«شفن» را چه می‌شود؟

به گزارش می‌متالز، این شرکت در حال حاضر در تابلوی اصلی بازار اول بورس معامله می‌شود. در صنعت متانول، شرکت پتروشیمی فن‌آوران در مقایسه با پتروشیمی زاگرس، شرکت جوان‌تری است و از لحاظ زمانی عمری نزدیک به پتروشیمی خارک (شخارک) دارد. «شفن» واحد فرعی شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) و زیرمجموعه شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) محسوب می‌شود. این شرکت دارای سه‌واحد تولید متانول، اسید استیک و کربن مونوکسید است. واحد متانول این شرکت، در سال ۱۳۸۳ با ظرفیت اسمی یک‌میلیون تن شروع به فعالیت کرد. واحد‌های اسیداستیک و کربن مونوکسید هم در سال ۱۳۸۵ به‌ترتیب با ظرفیت ۱۵۰‌هزار تن و ۱۴۰هزارتن به بهره‌برداری رسیدند. شرکت پتروشیمی فن‌آوران در بدو تاسیس با سرمایه یک‌میلیون تومان شروع به فعالیت کرد که شامل ۱۰‌هزار سهم هزار ریالی بود. آخرین افزایش سرمایه آن در سال ۱۳۸۳ انجام شد و سرمایه این شرکت به ۹۵ میلیارد تومان رسید.

پتروشیمی فن‌آوران به لحاظ ظرفیت اسمی در مقایسه با پتروشیمی زاگرس، شرکتی کوچک‌تر و در مقایسه با «شخارک» دارای ظرفیت اسمی بیشتر است. با این حال، نسبت تولید به ظرفیت اسمی متانول در پتروشیمی فن‌آوران، بیشتر از زاگرس است. در واقع این شرکت از حداکثر ظرفیت خود برای تولید متانول استفاده می‌کند. در همین زمینه بررسی‌ها نشان می‌دهد که «زاگرس» در سال ۱۴۰۰ تنها از ۷۶‌درصد ظرفیت اسمی خود بهره برده است.

میزان فروش

فروش سالانه متانول شرکت پتروشیمی فن‌آوران در سال ۱۳۹۹، ۹۱۰ هزار و ۶۹۵ تن بوده که با ۹‌درصد کاهش به ۸۲۴‌هزار و ۷۵۰ تن در سال ۱۴۰۰ رسیده است. میزان فروش متانول «شخارک» در سال ۱۴۰۰ نیز در مقایسه با سال ۱۳۹۹ به میزان ۱۴‌درصد کاهش داشته است. «زاگرس» نیز از این قاعده مستثنی نبوده و میزان فروش متانول آن در سال ۱۴۰۰ با کاهش ۱۹ درصدی مواجه بوده است. «شفن» در سال ۱۴۰۰، ۸۸‌درصد متانول تولیدی خود را به فروش رساند، در حالی که «زاگرس» ۹۷‌درصد متانول تولیدی و «شخارک» ۹۲‌درصد متانول تولیدی خود را در بازار عرضه کرده است. «شفن» از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا تیرماه سال‌جاری ۷۱‌هزار تن متانول را در داخل کشور و ۱۸۷‌هزار تن متانول را در خارج از مرز‌ها به فروش رسانده است.

فروش صادراتی

فروش صادراتی متانول در «شفن» در سال ۱۴۰۰ حدود، ۶۰۷‌هزار و ۷۷۱ تن بوده که در مقایسه با سال ۱۳۹۹، ۱۰‌درصد کاهش داشته است. فروش صادراتی «زاگرس» در سال ۱۴۰۰ در مقایسه با ۱۳۹۹ با کاهش ۲۱ درصدی مواجه بوده است. فروش صادراتی متانول «شخارک» نیز که تمام محصول خود را در بازار‌های جهانی عرضه می‌کند، به میزان ۱۴‌درصد کاهش یافته است. «شفن» ۷۳‌درصد محصول متانول فروشی خود را در سال ۱۴۰۰ به مشتریان خارجی صادر کرده، در حالی که «زاگرس» ۹۲‌درصد محصول متانول را در سال گذشته صادر کرده است. در این میان «شخارک» با صادرات تمام محصولات خود به مشتریان خارجی بهترین عملکرد صادراتی را در میان تمامی شرکت‌های بررسی‌شده در این گزارش به دست آورده است.

