آینده بورسی تولیدکنندگان فلز سرخ

به گزارش می‌متالز، مس صد درصد قابل بازیافت است و حدود ۷۰۰ میلیون تن مس استخراج‌شده تاکنون در دنیا هنور در حال استفاده است. شیلی، بزرگ‌ترین ذخایر مس را دارد و بزرگ‌ترین کشور استخراج‌کننده این فلز است. شیلی، پرو و چین نیز حدود ۴۸‌درصد تولید جهانی مس را به خود اختصاص داده اند. چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده مس در دنیاست. در حال حاضر، جایگزین‌های کمی برای مس وجود دارد. آلومینیوم نزدیک‌ترین فلز است؛ اما به‌رغم سبک‌تر و تقریبا سه‌برابر ارزان‌تر بودن آن، کابل‌های آلومینیومی برای انتقال همان مقدار الکتریسیته مس، به دو برابر اندازه بیشتر نیاز دارند.

انتقال انرژی‌های تجدیدپذیر به چند تن فلز نیاز دارد که مس ضروری‌ترین آنهاست. این فلز بسیار رساناست و به‌راحتی می‌تواند به شکل لوله، سیم یا ورق شکل بگیرد و گرما را با سرعت بیشتری نسبت به فلزات دیگر انتقال دهد. در واقع، مس خود یک ماده پایدار است. همان‌طور که اشاره شد این فلز ۱۰۰ درصد قابل بازیافت است و می‌تواند به طور مکرر بدون افت عملکرد مورد استفاده قرار گیرد. مس یک عنصر ضروری برای تقریبا تمام فناوری‌های مرتبط با برق است. سیستم‌های انرژی تجدیدپذیر در مقایسه با سیستم‌های انرژی سنتی می‌توانند تا ۱۲ برابر مس بیشتر نیاز داشته باشند. تا سال ۲۰۵۰، تقاضای سالانه مس از فناوری‌های بادی و خورشیدی می‌تواند از ۳ میلیون تن یا حدود ۱۵‌درصد از تولید جهانی مس در سال ۲۰۲۰ فراتر رود. پیش‌بینی می‌شود که تقاضای مس برای فناوری‌های کم‌کربن تا سال ۲۰۳۰ به ۴/ ۵ میلیون تن افزایش یابد که از حدود یک‌میلیون تن در سال ۲۰۲۱ بیشتر است. در همین حال، تعداد معادن فعال و پروژه‌های پیشنهادی پاسخگوی تقاضای پیش‌بینی شده نبوده و سناریوی عرضه در میان‌مدت کاملا تحت فشار انقباضی به نظر می‌رسد. از طرف دیگر، خودرو‌های برقی در مقایسه با خودرو‌های سواری با موتور احتراق داخلی، می‌توانند تا چهار برابر مس بیشتری مصرف کنند. با افزایش اندازه وسیله نقلیه، این مقدار افزایش می‌یابد (یک اتوبوس کاملا برقی بین ۱۱ تا ۱۸ برابر بیشتر از یک وسیله نقلیه سنتی مس مصرف می‌کند). در حالی که یک خودروی بنزینی متوسط حدود ۲۰ کیلوگرم مس، عمدتا به عنوان سیم‌کشی مصرف می‌کند، یک خودروی تمام‌الکتریکی تقریبا ۸۰ کیلوگرم مس نیاز دارد. بنابراین، انتظار می‌رود تقاضای مس برای باتری‌های EV به‌تن‌هایی از ۲۱۰‌هزار تن در سال ۲۰۲۰ به ۸/ ۱ میلیون تن در سال ۲۰۳۰ برسد.

بحران کرونا در دنیا باعث کاهش و کند شدن سرمایه‌گذاری در معادن و زیرساخت فلزات اساسی بوده است و حرکت دنیا به سمت سیاست‌های کربن‌زدایی باعث افزایش تقاضا برای فلزات خواهد شد؛ چراکه دنیای با کربن کمتر یک دنیای فلزی است! این واقعیت باعث شد، پس از شروع ازسرگیری مبادلات جهانی، تقاضا برای انواع فلزات افزایش قابل‌توجهی پیدا کند و موجب افزایش قیمت‌های جهانی آن‌ها باشد؛ چراکه براساس آمار، عرضه فلز مس نسبت به تقاضا کسری دارد. قیمت مس از آخرین افزایش خود تا حدود ۱۱ هزار دلار در هرتن با کاهش روبه‌رو بود و معاملات آتی مس در محدوده ۱۰ هزار دلار در هرتن اتفاق افتاده است. براساس گزارش‌های موجود، کسری ذخایر مس در دنیا بالاتر از برآورد‌های ابتدای سال تخمین زده می‌شود و این کسری حتی برای دوسال آینده نیز به طور قابل‌توجهی افزایشی پیش‌بینی شده است. این موضوع باعث شده است تا برآورد افزایش قیمت مس جهانی بالاتر از سقف‌های قبلی در سه‌ماه دوم میلادی باشد. از طرف دیگر، در ابتدای سال ۲۰۲۲، برآورد‌ها بر این اساس بود که چین به‌واسطه افزایش تقاضا برای فروش خودرو‌های برقی با افزایش تقاضای داخلی مس مواجه باشد؛ اما شیوع مجدد کرونا در این کشور و محدودیت‌های بالا در حمل‌ونقل و قرنطینه باعث ضعف تقاضا در چین بوده است. برآورد‌ها از قیمت مس در سال ۲۰۲۲ متفاوت است؛ اما در هیچ‌یک از گزارش‌ها زیر ۹‌هزار دلار در هر تن پیش‌بینی نشده است. گلدمن‌ساکس پیش‌بینی می‌کند که تا سه‌ماه چهارم سال ۲۰۲۲، قیمت مس به ۱۲ هزار و ۲۵۰ دلار در هر تن برسد. در همین حال، بانک آمریکا پیش‌بینی می‌کند که قیمت مس در سال ۲۰۲۲ به طور متوسط ۹ هزار و ۸۱۳ دلار در هر تن باشد. کارشناسان معتقدند فراتر از بازه زمانی دو تا سه‌ساله، تقاضا برای مس در بلندمدت قوی خواهد ماند.

