به گزارش میمتالز، امروزه منابع طبیعی و ذخایر معدنی اهمیت ویژهای برای کشورهای توسعهیافته دارد و همواره کشورهای صنعتی به دنبال استفاده بهتر از منابع طبیعی خود هستند. در این راستا بهطور قطع دسترسی به تکنولوژیهای جدید و فناوریهای روز میتواند به انجام فعالیتهایی که بهطورمعمول از نظر علمی بسیار دشوار است، کمک کند، بنابراین در بهرهبرداری هرچه بهتر از معادن استفاده از فناوریهای نوین نقش ویژهای دارد.
امروزه گسترش دانش بشر موجب اختراع تجهیزات بسیاری شده است که این تجهیزات میتواند در انتخاب بهترین روش برای بهرهبرداری از معادن کمک بسیاری کند. درواقع فناوریهای نوینی همچون هوشمصنوعی باعث میشود که بهترین منابع معدنی یافت شود و در نهایت با توجه به ویژگیهای معدن میتوان بهترین روش را برای استخراج مد نظر انتخاب کرد.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان استفاده از فناوریهای نوین میتواند فرآیند معدنکاری را به فعالیتی سبز تبدیل کند و میزان تخریب محیط زیست به واسطه معدنکاری را کاهش دهد. برای بررسی بیشتر نقش فناوریهای نوین در توسعه سبز فرآیند معدنکاری و بهبود این صنعت با علیخان نصراصفهانی، دانشیار گروه زمینشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان گفتوگویی انجام دادهایم که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
استفاده از تجهیزات هوشمند در فرآیند معدن میتواند منجر به افزایش سلامت و ایمنی کارکنان شود، همچنین فناوریهای نوین در معدنکاری باعث بهینه شدن فرآیندها، کاهش مصرف انرژی، اقتصاد چرخشی و توسعه سبز میشود. بهطور کلی استفاده از تجهیزات و زیرساختهای هوشمند و توسعه معادن با فناوریهای نوین عملکرد معدنکاران را بهبود میبخشد و بشر را به سمت معدنکاری سبز هدایت میکند.
درواقع با استفاده از تجهیزات هوشمند، بشر از رویکردهای سنتی معدنکاری خارج خواهد شد و به سمت معدنکاری نوین با کیفیت بالاتر و کمترین آسیب به محیط زیست هدایت میشود. استفاده از فناوریهای نوین باعث میشود که در فرآیند معدنکاری از انرژی کمتری استفاده کنیم و در عمل فعالیتهای این حوزه را به شکل بهینهتری مدیریت میکند.
مباحث بسیاری پیرامون کاربرد فناوریهای نوین مطرح میشود و بشر همواره شاهد توسعه روزافزون تکنولوژیهایی است که بهطور مستقیم و غیرمستقیم در عرصههای مختلف از جمله معدنکاری کاربرد دارد. یکی از تکنولوژیهایی که امروزه بشر به دنبال ساخت آن است و در حوزه معدنکاری نیز بهطور غیرمستقیم کاربرد دارد، دستگاه سنجش ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی مواد معدنی، سنگ و خاک است.
اگر بخواهیم فرآیند پیشرفت بشر در معدنکاری را بررسی کنیم، باید بدانیم که در گذشته دقت معدنکاران یک در صد بوده است، اما امروزه به واسطه توسعه تکنولوژی بشر به دقت یک در میلیون رسیده است و در آیندهای نزدیک این عدد به یک در بیلیون و حتی بالاتر نیز افزایش پیدا میکند. با توجه به این مساله افزایش دقت اندازهگیری، تأثیرات بسیاری در فرآیند معدنکاری خواهد داشت.
به طور کلی با افزایش دقت اندازهگیری در حوزه معدنکاری میتوان میزان تغییرات ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و سایر مشخصات مواد مختلف را بررسی کرد، همچنین به واسطه این پیشرفت میتوانیم مستقیم و غیرمستقیم فعالیتهای معدنی و اکتشافات را به گونه بهتری انجام دهیم.
در حال حاضر به واسطه افزایش کیفیت اندازهگیری، بشر توانسته است عملکرد برخی از باکتریها را مورد بررسی قرار دهد. این نوع از باکتریها برای تغذیه خود از ترکیبات گوگردی استفاده میکنند و این عمل موجب تولید گاز خاصی میشود. با بررسی و شناسایی این نوع از باکتریها و اندازهگیری میزان فعالیت آنها در مناطق مختلف، ممکن است بتوانیم منابع معدنی مهمی را شناسایی کنیم. این مناطق ممکن است محل کانیزایی طلا و سایر عناصر فلزی باارزش باشد.
خیر، بشر در گذشته قادر به ردیابی فعالیت باکتریها نبود، زیرا میزان گازها و ترکیباتی که به موجب فعالیت این نوع از باکتریها تولید میشود، بسیار کم و رقیق است، به همین دلیل امکان اندازهگیری آن در گذشته فراهم نبود. امروزه به واسطه فناوریهای نوین میتوانیم از این روش برای ردیابی منابع معدنی استفاده کنیم.
درواقع استفاده از دانش بیولوژیکی در حوزه معدنکاری تأثیر بسزایی دارد و به معدنکاران در شناسایی محدودههای مستعد وجود ماده معدنی کمک میکند. یکی از نمونههای کمک علم بیولوژیکی به معدنکاری، شناسایی مادههای معدنی به کمک باکتریهای گوگردخوار است.
علاوه بر بررسی و شناسایی مواد معدنی با استفاده از باکتریها، علم بیولوژیک در بررسی آزاد شدن ترکیبات ناشی از فعالیتهای معدنی زیر زمین نیز کمک میکند. در گذشته امکان بررسی و اندازهگیری این مقادیر وجود نداشت، اما امروزه با توسعه تکنولوژی و افزایش دقت اندازهگیری میتوانیم این نشانهها را دریافت کنیم. علاوه بر آن قدرت تفکیک بین عناصر نیز در حال حاضر بسیار افزایش پیدا کرده و این مساله تحولی در فرآوری و معدنکاری ایجاد کرده است.
منبع: ایمنا