نرخ فروش داخلی

فروش داخلی متانول «شفن»، در سال ۱۴۰۰ با نرخ ریالی، ۷ میلیون و ۷۷۳‌هزار تومان همراه بوده است. در حال حاضر، نرخ دلاری این محصول ۲۸۰ دلار است. در مقایسه با سال ۱۳۹۹ نرخ ریالی متانول داخلی در «شفن»، ۶۸‌درصد افزایش داشته است. نرخ دلاری متانول داخلی در مقایسه با سال گذشته با ۴۸‌درصد افزایش روبه‌رو بوده است.

نرخ ریالی متانول صادراتی شرکت، ۷ میلیون و ۷۸۵‌هزار تومان به‌ازای هر تن بوده که نسبت به سال گذشته ۷۰‌درصد افزایش پیدا کرده است. نرخ دلاری متانول صادراتی این شرکت هم ۲۸۲ دلار به ازای هرتن بوده که در مقایسه با سال ۱۳۹۹ با افزایش ۵۰ درصدی روبه‌رو شده است.

«زاگرس» در سال ۱۴۰۰، متانول صادراتی خود را با نرخ ۲۸۹ دلار به‌ازای هر تن و «شخارک» در همان سال، متانول صادراتی خود را با نرخ ۲۸۷ دلار به ازای هر تن به فروش رساند. نرخ جهانی متانول در نشریات معتبر بین‌المللی مانند پلتس حدود ۳۰۵ دلار است.

«شفن» در آخرین گزارش ماهانه خود، متانول داخلی را با قیمت ۲۲۰ دلار به ازای هر تن به مشتریان داخلی خود به فروش رسانده و متانول صادراتی خود را در تیرماه، ۱۹۹ دلار به‌ازای هر تن به مشتریان خود فروخته است. این در حالی است که شرکت در فروردین‌ماه ۱۴۰۱ متانول داخلی و صادراتی خود را ۲۹۱ دلار به فروش رسانده است. بررسی‌های تحلیلگر «دنیای‌اقتصاد» حکایت از آن دارد که روند نرخ فروش ماهانه شرکت در چهارماه ابتدایی سال، با کاهش همراه بوده است. در تیرماه نرخ فروش متانول صادراتی «زاگرس»، ۲۶۳ دلار به ازای هر تن و نرخ متانول داخلی، ۱۹۰ دلار به ازای هر تن بوده است. لازم به ذکر است که «زاگرس» قدرت چانه‌زنی بیشتری برای فروش محصولات خود دارد و متانول صادراتی خود را در فروردین‌ماه با نرخ ۳۴۶ دلار به ازای هر تن به فروش رسانده است. «شخارک» نیز در فروردین‌ماه توانسته است متانول خود را بالای ۳۰۰ دلار به‌ازای هر تن به فروش برساند؛ اما مانند دو شرکت مذکور در چهارماه ابتدایی سال با روند کاهشی همراه بوده و متانول خود را در تیرماه به قیمت ۲۳۴ دلار به ازای هر تن به مشتریان خارجی خود فروخته است.

درآمد فروش

درآمد فروش شرکت‌های پتروشیمی در سال جاری با توجه به افزایش قیمت‌ها در بازار‌های جهانی و جنگ در شرق اروپا با افزایش چشمگیری مواجه بوده است. فروش متانول داخلی شرکت پتروشیمی فن‌آوران در سال ۱۴۰۰، ۶‌هزار ۷۵ میلیارد تومان بوده که در مقایسه با سال ۱۳۹۹ با ۳۶‌درصد افزایش همراه بوده است. فروش متانول صادراتی آن نیز در سال ۱۴۰۰، ۱۷ هزار و ۱۷۸ ملیارد تومان بوده که در مقایسه با سال ۱۳۹۹ با رشد ۳۶ درصدی همراه بوده است. این در حالی است که درآمد فروش متانول در «زاگرس» در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹، ۱۹‌درصد افزایش پیدا کرده است. «شخارک» نیز با افزایش ۱۴ درصدی در درآمد فروش در سال ۱۴۰۰ نسبت به ۱۳۹۹ مواجه بوده است. «شفن» از ابتدای سال ۱۴۰۱، هزار و ۷۶۵ میلیارد تومان از فروش متانول داخلی خود درآمد کسب کرده و توانسته است از مشتریان خارجی خود نیز ۴‌هزار ۶۰۰ میلیارد تومان درآمد داشته باشد.

