درون‌گرا شدن اقتصاد اژدهای زرد

به گزارش می متالز، بر اساس نظر تحلیلگران به دلیل اینکه احیای اقتصاد چین از صدمات پاندمی کرونا وابستگی زیادی به صنایع سنگین، پروژه‌های مربوط به زیرساخت‌ها، بدهی، سرمایه‌گذاری و صادرات دارد، خطر کاهش سرعت احیای اقتصادی دومین قطب اقتصادی جهان وجود دارد. با اینکه داده‌های اقتصادی بیانگر وضعیت بهتر اقتصاد چین نسبت به دیگر قطب‌های اقتصادی است، اما تحلیلگران خطرهای زیادی از جمله کاهش تقاضا، شیوع مجدد کرونا، کاهش صادرات محصولات پزشکی و ارتباط از راه دور و افزایش تنش‌های میان چین و آمریکا و ضربه به صادرات این کشور را در کمین ریکاوری اقتصاد چین عنوان کرده‌اند.

 وضعیت مناسب چین نسبت به رقبا

داده‌های منتشر شده در هفته گذشته نشان می‌دهد شاخص مدیران خرید این کشور در بخش ساخت‌ و تولید و صنعتی به ۱/ ۵۱ رسیده است. هر گاه عدد این شاخص بالاتر از ۵۰ گزارش شود، نشان دهنده بهبود فضای کسب‌وکار و توسعه تولیدات اقتصادی است. این شاخص برای بخش غیرصنعتی چین نیز به عدد ۲/ ۵۴ رسیده است. این پنجمین ماه متوالی است که این شاخص در چین با رشد مواجه بوده است.

اقتصاد چین با تکیه بر احیای مجدد در سفارش صادرات، در کنار افزایش پروژه‌های ساختمانی در حال ریکاوری است. تکیه زیاد بر صادرات و بخش ساختمان نشان می‌دهد، چین مجددا به روش سنتی خود برای نجات از بحران بازگشته است. سرمایه‌گذاری‌های با پشتوانه دولتی اکنون در چین به بالاترین سطح در ۱۰ سال گذشته رسیده است.

در حالی که وضعیت ریکاوری اقتصادی چین مساعد به نظر می‌آید، اقتصاد آمریکا و کشورهای اروپایی درگیر رکودهای بی‌سابقه‌ای شده‌اند. البته بسیاری از کارشناسان بر این باورند که دلیل پیشی گرفتن چین در بازگشت اقتصادی این است که این کشور بسیار زودتر از کشورهای غربی، توانست همه‌گیری کرونا را کنترل کند. داده‌های منتشر شده در هفته گذشته نشان می‌دهد، اقتصاد ناحیه یورو که در حدود ۸۵ درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو اتحادیه اروپا را شامل می‌شود، حدود ۱/ ۱۲ درصد در سه‌ماهه دوم سال جاری میلادی منقبض شده است. داده‌های اقتصادی فصل دوم سال ۲۰۲۰ برای اقتصاد آمریکا هم حاکی از کاهش ۹/ ۳۲ درصدی تولید ناخالص داخلی سالانه است. اعدادی که از زمان ثبت داده‌های اقتصادی مربوط به رشد بی‌سابقه است. این در حالی است که آمارهای رسمی اقتصاد چین حاکی از انقباض ۸/ ۶ درصدی در سه‌ماهه اول سال جاری بوده است. با اینکه تا کنون داده‌های فصل دوم اقتصاد چین منتشر نشده است، اما می‌توان پیش‌بینی کرد که عمق رکود آمریکا بسیار بیشتر از چین است.

این موضوع نشان می‌دهد تاکنون دست سیاست‌گذاران چینی برای تحریک اقتصاد بازتر بوده است. هیوای تانگ استاد اقتصاد در دانشگاه هنگ‌کنگ در این باره گفت: هیچ موضوع غیرمنتظره‌ای در این واقعه وجود ندارد. چین در مقایسه با کشورهای دیگر اهرم‌های بیشتری برای افزایش GDP در اختیار دارد. اما سیاست‌گذاران چینی تنها تا دو یا سه فصل دیگر قادر به ادامه حمایت این‌گونه از اقتصاد هستند. در حقیقت چینی‌ها به مدل تحریک رشد توسط افزایش سرمایه‌گذاری بازگشته‌اند که برای مقطع کنونی که وضعیت اقتصاد شکننده و سطح تنش‌های ژئوپلیتیک بالا است، اقدام مناسبی است.

خطرات ریکاوری چینی

چین در حال تلاش است تا بیشتر بر بازار داخلی خود تکیه کند، اگرچه بسیاری از تحلیل‌گران از اینکه آیا پکن توانایی اصلاحات لازم برای رسیدن به این هدف را دارد یا خیر دچار تردیدند. بو ژاونگ تحلیل‌گر ارشد مسائل چین در TS Lombard در این باره گفت: اکنون روند واضحی از درون‌گرا شدن اقتصاد چین مشاهده می‌شود. حتی می‌توان این روند جدید را آغاز یک دوره ایزوله‌سازی اقتصادی نامید. اما دانستن این موضوع که آیا این یک استراتژی موقتی قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر است یا یک سیاست بلندمدت، بسیار سخت است.

با این وجود روند ریکاوری اقتصادی در برخی اقتصاد‌های بزرگ کندتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد در حال انجام است. تحلیل‌گران اکنون همین خطر را برای اقتصاد چین محتمل دانسته‌اند. تحلیلگران خطرات زیادی را برای ادامه روند ریکاوری اقتصاد چین ذکر کرده‌اند؛ تقاضایی که بعد از اوج پاندمی کرونا به‌طور مصنوعی و به شدت قدرتمند شده است احتمالا ضعیف‌تر شود، شیوع پراکنده و ملایم کرونا می‌تواند از سرعت ریکاوری بخش خدمات اقتصاد بکاهد، افزایش صادرات محصولات پزشکی و وسایل ارتباط از راه دور احتمالا در آینده‌ای نزدیک کاهش پیدا کند و افزایش تنش‌های میان چین و آمریکا سبب آسیب رساندن به بخش صادرات این کشور شود.