هفت عامل افزایش هزینه تولید در صنعـت خـودرو ایـران

به گزارش می‌متالز، وزارت صمت با آزمون و خطا‌هایی که در چند سال اخیر انجام داد، به دنبال یافتن راهکار‌هایی برای کاهش هزینه تولید در صنعت خودرو خودرو بود. هرچند فعالان این بنگاه‌های اقتصادی معتقدند؛ نبود ارتباطات جهانی و عدم استفاده از فرصت کوتاه پس از برجام برای خرید و طراحی پلت‌فرم‌های جدید در کنار بنگاه‌داری خودروسازان طی سال‌های گذشته، از اصلی‌ترین دلایل افزایش هزینه‌های تولید بوده است. بابک صدرایی، فعال و کارشناس صنعت خودرو در این خصوص به روزنامه «دنیای‌خودرو» گفت: «دلایل متعددی در قیمت تمام‌شده محصولات دخیل هستند که موجبات ضرر و زیان کارخانه‌های تولیدی را فراهم می‌کنند. مهم‌ترین این پارامترها، عقب‌ماندن از تکنولوژی روز جهان در تولید قطعات است. دومین عامل تاثیرگذار، عدم تناسب میزان سهم تولید پرسنل به نسبت همتایان و بنگاه‌های بزرگ خودروسازی جهان است. در چند دهه گذشته سیاست‌های دولتی باعث تورم نیرو در کارخانه‌های خودروسازی شده که آمار نسبی تولید را غیرمتوازن کرده است.» صدرایی در ادامه افزود: «تولید کارخانه‌های قطعه‌سازی وابسته به خودروسازان به‌صورت دستوری یکی دیگر از دلایل رشد روزافزون زیان این صنعت به‌شمار می‌رود. این در حالی است که برای تامین قطعات باکیفیت در خطوط تولید خودروسازان برتر جهانی به توان داخلی و تولید شرکت‌های زیرمجموعه اکتفا نمی‌شود و اگر بخواهند کارخانه‌ای را برای تامین نیاز خطوط تولید تاسیس کنند، یک فرآیند کارشناسی در این مسیر طی می‌کنند تا مانع تحمیل هزینه به بنگاه‌ها شوند.» به گفته او، عقب‌ماندگی در فناوری، پایین‌بودن بهره‌وری منابع انسانی، بالابودن قیمت تمام‌شده برخی قطعات داخلی، هزینه‌زایی برخی شرکت‌های زیرمجموعه، نداشتن تعامل با صنعت خودرو جهان، بالابودن عمر تولید محصولات و طولانی‌بودن زمان طراحی و ساخت محصولات جدید؛ هفت عامل افزایش هزینه تولید در صنعت خودرو ایران هستند.

خودروسازان طی چند سال گذشته در مسیر توسعه قرار نگرفته‌اند و متاسفانه طبق آمار‌های منتشرشده زیان خودروسازان بزرگ از ۷۰ هزار میلیارد تومان عبور کرده که بیش‌از ۲۰ هزارمیلیارد تومان آن مربوط به امسال است. برای جبران زیان این صنعت چه راهکار‌هایی می‌توانند نجات‌بخش باشند؟

کاهش هزینه تولید، تولید اقتصادی و کلماتی از این دست این روز‌ها کلید واژه‌های مهم در هر صنعت به‌ویژه صنعت خودرو به‌شمار می‌روند. چرا که تحقق چنین تولیدی، ضمن کاهش هزینه کارخانه‌ها، تولید کیفی مطابق با استاندارد‌های روز دنیا را به همراه دارد. از آن‌جاکه این روز‌ها هزینه تولید در صنعت خودرو به یکی از چالش‌های جدی این صنعت تبدیل شده، راهکار‌های کاهش هزینه از اصلی‌ترین مواردی است که در این صنعت مورد بحث قرار می‌گیرد. اما برای تحقق اهداف وزارت صمت در این صنعت باید به ورود تکنولوژی‌های جدید تولید توجه بیشتری شود تا بتوان بخشی از هزینه‌های بنگاه‌های خودروسازی را کاهش داد.

