کف 70 دلاری برای سنگ‌آهن در نیمه اول

این در شرایطی است که پیش‌بینی می‌شود امسال بخشی از واردات چین به‌عنوان یکی از غول‌های واردکننده سنگ‌آهن نیز کاهش خواهد یافت و این موضوع به دلیل برنامه‌های آرام این کشور برای کاهش تولید فولاد چین باعث افت تقاضا در این بازار می‌شود با این حال این میزان کاهش تقاضا به حدی نیست که بر قیمت‌ها اثر شدید بر جای بگذارد.برنامه‌های اعلامی دولت چین نشان می‌دهد این کشور تا سه سال آینده میزان تولید فولاد خود را 60 تا 70 میلیون تن در سال کاهش خواهد داد و این موضوع بر تقاضای سنگ‌آهن در بازارهای جهانی موثر خواهد بود. با این حال کارشناسان معتقدند شرکت‌های بزرگ صادرکننده سنگ‌آهن نیز در برابر این موضوع به کاهش سطح عرضه‌های خود دست خواهند زد که این دو موضوع به تعادل نسبی در بازار منجر خواهد شد.

کارولین بین رئیس بخش کالایی شرکت کپیتال اکونومیکس در این رابطه معتقد است قیمت‌های فعلی برای این محصول قیمت‌هایی نسبتا ثابت است اما میل به ریزش در این بازار دیده می‌شود با این حال تعیین تکلیف نهایی قیمت‌ها بعد از تعطیلات سال نوی چینی می‌تواند مسیر آتی این بازار را روشن‌تر کند. به عقیده وی قیمت‌های فعلی قیمت‌هایی ناپایدار هستند و باید منتظر ماند. این در حالی است که سال گذشته قیمت مواد پایه در اکثر گروه‌ها با روند رو به رشدی همراه شد و سنگ‌آهن از قیمتی زیر 40 دلار در ابتدای 2016 رسید اما پس از آن روند افزایشی قیمت این محصول تا رقم 86 دلار از ماه نوامبر تاکنون ادامه یافته که نشان می‌دهد سال گذشته در مجموع از منظر قیمتی سال رو به رشدی برای این کالا بوده است. در این رابطه نگاهی به روند قیمت‌های سنگ‌آهن در 13 ماه گذشته نشان می‌دهد این کالا در دوره یک ساله بیش از 100 درصد رشد قیمتی را تجربه کرده است. در این رابطه عوامل متعددی بر قیمت سنگ‌آهن در سال گذشته اثرگذار بودند؛ به‌عنوان مثال انتخاب ترامپ به‌عنوان چهل و پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده، سیاست‌های محدودکننده معادن تولید سنگ‌آهن، افزایش تقاضا برای این محصول و مواردی از این قبیل همگی قیمت را با رشد روبه‌رو‌ کردند. به عقیده تحلیلگران اینکه قیمت سنگ‌آهن در کنار سایر فلزات پایه رشد مناسبی را در سال گذشته تجربه کرده باعث شده قیمت سهام این شرکت‌های معدنی با رشد روبه‌رو‌ شود. به‌عنوان مثال بی اچ پی بیلیتون در استرالیا 3/ 3درصد افزایش قیمت را در سه ماه پایانی سال قبل به‌عنوان یکی از رشدهای بالا از 2015 تاکنون تجربه کرده است و سایر شرکت‌ها همچون ریو تینتو و فورتسکیو نیز کم‌وبیش وضعیت مشابهی را تجربه کرده‌اند. مرکز خدمات فولاد ایران روز گذشته در خبری کوتاه اعلام کرد بین جولای تا دسامبر سال 2016 شرکت بی‌اچ‌پی بیلیتون رکورد جدیدی در تولید سنگ‌آهن ثبت کرد.

