ماجرای ممنوعیت صادرات فرآورده‌های نفتی به افغانستان چه بود

به گزارش می متالز، هفته گذشته خبری منتشر شد که در آن گفته شده بود افغانستان رسما مانع از صادرات فراورده های نفتی ایران به این کشور شده است.

اتحادیه صادرکنندگان فراورده های نفتی حاکی بود که این کشور براساس بخشنامه ای که یک هفته قبل تر منتشر کرده است  ورود بخشی از فراورده های نفتی ایران از جمله نفت سفید، نفت کوره و برخی از حلالها و دیگر فراورده های نفتی را ممنوع کرده است.

* صادرات فراورده به افغانستان ادامه دارد

پس از انتشار این خبر، «مصطفی خلازایی» معاون امور تجاری تصدی مواد نفتی و گاز مایع افغانستان، درباره متوقف شدن واردات نفت ایران به این کشور، گفت: واردات نفت ایران از افغانستان قطع نشده و هیچ تغییری در سیاست‌های قبلی رخ نداده است.

وی ادامه داد: فرآیند واردات نفت از ایران و هر کشور دیگر باید موارد استاندارد دولت افغانستان در مورد مواد نفتی را رعایت کند و این استاندارد در مبادی ورودی و گمرکات ارزیابی شده و در صورت رعایت آن اجازه ورود داده خواهد شد.

خلازایی تاکید کرد: بنابراین معیار ورود مواد نفتی به افغانستان رعایت قوانین استاندارد بوده و در غیر اینصورت جلوی ورود نفت یا فراورده‌های غیر استاندارد گرفته خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون از ایران مواد غیراستاندارد وارد افغانستان می‌شده یا خیر نیز گفت: افغانستان 3 نقطه مرزی با ایران دارد و از طریق این 3 نقطه نفت وارد افغانستان می‌شود،‌ برخی از مواد وارد شده نرم و استاندارد مصرفی تعیین شده افغانستان را رعایت نکرده و بنابراین اجازه ورود به آنها داده نشده و در قرنطینه نگهداری می‌شود.

این مقام افغانستانی تاکید کرد: ورود مواد نفتی از ایران توسط تاجران افغانستان صورت گرفته و آنها نیز از پالایشگاه‌های ایرانی این مواد را خریداری می‌کنند،‌ بنابراین باید طرف ایرانی استانداردهای لازم را برای ادامه واردات مواد نفتی به افغانستان رعایت کند.

خلازایی همچنین تصریح کرد: واردات نفت از ایران هیچ محدودیتی ندارد و تنها محدودیت استاندارهای مصرفی دولت افغانستان است که باید رعایت شود در غیراین صورت از ورود این مواد جلوگیری خواهد شد.

*چرا صادرات سوخت ایران به افغانستان ممنوع شد؟

محمد عجم رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان جنوبی نیز در باره علت توقف بخشی از صادرات فراورده نفتی به افغانستان اظهار داشت: از قدیم و از حداقل هفت سال اخیر انواع سوخت‌ها از مرز ماهیرود به کشور افغانستان صادر می‌شد.

وی افزود: از نیمه‌های آذرماه سال گذشته دولت افغانستان اعلام کرد که با توجه به اینکه بسیاری از سوخت‌هایی که وارد افغانستان می‌شود غیر استاندارد‌ند و از این سوخت‌های غیر‌استاندارد سوخت‌هایی به عنوان بنزین و گازوئیل به وسایل نقلیه فروخته می‌شود و موتور وسایل نقلیه آسیب می‌بیند از این پس واردات این سوخت‌ها ممنوع می‌شود.

رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان جنوبی با بیان اینکه این موضوع اطلاع‌رسانی ‌شد بیان کرد: اما بعضی از تانکرها همچنان طبق روال سابق فکر می‌کردند ‌می‌توانند سوخت‌های مشتقات نفتی را به افغانستان صادر کنند و این امر را انجام دادند، اما دولت افغانستان با ارسال بخشنامه‌ای از اسفند ماه سال گذشته صادرات را مطلقا ممنوع کرد.

عجم تصریح کرد: متاسفانه بعضی از پالایشگاه‌های بخش خصوصی ما فرآورده‌های نفتی مانند نفت کوره و نفت‌هایی که کاربردهای صنعتی دارند تولید می‌کنند که به هیچ عنوان این فرآورده‌ها نباید برای ماشین استفاده شود و چون از نظر دولت ایران صادرات هرگونه فرآورده نفتی آزاد است، این تانکرها به آن طرف مرز رفته و  در آن طرف مرز گرفتار شدند.

وی با اشاره به اینکه حدود یک هزار تانکر در مرزهای شرقی کشور متوقف شد خاطرنشان کرد: تانکرهایی که متوقف شدند کسانی بودند که غیر از بنزین و گازوییل داشتند.

 رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان جنوبی یادآور شد: در حالی که دولت افغان اعلام کرد 3 نوع سوخت اعم از گازوئیل و بنزینی که در پمپ بنزین‌های ایران استفاده می‌شود و همچنین نفت را با یک شرایط و مختصات خاصی می‌پذیرد و سایر فرآورده‌های نفتی را به هیچ عنوان نمی‌پذیرد.

عجم اظهار داشت: متأسفانه این تانکرها سوخت‌هایی داشتند که دولت افغانستان ورود آنها را ممنوع کرده بود زیرا خریدار افغانی خود طالب این سوخت بود و عاجزانه از فروشنده ایران این نوع سوخت را درخواست می کرد زیرا نرخ آن ارزان بود.

وی افزود: در این راستا سودجویانی در افغانستان وجود داشتند که از این مواد نفتی که از ایران می‌خریدند سوء‌استفاده می‌‌کردند و نفت کوره ایران را در افغانستان به عنوان گازوئیل می‌فروختند و این آسیب زیادی به خودروهای افغانستان وارد می‌کرد و این امر باعث شد صادرات اینگونه سوخت‌ها مطلقا ممنوع شود.

 رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان جنوبی با اشاره به اینکه تا زمانی که سوء‌استفاده از این سوخت در افغانستان به صفر برسد، این ممنوعیت مطلقا برداشته نخواهد شد گفت: زیرا دولت افغانستان فعلا قادر نیست که پالایشگاه‌های خصوصی و پمپ بنزین‌های آن طرف را شناسایی و تعطیل کند بنابراین مجبور است واردات را ممنوع کند.

عجم با بیان اینکه صادرات خود سوخت بسته به کاربردی که دارد اشکالی ندارد بیان کرد: در حال حاضر صادرات سوخت استاندارد انجام می‌شود و دولت افغانستان با انجام نمونه‌ای که مطابق استاندارد آنان باشد اجازه واردات می‌دهد اما اگر نمونه‌برداری منفی باشد کامیون‌ها را متوقف می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه با پیگیری‌هایی که صورت گرفت آخرین تانکرهایی که حدود 50 تانکر هستند در آن طرف مرز نیز ظرف چند روز آینده به ایران برخواهند گشت.

براین اساس باید در پایان تاکید داشت رانندگان تانکرهای نفتکش باید مطمئن باشند که سوختی که حمل می کنند همان سوخت مورد نظر طرف افغانستانی باشد زیرا در غیر این صورت می تواند تبعات جبران نا پذیری را برای این رانندگان و خودروهایشان وجود داشته باشد.