آلودگی رودخانه بلده نور با «پساب معدن سُرب»؛ ماجرا چیست؟ + فیلم

به گزارش می‌متالز، به گفته اهالی این روستای بخش بلده شهرستان نور کارخانه معدنی تولید سرب منطقه برای جمع آوری پساب تولید سرب، سد خاکی در منطقه 'بیماردنی ' در این روستا احداث کرده است.

به اعتقاد اهالی و بویژه اعضای شورای اسلامی پس از شکسته شدن دیواره‌های محل دپوی پساب این واحد معدنی، محتویات این سد وارد زمین‌های کشاورزی و رودخانه 'هردو رود' شده و در نهایت به دریای خزر می‌ریزد.

این روستای کوهپایه‌ای با جمعیتی دست کم ۵۵ خانوار به صورت ثابت و بیش از ۱۰۰ خانوار متغییر در ۶۰ کیلومتری ضلع غربی بخش بلده و حدود ۱۸ کیلومتری ضلع شرقی جاده چالوس قرار دارد.

کارخانه معدنی سرب دونا وابسته به شرکت معدن دماوند (سهامی عام) بنا به گفته مدیر امور اداری و منابع انسانی این شرکت از سال ۱۳۴۸ تاکنون با بکارگیری دست کم ۴۰ کارگر در این روستا فعالیت دارد.

این واحد تولیدی هم اکنون ظرفیت استخراج ۶۰ هزار تن مواد معدنی از کوه‌های اطراف آن را در سال دارد که پس از تغلیظ به هزار و ۲۰۰ تن می‌رسد و حدود ۵۵ درصد تا ۶۰ درصد آن سرب بدست می‌آید و این محصول به دیگر کشور‌ها از جمله چین صادر می‌شود.

رهاسازی و جاری شدن پساب معدنی این واحد تولیدی، موضوع جدیدی نیست که برای مسوولان امر تازگی داشته باشند بلکه در سال‌های گذشته هم اهالی این روستا از این فاجعه زیست محیطی گلایه داشتند به گونه‌ای که سال ۱۳۹۶ این موضوع رسانه‌ای شد اگرچه بهره بردار این واحد تولیدی اقداماتی برای پیشگیری از رهاسازی پساب آن انجام دادند، اما تاثیر آنچنانی نداشته است.

یکی از اعضای شورای اسلامی روستا در پی تماس با خبرنگار ایرنا گفت: این سد مکانی برای دفع پساب و رسوب ناشی از واحد تولیدی معدنی (کارخانه سرب دونا) است، ولی طبق بررسی‌های انجام گرفته متاسفانه به علت کم توجهی سرمایه گذاران این واحد تولیدی در مرمت بموقع آن دچار شکستگی و خروج پساب از سد شده است.

برابر گزارش‌های رسمی، این سد در زلزله خرداد ماه سال ۱۳۸۳ دیواره‌های آن دچار ترک خوردگی شد که به مرور زمان سطح آسیب دیدگی آن بیشتر و در نهایت منجر به شکستگی دیواره‌ها و جاری شدن پساب آن به زمین‌های پیرامون، ورود به انهار و رودخانه‌ها و زمین‌های کشاورزی اهالی این روستا شد.

مهدی رحمانی افزود: این سد در سال‌های ۹۵ و ۹۶ افزون بر جاری شدن پساب آن به داخل اراضی کشاورزی، بلکه سبب فرو رفتگی و شکسته شدن یک پل ارتباطی که مبادی تردد احشام بود شد.

وی مدعی شد که این واحد تولیدی حدود یک کیلومتر با روستا فاصله دارد به گونه‌ای که بار‌ها از سوی کارشناسان حفاظت محیط زیست منطقه از فعالیت آن جلوگیری شده است و نکته مهم‌تر آن خیلی از اهالی این روستا نیز دچار عارضه تنگی نفس شده اند.

رییس اداره حفاظت محیط زیست چالوس هم گفت: اگرچه این روستا از لحاظ تقسیمات سیاسی کشوری جزو حوزه شهرستان نور است، اما از لحاظ حوزه محیط زیستی زیر مجموعه محیط زیست شهرستان چالوس است، مشکلات و چالش‌های زیست محیطی ناشی از فعالیت این واحد تولیدی مربوط به شرایط حال نیست بلکه از سال‌های گذشته هم به علت رعایت نکردن استاندارد‌ها و موازین زیست محیطی از سوی بهره بردار آن نظیرخروج پساب این واحد تولیدی خسارت‌های جبران ناپذیری به محیط زیست و حتی زمین‌های کشاورزی اهالی این روستا وارد کرده است.

