بانک‌های صنفی در دالان واگذاری

به گزارش می‌متالز، بانک رفاه کارگران به عنوان بانک سازمان تامین اجتماعی باید حداکثر ۳۳‌درصد سهام خود را در اختیار سازمان برساند تا در سقف مجاز مورد تملک ذی‌نفع واحد قرار بگیرد. پیش‌تر در پاییز سال ۱۳۹۹ نیز نمایندگان مصوب کردند سازمان تامین اجتماعی و بانک رفاه کارگران مکلفند حداکثر تا ۱۲ ماه نسبت به واگذاری سهام مازاد بر ۳۳‌درصد سازمان و اجرای سایر مفاد و تکالیف مرتبط با سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و انطباق عملکرد و اقدامات آن بانک با ضوابط اعلامی بانک مرکزی در خصوص نسبت مجاز سرمایه‌گذاری اشخاص مرتبط و ذی‌نفع واحد اقدام کنند. توصیه‌ای که مسوولان وزارت اقتصاد نیز بار‌ها به مجموعه بانک رفاه داشته‌اند.

بر اساس ماده ۵ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی؛ موسسات اعتباری اعم از بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی غیردولتی که قبل یا بعد از تصویب این قانون تاسیس شده یا می‌شوند، یا بانک‌های دولتی که سهام آن‌ها واگذار می‌شود، صرفا در قالب شرکت‌های سهامی عام و تعاونی سهامی عام مجاز به فعالیت هستند. براین اساس نمایندگان مجلس شورای اسلامی مصوب کردند تا سهام مازاد بانک تا پایان آذر ماه ۱۴۰۱واگذار شود. بانک رفاه ماهانه به بیش از ۳میلیون و۶۰۰هزار نفر حقوق می‌دهد از این رو برای سازمان تامین اجتماعی اهمیت دارد. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در ماه‌های اخیر توسط سرپرست اداره می‌شد به واگذاری بانک رفاه نرسید تا اینکه در ۲۷ مهر ماه گذشته صولت مرتضوی به عنوان وزیر انتخاب شد.

میرهاشم موسوی در نشست خبری روز سه‌شنبه گذشته در واکنش به پرسشی درباره مولدسازی درآمد‌های دولت و احتمال واگذاری سهام بانک رفاه، اعلام کرده که واگذاری سهام این بانک ربطی به مولدسازی ندارد. سازمان تامین اجتماعی در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی فقط می‌تواند ۳۳‌درصد از سهام این بانک را به عنوان مالک حقیقی یا حقوقی داشته باشد. وی افزود که پیشنهاد‌های مختلفی برای این واگذاری ارائه شده و تلاش می‌کنیم انتقال سهام در قالب خانواده بزرگ تامین اجتماعی رخ دهد. کانون عالی بازنشستگان چنین پیشنهادی را داده است. در حال حاضر قانونا می‌توانیم ۳۳‌درصد سهام بانک را نگه داریم و باید ۶۷‌درصد آن واگذار شود. به گفته موسوی، بانک رفاه یک بانک تخصصی و عمومی است و صاحبان اصلی بانک، بیمه شده‌ها هستند. شاید این مساله باعث شود که بتوان برای بانک رفاه استثنا قائل شد.

بانک‌های صنفی

بانک‌های صنفی همواره مورد توجه بوده‌اند. گاهی تاسیس این بانک‌ها به نفع صنف ذی‌نفع بوده و گاهی با زیان‌هایی همراه بوده است. از جمله زیان اصناف از بانکداری مربوط به صنف معلمان بوده که همچنان در پی بانک دلخواه خود هستند یا برخی مانند نیرو‌های مسلح که در نهایت در بانک سپه ادغام شدند. تاکنون شهرداری‌ها، معلمان، نیرو‌های مسلح، ساختمانی‌ها وچند صنف دیگر توانسته‌اند بانک خود را داشته باشند. بانک رفاه کارگران نیز بانک صنف کارگران است و همان‌گونه که اشاره شد به حدود ۴ میلیون نفر درماه حقوق پرداخت می‌کند.

این بانک در اجرای تبصره ماده ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ کشور و ماده ۳۸ سازمان بیمه‌های اجتماعی به منظور سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از وجوه بیمه کارگران با هدف کمک به تامین رفاه و ایجاد تسهیلات لازم برای رفع نیازمندی‌های طبقه کارگر در ۲۷ مرداد ماه ۱۳۳۹ تشکیل و به ثبت رسید و عملیات خود را از ششم فروردین ۱۳۴۰ با افتتاح شعبه مرکزی در تهران و شعبه اصفهان آغاز کرد. سرمایه اولیه این بانک ۴۰۰ میلیون ریال و از سوی سازمان تامین اجتماعی تامین شد. بانک رفاه یک بانک تجاری شناخته‌شده و با ۶۲ سال تجربه در ارائه خدمات بانکی، بهره‌مندی از ۹هزار و۶۹۹ نیروی انسانی و در اختیار داشتن یک‌هزار و۱۶ شعبه فعال در سراسر کشوراست.

