دکتر محسن پرورش - کارشناس سرمایه گذاری و پژوهشگر اقتصادی
می متالز - سال ۱۹۶۹ روانشناسی از دانشگاه استنفورد به نام Philip Zimbardo آزمون جالبی را انجام داد؛ او یک خودرو را در محلهای فقیر و پر جرم از شهر نیویورک و خودروی دیگری را در یک محله مرفه در شهر لس آنجلس در کنار خیابان پارک کرد و پلاکهای هر دو خودرو را برداشته و کاپوت آنها را نیز بالا زد و آنها را در همان وضعیت رها کرد.
در نیویورک با گذشت تنها ۱۰ دقیقه، مردم شروع به غارت قطعات خودرو کردند و پس از به سرقت رفتن قطعات تخریب شیشهها و بدنه خودرو شروع شد تا تخریب کامل خودرو.
اما، خودروی رها شده در لس آنجلس به مدت بیش از یک هفته دست نخورده باقی ماند. پس از این مدت، Zimbardo آن خودرو را با ضربات یک پتک قدری داغان و مجددا رها کرد.
پس از تخریب خودرو، در لس آنجلس همان اتفاقی روی داد که در نیویورک روی داده بود یعنی مردم خودرو را غارت کردند.
آن آزمون نشان داد که چگونه اشیاء و مکانهای معمولی در صورتی که در یک وضعیت نابه سامان رها شوند میتوانند منشاء تخریب و فساد اجتماعی بشوند.
آزمون Zimbardo پس از ۱۳ سال توسط دو جرم شناس آمریکائی به یکی از مشهورترین و اثرگزارترین نظریههای پلیسی و جرم شناسی جهان تبدیل شد یعنی "نظریه پنجرههای شکسته".
فحوای این نظریه چنین است: 'هنگامی که بی نظمی آغاز و بدون توجه رها شود در شهروندان ایجاد نگرانی میکند؛ سپس، مردم از مفهوم جامعه فاصله میگیرند و احساس ضابطه مندی اجتماعی در افراد کاهش مییابد (یا دستکم مجرمان جامعه تصور میکنند ضابطهها ضعیف شدهاند) و فارغ از آنکه در چه محل یا جامعهای آن بی نظمی روی داده است، اغتشاش افزایش مییابد و کنترل شرایط از دست خارج خواهد شد".
اگر در بررسی رفتارهای فردی و اجتماعی خودمان حتی تا اندازهای این نظریه را بپذیریم، شاید بهترین گام مان در سال کاری تازه، تمیز کردن پلشتیهای کوچک ذهنی و رفتاری خودمان باشد؛ اگر در خود و در محیط کاری که در اختیارمان است حتی فسادهای کوچک و بینظمیهای اخلاقی کوچک را پاک کنیم، میتوانیم زمینه رشد برخی از زشتیهای بزرگتر را در خودمان و در کارکنان مان از بین ببریم.
باید بپذیریم که سالهای درازی است که در خیابانهایمان، در محیط و روشهای کاری مان، در روابط مالی مان، در حوزه اخلاق حرفهای مان و در تعهدمان به جامعه به خیلی از بی نظمیها و اشتباهات کوچکی که نباید باشند کم توجهی کردهایم و به بزرگتر شدنشان خو گرفتهایم.
یک بار، این بار، تلاش کنیم و حساسیت خودمان را به بی نظمیها و بی اخلاقیهای کوچک بازگردانیم و نگوئیم کوچک است پس بی اهمیت است.
امسال، خودروی اخلاق مان و رفتارمان را بدون تخریب در جای خود قرار دهیم تا خودمان و دیگران بدانیم نظم و وجدان و جامعهای وجود دارد که همه باید آن را نگه دارند.
تلگرام : https://t.me/me_metals
اینستاگرام: https://www.instagram.com/p/Bvpmu4yjXpR
توییتر: https://twitter.com/me_metals/status/1112126702124220417
لینکدین: https://www.linkedin.com/company/10388798