بهای تمام‌شده

عمده بهای تمام‌شده شرکت‌های پتروشیمی مربوط به مواد اولیه و خوراک آنهاست که نرخ مواد اولیه آن‌ها با ابهام همراه بوده است و همواره این نرخ‌ها از سوی دولت دستخوش تغییر شده‌اند. پس از مواد اولیه، سربار تولید نیز متغیر مهم دیگر بهای تمام‌شده در شرکت‌های پتروشیمی را تشکیل می‌دهد. عمده هزینه سربار شرکت شامل هزینه سوخت و حمل‌ونقل است. از آنجا که محصول استیک‌اسید شرکت به صورت FOB صادر می‌شود، هزینه‌های حمل‌ونقل شرکت کاهش می‌یابد؛ در حالی که متانول به صورت CFR به فروش می‌رود و عمده هزینه حمل‌ونقل به دلیل فروش متانول شرکت به بازار‌های جهانی است. هزینه حمل‌ونقل در «زاگرس» بااهمیت تلقی می‌شود؛ زیرا تنها محصول صادراتی آن متانول است و به لحاظ حجم صادرات در مقایسه با «شخارک» و «شفن» هم متانول بیشتری صادر می‌کند. هزینه حمل متانول ایران به چین حدود ۶۰ دلار پیش‌بینی می‌شود. حقوق و دستمزد مستقیم کارکنان شرکت که نسبت به سربار و مواد اولیه اهمیت کمتری دارد، در سال ۱۴۰۱ با افزایشی به اندازه قانون مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مواجه شده است.

سایر محصولات شرکت

استیک‌اسید و کربن مونوکسید، محصولات دیگر شرکت پتروشیمی فن‌آوران هستند. در این میان، شرکت اسیداستیک را هم به صورت داخلی و هم صادراتی به فروش می‌رساند. شرکت پتروشیمی فن‌آوران در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۱‌درصد استیک‌اسید خود را به خارج از کشور صادر کرد؛ در حالی که در سال ۱۳۹۹، حدود ۴۸‌درصد استیک اسید خود را صادر کرده بود. «شفن» در سال ۱۴۰۰، اسید استیک خود را در داخل کشور ۷۵۲ دلار به ازای هر تن و در خارج از کشور ۶۸۷ دلار به ازای هر تن به فروش رساند. این نرخ طی سال ۱۳۹۹ در داخل کشور ۳۶۳ دلار به ازای هر تن و در خارج از کشور ۳۰۰ دلار به ازای هر تن بود.

«شفن» در تیرماه ۱۴۰۱ استیک‌اسید صادراتی خود را با نرخ ۵۶۰ دلار به ازای هر تن و استیک اسید داخلی خود را با نرخ ۵۰۹ دلار به ازای هر تن به فروش رسانده است. نرخ صادراتی این محصول از ابتدای سال درحالی در خارج از کشور با افزایش ۱۰۰ دلاری مواجه بوده که نرخ داخلی آن کاهش داشته است. در چهار ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱، ۲۷‌هزار و ۷۷۷ تن استیک اسید در داخل ایران و ۸ هزار ۶۵۲ تن در خارج از ایران به فروش رسیده است.

حواشی بازگشایی «شفن»

در دو روز گذشته، «شفن»، یکی از سهم‌هایی بود که بازار را قرمزپوش کرد. «شفن» پس از اتمام جلسه مجمع عمومی عادی سالانه خود در ۹ مرداد و تقسیم سود ۵۲ تومانی، بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی شد و قیمت هر سهم آن با ۲۹‌درصد ریزش همراه بود. معاملات روز گذشته این نماد در منفی ۵ درصدی دامنه نوسان، پایان یافت. از آنجا که مجمع عمومی عادی سالانه شرکت با انتشار گزارش فعالیت ماهانه تیرماه همراه بود، پس از بازگشایی این نماد، بازار با واکنش منفی به آن جواب داد. مجموع درآمد فروش این شرکت در خرداد، حدود ۷۶۴ میلیارد تومان بود که با کاهش ۲۷ درصدی به مبلغ ۵۵۶ میلیارد تومان در تیرماه رسید. این کاهش درآمد به دلیل کاهش نرخ متانول در تیرماه نسبت به خرداد ۱۴۰۱ بوده است. نرخ دلاری متانول صادراتی با کاهش ۲۰ درصدی در تیرماه به ۲۰۰ دلار رسید. میزان فروش متانول داخلی در تیرماه، نسبت به خرداد ۳‌درصد کاهش یافت و فروش متانول صادراتی تیرماه نیز با کاهش ۲۸ درصدی نسبت به خرداد همراه بود.

منبع: دنیای اقتصاد