بر اساس اظهارنظر ریاست دیوان عدالت اداری میزان ۸/ ۹۳درصد از سهام بانک رفاه کارگران که با منظور کردن افزایش سرمایه‌های تحقق یافته، به سازمان تامین اجتماعی ایران تعلق داشت، در راستای اجرای ماده «۵» سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی به ۰۷/ ۱۶درصد تقلیل یافت. در خرداد ماه سال ۱۳۹۰و در راستای اجرای مصوبه هیات وزیران، سهام متعلق به دولت پس از کسر ۵درصد آن (سهام ترجیحی) بابت دیون قطعی دولت به سازمان تامین اجتماعی واگذار شد. سهامداران بانک رفاه کارگران شامل سازمان تامین اجتماعی با ۰۶/ ۱۶درصد، شرکت کار وتامین۸۹/ ۹درصد، شرکت سرمایه‌گذاری خانه‌سازی ایران۸۹/ ۹درصد، شرکت رفاه وگردشگری تامین۸۹/ ۹درصد، شرکت رفاه گستر تامین اجتماعی ۸۹/ ۹درصد، شرکت میلاد سلامت تامین اجتماعی ۸۹/ ۹درصد، موسسه املاک و مستغلات تامین اجتماعی ۸۹/ ۹درصد، موسسه حسابرسی تامین اجتماعی۸۹/ ۹ درصد، موسسه فرهنگی وهنری آهنگ آتیه ۵۶/ ۹درصد وشرکت مشاور مدیریت وخدمات ماشینی تامین ۹۹/ ۴ درصد هستند.

لازم به ذکر است به استناد مصوبه مجمع عمومی فوق العاده و مجوز بانک مرکزی، شخصیت حقوقی بانک به سهامی عام تغییر یافت. همچنین در مهر ماه ۱۳۹۰در شـــورای پـــول و اعـــتبار اســـاسنامه جدید بـــانک رفاه به تصویب رسید و در ۲۰ خرداد ماه ۱۳۹۱ با ثبت در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر‌تجاری، بانک رفاه رسما خصوصی شد. در مجمع عمومی فوق العاده اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰بانک رفاه کارگران، افزایش سرمایه این بانک به میزان ۱۶۹‌هزار و ۳۶۳ میلیارد ریال به تصویب رسید. براین اساس سرمایه بانک رفاه کارگران از رقم ۲۳هزار میلیارد ریال به ۱۹۲هزار میلیارد ریال افزایش یافت. ۶۶هزار و ۶۷۴میلیارد ریال از این افزایش سرمایه از محل مطالبات وآورده نقدی و مابقی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها بوده است.

جایگاه بانک رفاه

درآمدعملیاتی بانک رفاه کارگران در پایان سال ۱۴۰۰ به میزان ۱۴۵‌هزار میلیارد ریال بوده است. جمع دارایی‌های بانک در پایان سال گذشته ۲ هزارو۶۰۲‌هزار میلیارد ریال وجمع بدهی‌ها نیز ۲هزار و۳۴۹‌هزار میلیارد ریال بوده است. میزان کل دارایی‌های بانک با ۵۰‌درصد رشد از یک‌هزار و۷۳۸هزار میلیارد ریال در پایان سال ۹۹به ۲هزار و۶۰۲هزار میلیارد ریال افزایش داشته است. در بخش مصارف نیز تسهیلات اعطایی و مطالبات از اشخاص غیردولتی از یک‌هزار و۲۰۳هزار میلیارد ریال به یک‌هزار و۷۸۵هزار میلیارد ریال در مدت یاد شده رسید که دارای رشدی ۴۸درصدی در بخش مصارف بوده است. در بخش جذب منابع، رشد حقوق صاحبان سپرده‌های سرمایه‌گذاری از یک‌هزار و۲۳هزار میلیارد ریال به یک‌هزار و۴۷۹‌هزار میلیارد ریال معادل ۴۵‌درصد رشد رسیده است. به این ترتیب میزان منابع جذب شده از سپرده‌گذاران ۲هزار و۲۰۴هزار میلیارد ریال و مصارف تسهیلاتی و سرمایه‌گذاری بانک یک‌هزار و۹۵۵هزار میلیارد ریال بوده است.

عمده تسهیلات بانک رفاه کارگران در سال ۱۴۰۰مربوط به تسهیلات مبادله‌ای به میزان ۹۲۳هزار میلیارد ریال است. عقد مشارکتی سهمی به میزان ۶۲۹هزار میلیارد ریال داشته است. سود خالص بانک رفاه کارگران در پایان سال ۱۴۰۰به میزان ۵۳هزار میلیارد ریال بوده است. این رقم در پایان سال ۱۴۰۰به نسبت ۱۳۹۹به‌میزان ۶۵۵درصد رشد داشته است. درآمد‌های مشاع بانک رفاه کارگران از رقم ۱۹۲هزار میلیارد ریال در سال ۹۹به رقم ۳۱۹هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۰رسیده است که ۶۶درصد رشد داشته است. میزان درآمد‌های غیر‌مشاع بانک نیز از رقم ۲۶هزار میلیارد ریال با ۱۰‌درصد رشد به ۲۹هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۰رسیده است.

منبع: دنیای اقتصاد