در واقع در نیمه نخست سال مالی جاری این شرکت 136 میلیون تن سنگ‌آهن تولید کرد که 4 درصد رشد سالانه داشت. این رشد در تولید زمانی رخ داد که قیمت سنگ‌آهن که بیشترین درآمد‌زایی را برای بی‌اچ‌پی دارد در سه ماه پایانی سال 13 دلار بالا رفته است. افزایش قیمتی که در این بازه زمانی صورت گرفت موجب شد معدنکاران واحدهای کوچک و متوسط سنگ‌آهن به سمت فعال‌سازی مجدد واحدهای خود بروند و حداقل بابت این موضوع که با جهش صورت گرفته و روند باثباتی که طی شد، اطمینان داشته باشند که قیمت‌ها به وضعیت بحران بر نمی‌گردد. تحلیلگران معتقدند سرمای فعلی و از طرفی تعطیلات ژانویه و عید چینی‌ها همگی باعث شده قیمت‌ها در بخش فولاد جهانی کاهش یابد و این کاهش باعث شده تقاضا برای سنگ‌آهن کمی متوقف شود در نتیجه روند باثبات فعلی که در مرکز 80 دلاری این کالا ایجاد شده موقتی است تا جایی که طی ماه گذشته قیمت فولاد روند کاهشی را تجربه کرد و این عامل مهم و موثری در بازار محسوب می‌شود.

حال باید به این موضوع کاهش فعالیت واحدهای فولادی را نیز اضافه کرد که بر سطح تقاضا اثرات منفی بر جای گذاشته است. در این بین اما چند عامل تعیین‌کننده مسیرهای آتی بازار سنگ‌آهن است؛ نخست آنکه ترامپ که با وعده اختصاص 500 میلیارد دلار سرمایه برای رونق بخش‌های زیرساختی به کاخ سفید پا گذاشته چه حجمی از تقاضا یا چه میزانی اثرات روانی بر بازارها بر جای خواهد گذاشت. به نظر می‌رسد از زمان استارت این سیاست‌ها قیمت‌ها در بازارهای فولاد، فلزات پایه، سنگ‌آهن و بخش قابل توجهی از معادن را تحت تاثیر قرار دهد. موضوع دیگر سیاست‌های فدرال رزرو آمریکا برای افزایش دوباره نرخ بهره این کشور است که مسیر فلزات و معادن را تعیین خواهد کرد.

در این راستا طی هفته‌های اخیر نسبت ارزش دلار در برابر سبدی از ارزهای معتبر در بازارهای جهانی تقریبا به عدد 100 نزدیک شد و گفته می‌شود نوسانات ارزش این پول مهم بر روند بازار سنگ‌آهن به شدت اثرگذار است و به دلیل اثرات کوتاه مدت این موضوع طی روزهای آتی این مساله خودنمایی خواهد کرد. خروج انگلیس از اتحادیه اروپا نیز با توجه به اینکه بسیاری از محصولات معدنی و فلزی در این بازار معامله می‌شوند از اهمیت بالایی برخوردار است. البته سنگ‌آهن در LME معامله نمی‌شود اما سرمایه‌گذاری این بازار در بازار شانگهای می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم بر این بازار اثرگذار باشد. عامل دیگر تقاضای چین برای سنگ‌آهن است که در بالا تا حدی به بررسی این موضوع پرداختیم. روز گذشته نیز در گزارش صفحه 14 «دنیای‌اقتصاد» به بررسی اثر راهبری چین در بازارهای جهانی پرداختیم. در آن گزارش بررسی کردیم که این کشور در سال جاری میلادی برنامه‌های متنوعی برای خروج بخش ساختمان از شرایط رکودی دارد و قصد دارد برای جلوگیری از حباب فعلی بخش مسکن ساخت و ساز را در این بخش افزایش دهد که این مساله می‌تواند نیاز به فولاد را تقویت کند که این مساله بازار سنگ‌آهن را نیز تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد. آمارهای اخیر نیز نشان می‌دهد برخلاف برنامه‌ریزی‌هایی که دولت چین برای کاهش تولید فولاد اعلام کرده اما در سال گذشته این کشور که 6/ 49 درصد تولید جهان را در دست دارد 2/ 1 درصد افزایش در تولید داشته و 4/ 808‌میلیون تن فولاد تولید کرده است. چین خطوط تولید فرسوده خود را بسته ولی خطوط تولید فعال را افزایش دادند تا از رشد تقاضای داخلی و بهبود قیمت فولاد نهایت استفاده را ببرند.