۰ درصد در برخی خودرو‌ها رسیده است. اگر آمار‌ها درست باشد، طی سه سال گذشته ۲.۳ تا ۲.۴ میلیون خودرو تولید شده و به همین دلیل فاصله قیمتی افزایش یافت. این تولید جوابگوی نیاز اندک بازار هم نیست.

در این خصوص قانون‌گذار و سیاست‌گزار چه اقداماتی می‌توانند انجام دهند؟

مشخص نیست قانون‌گذار محترم چه کاری انجام می‌دهد. باید اجازه دهند واردات خودرو انجام شود. البته واردات خودرو باید با تعرفه صفر یا نهایتا ۲۰ تا ۳۰ درصد انجام شود، نه آن‌که تعرفه ۱۰۰ درصد برای آن در نظر بگیرند. ازسوی‌دیگر باید دست خودروسازان را باز بگذارند تا محصولات خود را با هر قیمتی می‌خواهند بفروشند. در این حالت است که بازار قیمت‌ها را مشخص خواهد کرد.

برخی معتقدند؛ قیمت خودرو در ایران بسیار گران‌تر از بازار‌های دیگر تمام می‌شود. دلیل این مساله را چه می‌دانید؟

آیا رواست که مصرف‌کننده برای خودرو چینی مونتاژ داخل که با تعرفه بسیار پایین‌تری نسبت به CBU وارد کشور شده، سه تا چهار برابر قیمت‌های جهانی برای خودرو بپردازد؟ این پول به دست واردکننده‌ای می‌رسد که سرمایه چندانی ندارد و سه تا چهار ماه این پول را نگه می‌دارد تا با پول خریداران استمرار وارداتش را حفظ کند. ازسوی‌دیگر، واردکننده با این پول چهار خودرو وارد می‌کند که یکی را به خریدار تحویل می‌دهد و سه خودرو دیگر را نگه می‌دارد تا روی آن‌ها سود کند. برخی از این مدل‌ها با قیمت ۹۰۰ میلیون تومان عرضه می‌شوند، اما آیا این خودرو‌ها در بازار‌های جهانی هم قیمت ۳۰ هزار دلاری دارند.

درحال‌حاضر سانتافه مدل ۲۰۲۱ را با قیمت ۲۴ هزار دلار می‌توان خریداری کرد یا اپتیما مدل ۲۰۲۱ را با ۲۰ هزار دلار. کراس‌اوور جدید کیا که سلتوس نام دارد هم بسته به میزان آپشن‌ها از ۱۳ هزار تا ۲۱ هزار دلار قیمت دارد. پس چرا باید با ۶۰۰ میلیون تومان که معادل ۲۰ هزار دلار است یک محصول داخلی پر از مشکل خرید که سازنده آن همچنان در مرحله آزمون و خطا و عیب‌یابی محصولش به کمک خریداران است؟ تا چه زمانی این وضعیت ادامه پیدا خواهد کرد؟ هزینه تولید برای کشور ما بسیار بالاست. چرا باید مصرف‌کننده این هزینه را بپردازد.

آیا قیمت مدل‌های چینی هم در بازار طی ماه‌های اخیر ثابت مانده است؟

بله؛ همه قیمت‌ها ثابت مانده است. در سال جاری تنها افزایش قیمت، بعد از عید تا اوایل اردیبهشت‌ماه اتفاق افتاد، اما بعد از آن قیمت‌ها ثابت مانده است. آن زمان دلار ثابت بود، اما افزایش قیمت خودرو را شاهد بودیم. بعد از آن قیمت خودرو ثابت شد، اما نرخ دلار افزایش یافت. پس اگر واردات انجام شود، قیمت‌ها قطعا شکسته خواهد شد. هم‌اکنون خودرو‌ها در کشور چندبرابر قیمت جهانی عرضه می‌شود و ما برای خودرو‌های فرسوده‌ای که در دنیا اوراق می‌شود، باید ۵ میلیارد تومان بپردازیم. تمام این موارد تاثیرگذار است و باید دیر یا زود تنظیم بازار صورت بگیرد. این تولید جوابگوی نیاز بازار نیست. برای رسیدن به تعادل در این بازار یا باید تولید انجام شود یا واردات. در هر صورت این کالای مصرفی باید به اندازه کافی تولید یا وارد کشور شود تا مصرف‌کننده مجبور نشود دو برابر قیمت واقعی پرداخت کند.

نظر شما در مورد واردات خودرو‌های ۱۰ تا ۱۵ هزار دلاری چیست؟

اگر امروز اپتیمای ۲۰۲۰ هم وارد شود، حداقل ۳ تا ۴ هزار دلار زیر قیمت مدل روز وارد خواهد شد. این واردات باید بیشتر از نیاز باشد، نه به‌صورت محدود. در دنیا ۹۹ درصد مردم خودرو‌های زیر ۱۰ هزار دلار سوار می‌شوند. کسی پول نقد برای خرید خودرو پرداخت نمی‌کند. خودرو به‌عنوان کالای مصرفی محسوب می‌شود. ۱۰ هزار دلار معادل ۳۰۰ میلیون تومان می‌شود که متاسفانه در ایران باید با این پول یک خودرو ۲۰۶ خریداری کنیم و باید به ازای هر ۳۰ هزار کیلومتر یک قطعه را تعویض کنیم. این در حالی است که برخی خودرو‌های خارجی مانند هیوندای آی ۲۰ بعد از ۱۰۰ هزار کیلومتر کارکرد هم نیازی به تعویض قطعه پیدا نمی‌کنند. شرکت‌ها در دنیا قطعه تولید نمی‌کنند و اگر زمانی مشکلی پیش بیاید، قطعه را سفارش‌گذاری می‌کنند. این در حالی است که خودرو‌های ایرانی مصرف سوخت بالایی دارند و نیاز بالایی به تعویض قطعات دارند.

منبع: دنیای خودرو (اخبار خودرو)