از جمله ریسک‌های مهم در مورد آینده رشد قیمت مس جهانی، توجیه‌پذیری استخراج و بهره‌برداری از منابع با دسترسی سخت‌تر و هزینه بیشتر در دنیاست که می‌تواند با افزایش عرضه، ترمزی برای رشد شتابان قیمت مس باشد. همچنین با توجه به بازیافت‌پذیری بالای مس با افزایش قیمت‌ها بهبود سیستم بازیافت این فلز با تمرکز بیشتری پیگیری خواهد شد. در خصوص منابع اصلی استخراج مس، ازآنجا که این کشور‌ها به طور ساختاری با بحران‌ها و تنش‌های سیاسی و اجتماعی داخلی فراوانی طی سال‌های گذشته و احتمالا در آینده روبه‌رو بوده اند، به نظر نمی‌رسد توسعه زیرساخت‌ها با سرعتی بیش از قبل قابل پیگیری باشد.

شرکت ملی مس ایران و مس باهنر، دو شرکت فعال در صنعت مس هستند؛ البته از نظر محصول تولیدی با یکدیگر متفاوتند. «فملی» تنها تولیدکننده کاتد در ایران است و سالانه حدود ۳۰۰‌هزار تن کاتد مس تولید می‌کند. «فباهنر» سالانه حدود ۳۴‌هزار تن محصولات مسی (ورق، لوله و مقاطع) تولید می‌کند که حدود ۳۰ درصد آن به صورت کارمزدی است. مهم‌ترین ریسک حال حاضر تولیدکنندگان بورسی مس، اعمال عوارض بر فروش صادراتی این شرکت‌ها تقریبا در تمام محصولات تولیدی آن‌ها تا ابتدای خرداد ۱۴۰۱ است که باعث کاهش سود آن‌ها به میزان درصد عوارض اعمال‌شده بر هر محصول است. این موضوع می‌تواند به دلیل ایجاد اختلال در تعادل عرضه و تقاضا بر نرخ فروش داخلی این شرکت‌ها نیز اثر منفی داشته باشد.

ملی صنایع مس ایران

نزدیک به ۹۰ درصد فروش مبلغی «فملی» مربوط به کاتد مس است که به طور متوسط ۳۰۰ هزار تن در سال است. ۶۰‌درصد بهای تمام‌شده مربوط به سربار بوده و مواد مستقیم مصرفی و دستمزد هریک ۲۰‌درصد وزن هزینه‌های تولید را به خود اختصاص داده‌اند. کنسانتره مس مهم‌ترین ماده اولیه دریافتی شرکت است. «فملی» دارای معادن بزرگ مس در ایران است که براساس آخرین کشف ذخایر این شرکت در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۲ میلیون تن ذخایر مس محتوای این معادن است. با فرض نرخ دلار ۲۵ هزارتومان و مس ۱۰ هزار دلار در هرتن حاشیه سود ۶۳‌درصد شرکت در سال ۱۴۰۱ پایدار برآورد می‌شود. درصد تقسیم سود این شرکت طی سال‌های گذشته ۲۰ درصد بوده است.

مس شهید باهنر

بیش از نیمی از وزن فروش مبلغی «فباهنر» مربوط به محصولات برپایه مس و نیمی دیگر محصولات برپایه محصولات برنجی است. برنج آلیاژ متشکل از ۶۳‌درصد مس و ۳۷‌درصد روی است. ۹۳‌درصد بهای تمام‌شده این شرکت مواد مستقیم مصرفی مربوط به کاتد بوده که این شرکت با ایجاد ارزش‌افزوده بر آن اقدام به فعالیت می‌کند. ۸۹‌درصد کاتد مصرفی «فباهنر» از شرکت ملی مس ایران تعیین می‌شود. براساس مفروضات ذکرشده، حاشیه سود شرکت در سال ۱۴۰۱ با روند روبه بهبودی ارزیابی می‌شود.

منبع: دنیای اقتصاد