به گزارش می متالز، مسئول فنی یک معدن باید بتواند ضمن نظارت بر طرح مورد نظر که بر مبنای استانداردهای مشخص تهیه شده را به خوبی اجرا کند و باید بتواند در برخی مراحل اصلاحاتی انجام داده و نکات تکمیلی به شخص بهرهبردار یا مکتشف انتقال دهد. در مراحل اولیه اکتشاف یک نفر به عنوان مسئول فنی معدن انتخاب میشود و وظیفه دارد بر اجرای درست و بهینه طرح و برنامه اکتشافی مصوب شده نظارت کند. برای انجام این کار، لازم است مسئول فنی بر علم و دانش مورد نیاز مسلط باشد تا عملیات اکتشافی به بهترین شکل انجام شود.در واقع زمانی که یک محدوده اکتشافی ثبت میشود یک طرح اکتشاف از سوی مسئول طرح تهیه میشود که باید با اصول علمی و فنی همخوانی داشته باشد و بعد از تهیه از سوی سازمان نظام مهندسی و سازمان صنعت، معدن و تجارت استانی که محدوده در آن قرار دارد، مصوب شود تا در نهایت پروانه اکتشاف برای آن محدوده صادر شود. از این لحظه به بعد مسئول فنی، اکتشاف خود را آغاز میکند و نظارت بر حسن اجرای عملیات اکتشاف در طرح مصوب شده دارد.حال میخواهیم نگاهی به روند دریافت پروانه اشتغال مسئول فنی از سازمان نظام مهندسی معدن بیندازیم. در این زمینه باید گفت تا به امروز روند دریافت پروانه اشتغال به این شکل بوده که پروانه تنها به سوابق و مدارک مثبتی که شخص در رسته ویژهای ارائه میداد، داده میشد. در این روش ممکن است ایراد و نواقصی وجود داشته باشد. برای نمونه ممکن است مسئول فنی در رشتههای مختلف به طور کامل مسلط نباشد و بر مواد معدنی مختلف تسلط نداشته باشد؛ در نتیجه باعث ایجاد ضعف در کار میشود و ناظر خوبی برای انجام کار نخواهد بود. پس لازم است کسی که مسئولیت فنی مرحله اکتشافی یک نوع مادهمعدنی ویژه را دارد، تسلط کامل بر فعالیت اکتشافی بر امور داشته باشد و بتواند کار اکتشافی انجام دهد و حتی به مکتشف ایده و طرحی ارائه دهد تا بتواند بیشترین ماده معدنی موجود را اکتشاف کند. حال اگر مسئول فنی اکتشاف، توانایی لازم و علم کافی در مراحل تئوری و عملی را نداشته باشد، نمیتواند مسئول فنی خوبی برای محدوده معدنی باشد.
در اینجاست که آموزش توصیه میشود تا این اشخاص در زمینههای مختلف آموزشهای مناسب عملیاتی ببینند یا بازآموزیهای اجرایی عملی داشته باشند.
برای نمونه مسئولان فنی معادن میتوانند هر سال از معادن مختلف بازدید کنند و از روشهای روز دنیا مطلع شوند تا به عنوان کسی که مسئولیت دارد در جایگاه خود موثر باشند.
با توجه به تمامی موارد یادشده، در این دوره زمانی شاهدیم برخی از این اشخاص تسلط کامل بر کاری که مسئولیتش را پذیرفتهاند ندارند و کارهای انجام شده از سوی مکتشف را به شکل گزارش ماهیانه به سازمان نظام مهندسی ارائه میکنند. اکنون از آنجاییکه بسیاری از مسئولان فنی، توان حقوقی و علمی برای محدودههایی که در اختیار دارند را ندارند، آن را به درستی اجرا نمیکنند. پس توجه به موضوع آموزش باید در راس امور قرار گیرد تا ایمنی و بهرهوری معادن افزایش یابد؛ همچنین دیگر شاهد حوادث تلخ در معادن یا از بین رفتن ذخایر معدنی کشور نباشیم.
کوروش شعبانی/مدیر آموزش سازمان نظام مهندسی معدن تهران