علی اصغر مطهری افزود: در ماه پیش بنا به اعتراض اهالی و شکایتی که علیه بهره بردار این واحد تولیدی انجام گرفت بنا به صدور حکم دستگاه قضایی مدت ۱۰ روز اقدام به تعطیلی آن شد و متاسفانه از دیواره‌های این سد رسوبات حاوی گل و لای نشت و رهاسازی می‌شود.

وی اظهار کرد: حجم زیادی از رسوبات این واحد معدنی وارد رودخانه کلونگاه که منتهی به رودخانه چالوس و در نهایت به دریای خزر می‌ریزد می‌شود که بسیار نگران کننده بوده و متاسفانه سرمایه گذار این واحد تولیدی باید برخی از الزامات رعایت زیست محیطی را انجام می‌داد که نداد.

رسیدگی به اعتراضات روستاییان کلونگاه در سفر استاندار به بخش بلده

این مسوول بیان داشت: در سفر شهرستانی استاندار مازندران به بخش بلده و حضور مدیرکل محیط زیست مازندران در روستای کلاونگاه، از مقام مسوول حوزه قضایی درخواست بازگشایی کردند منوط به اخذ تعهداتی از هیات مدیره شرکت سرمایه گذار این واحد تولیدی شد که علاوه بر آنکه الزامات زیست محیطی را رعایت کند بلکه نسبت به اصلاح نارسایی‌های این واحد تولیدی هم اقدام کنند.

رییس اداره حفاظت محیط زیست چالوس گفت: بنا به تاکید مدیرکل محیط زیست مازندران، قرار بر آن شد که هفتگی هم از این واحد تولیدی بازدید به عمل آید و اگر سرمایه گذار آن نسبت به انجام اصلاح برخی نواقص مانند جلوی نشتی از دیواره‌های این سد را بگیرد و نسبت به ترمیم اساسی دیواره‌های سد اقدام کند و تا عدم ترمیم دیواره‌های سد، رسوبات تولیدی را به مکان مناسب تری که خسارتی به محیط زیست و اراضی مردم وارد نشود انتقال دهد.

فرماندار نور هم گفت: گلایه مردم در واقع به حق بوده و از زمان عهده دار شدن این مسوولیت تاکنون چندین بار از این واحد تولیدی بازدید شد.

بیژن پولادی افزود: علاوه بر بازدید‌های میدانی بلکه نامه نگاری‌های متعددی با مسوولان مرتبط به ویژه اداره کل صنعت، معدن و تجارت و محیط زیست استان صورت گرفت و از مسوولان این دستگاه‌های اجرایی خواسته شد برای تعیین تکلیف این واحد تولیدی فوری اقدام کنند.

وی بیان داشت: نکته مهم‌تر پیش از سفر استاندار و هیات همراه به بخش بلده در ماه گذشته به استانداری اعلام شده در برنامه این سفر با توجه چالش‌های زیست محیطی ناشی از نشت پساب معدنی واحد تولیدی سرب، مدیرکل محیط زیست مازندران حضور یابد و این اتفاق هم رخ داد.

فرماندار گفت: جمع بندی این بازدید منجر به این شد که برای تداوم فعالیت این واحد تولیدی منوط به آن است که کارشناسان زبده از روند فعالیت این واحد بازدید کنند و نتایح این بازدید را به دستگاه‌های نظارتی به ویژه فرمانداری گزارش دهند.

پانزدهمین سفر شهرستانی استاندار مازندران و هیات همراه روز پنجشنبه - ۲۳ شهریور ماه گذشته به بخش ییلاقی و تاریخی بلده شهرستان نورغرب مازندران انجام گرفت و در این سفر یکروزه که مسوولان محلی، فرماندار، بخشداران و نماینده مردم شهرستان‌های نور و محمود آباد مقام عالی دولت و هیات همراه در استان را همراهی می‌کردند سخنرانی استاندار در روستای کام، ادای احترام به مقام شامخ شهدای گمنام شهر بلده، بازدید از تعدادی واحد‌های تولیدی، سخنرانی در جمع دهیاران، شورا‌های اسلامی و مسوولان در آستانه امامزاده عباس (ع) روستای "نج " و بازدید از پروژه با عنوان احداث پست ۶۳/۲۰ کیلوولت و سخرانی در یادواره ۳۳ شهید شهر بلده از مهم‌ترین اهداف تعریف شده در این سفر بود که انجام گرفت.

برابر آمار در بخش بلده نور غرب مازندران حدود ۱۵ واحد تولیدی معدنی ثبت شده رسمی و شمار زیادی به شکل غیر رسمی فعالیت دارند

این بخش با برخورداری از ۴۵ نقطقه روستایی و یک نقطه شهری در فاصله حدود ۱۳۰ کیلومتری شهر نور قرار دارد.

منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) مازندران