برخی فعالان صنعت خودرو واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه را راهکاری موثر در زمینه افزایش کیفیت محصولات و کاهش هزینه‌های شرکت‌ها می‌دانند و برخی ارتباطات جهانی را راهی برای افزایش تیراژ و تولید کیفی در کنار کاهش هزینه تولید عنوان می‌کنند. به نظر شما کدام یک از عوامل می‌تواند برای این بنگاه‌ها موثر واقع شود؟

شرکت‌های خودروسازی و زیرمجموعه‌های آنان که به‌واسطه دستورات و بخشنامه‌های دولتی اداره می‌شوند، دچار گسترش بی‌رویه شده‌اند. این فربه‌شدن اجازه حرکت سریع را به آن‌ها نمی‌دهد و حتی این چربی به مغز رسیده و اجازه فکر کردن را از آن‌ها گرفته است. به اعتقاد من، شرکت‌های زیرمجموعه خودروسازان عامل هزینه‌سازی برای خودروسازان بوده‌اند و باعث کاهش قدرت تصمیم‌گیری مدیران این بنگاه‌ها می‌شوند. اما آن‌چه می‌تواند هزینه در صنعت خودرو را کاهش دهد، تولید محصولات باکیفیت، به‌روز، فناورانه و مطابق با آخرین استانداردهاست. اگر خودروسازان از محصولات قدیمی دل بکنند و بر پلت‌فرم‌هایی مانند تارا، شاهین و ری‌را متمرکز شوند و این محصولات را در کلاس‌های مختلف به بازار عرضه کنند، بسیاری از تهدیدات امروز این صنعت به فرصت بدل خواهد شد. هزینه نگهداری، لجستیک و قطعه‌سازی شرکت‌های خودروسازی در کنار کاهش زمان تولید، درحال به‌روزرسانی است تا نسبت‌به کاهش هزینه تولید اقدام کنند. در این میان، سیستم‌های نوین فکری و مدیریتی نیز در کاهش هزینه تولید تاثیرگذار خواهد بود.

برای رهایی صنعتگران حوزه خودرو از فشار‌های مالی و کاهش هزینه‌ها تولید چه پیشنهاد‌هایی برای مدیران آنان دارید؟

هر اندازه یک سازمان چابک‌تر شود، قدرت تصمیم‌گیری افزایش و هزینه تولید کاهش می‌یابد. هم‌اکنون صنعت خودرو در ایران با چندین مشکل مواجه است که منجر به افزایش هزینه تولید می‌شود. یکی از این موارد؛ عمر محصولی است که برای بازار انتخاب می‌شود که در صنعت خودرو ایران این عمر تعریف‌شده معنایی ندارد. در بحث هزینه نیز آن‌چه اکنون حرف نخست را می‌زند؛ مدیریت تولید، مدیریت برنامه‌ریزی و ارتباطات جهانی است.

برخی فعالان حوزه صنعت خودرو معتقدند تصمیم‌گیران در وزارت صمت نتوانستند از فرصت کوتاه برجام بهره کافی را ببرند و این فرصت عملا از دست رفت. به نظر شما خودروسازان برای تطبیق خود با شرایط سیاسی کشور و تامین رضایت متقاضیان خودرو نیازمند چه تمهیداتی هستند؟

با داشتن ارتباطات جهانی می‌توان نسبت‌به تامین قطعات موردنیاز با کیفیت بهتر و قیمت کمتر اقدام کرد و البته می‌تواند کمک‌کننده باشد. اما از آن‌جاکه خودروسازان داخلی به‌واسطه تحریم‌ها از ارتباطات جهانی محروم هستند، توان تعامل با شرکت‌ها و ورود محصولات را ندارند؛ بنابراین اقدام به ساخت یک خودرو از نقطه اول تا نقطه پایان می‌کنیم که هزینه بالایی به همراه دارد و این هزینه به مصرف‌کننده منتقل می‌شود که باعث نارضایتی است. ضمن آن‌که حتی محصولات جدید هم نقایص کیفی دارند. همان‌طور که می‌دانید، همه قطعات یک خودرو آلمانی مانند مرسدس‌بنز یا ژاپنی مثل تویوتا، آلمانی و ژاپنی نیستند. بخشی از قطعات موردنیاز مرسدس‌بنز از آلمان و بخشی دیگر از انگلستان، کره، ایتالیا و بخشی هم از چین تامین می‌شود. در این میان، مجری نیز اعلام می‌کند؛ قطعه‌ای را که قیمت آن ارزان‌تر تمام شده، کیفیت بالاتری داشته باشد و تضمینی برای کارایی بیشتر دارد، در سطح جهانی خریداری می‌کند. صنعت خودرو امروز مانند سایر صنایع درحال تبدیل شدن به صنعتی بدون مرز است و یکی از بحث‌های مهم این است که ارتباطات جهانی را جدی بگیریم و به‌عنوان مقوله‌ای که سال‌ها در دنیا مطرح شده است، نگاه ویژه‌ای به آن داشته باشیم.

منبع: دنیای خودرو (اخبار خودرو)