آیا بورس کالا به قیمت‌گذاری دستوری خودرو پایان می‌دهد؟!

به گزارش می‌متالز، چند روز قبل با انتشار اسناد مربوط به‌خودرو‌های جدید قابل عرضه در بورس کالا، مشخص شد که علاوه‌بر وانت کارا و شاهین سایپا، پذیرش چهار خودرو دیگر نیز به‌تصویب رسیده و به‌زودی شاهد عرضه این خودرو‌ها از طریق بورس کالا خواهیم بود. از میان چهار خودرویی که به‌تازگی در بورس پذیرش شده‌اند، دو محصول متعلق به کرمان‌موتور بوده و خودرو‌های جک S۵ نیوفیس و جک جی ۴ هستند. دو محصول دیگر نیز از شرکت بهمن‌ موتور بوده و خودرو‌های فیدلیتی پرایم و دیگنیتی هستند.

عباس یعقوبی، مدیر عملیات بازار بورس کالا با تاکید بر این‌که بستر لازم برای فروش خودرو در بورس کالا فراهم شده است، اظهار کرد: «هدف این است که با استفاده از بازاری شفاف و رقابتی، خودرو با قیمت منصفانه‌ای به‌دست مصرف‌کننده برسد.»

وی ادامه داد: «شرط لازم برای محقق شدن اهداف یادشده، عرضه منظم توسط خودروسازان در بورس و عدم فروش در بازار خارج از بورس است تا به‌ایجاد بازار متشکل خودرو کمک شود و خریداران با اطمینان از عرضه مستمر خودرو در بورس، رفتار‌های هیجانی از خود بروز ندهند.» یعقوبی توضیح داد: «برای شرکت در حراج و خرید خودرو، مشتریان باید در بورس کالا پذیرش شوند که به هر دو صورت مراجعه حضوری و الکترونیکی، این امکان فراهم شده است. در روش حضوری مشتری به یکی از کارگزاری‌های دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه می‌کند و مدارک و فرم‌های مورد نیاز را تکمیل می‌کند. پس از بررسی مدارک توسط بورس کالا، برای مشتری کد صادر می‌شود.»

او ادامه داد: «در روش الکترونیکی مشتری دارای کد سجام با مراجعه به‌سامانه آنلاین شرکت‌های کارگزاری کدملی خود را وارد کرده و از سامانه سجام که حاوی رمز است پیامکی دریافت می‌کند. با وارد کردن رمز دریافت‌شده اطلاعات مشتری از سامانه سجام فراخوانی شده و در اختیار بورس کالا قرار می‌گیرد و با توجه به‌انجام احراز هویت درمراحل ثبت‌نام سجام، کد مشتری توسط بورس کالا صادر می‌شود.»

مدیر عملیات بازار بورس کالای ایران در ادامه گفت: «برای انجام معامله، مشتریان باید دارای حساب وکالتی متعلق به‌خود باشند که خدمت حساب وکالتی از طریق اکثر بانک‌ها به‌مشتریان ارائه می‌شود. دراین زمینه، تمام وجه معامله باید در حساب وکالتی موجود باشد تا در زمان انجام معامله این مبلغ بلوکه شود و پس از انجام معامله به‌حساب بورس کالا برای تسویه انتقال یابد.» او افزود: «شرکت در جلسه معاملاتی صرفا از طریق کارگزاران انجام می‌شود و آدرس و شماره‌تماس شرکت‌های کارگزاری در سایت بورس کالا درج شده است.»

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم با بیان این‌که شکل‌گیری رقابت صحیح در صنعت‌ خودرو نیازمند توجه به‌ایجاد تنوع و میزان عرضه در بورس کالاست، افزود: «متاسفانه میزان عرضه و تقاضای خودرو در کشور متعادل نیست و همین امر قیمت‌گذاری محصولات را دچار اشکال می‌کند.» علی جدی در ادامه گفت: «برای عرضه خودرو در بورس باید دو موضوع مورد توجه قرار گیرد.

نخست‌این‌که به‌دلیل کمبود احتمالی عرضه، خودروسازان تمام تلاش خود را برای تامین نیاز بازار انجام دهند تا رقابت کاذب در بازار شکل نگیرد. موضوع بعدی این است که درتعیین قیمت پایه خودرو برای عرضه در بورس باید دقت لازم صورت گیرد تا در کنار عرضه مستمر و قیمت منطقی و تعادلی، این بار در بستر شفاف بورس، بازاری به‌دور از التهاب موجود ایجاد شود».

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با تاکید دوباره بر این موضوع که تداوم عرضه در بورس از الزامات تعادل بازار خودرو است، خاطرنشان کرد: «باید تلاش شود با رشد تولید داخلی و همچنین واردات، نیاز داخل پوشش داده شود؛ چراکه اگر در بخش عرضه نتوانیم به‌درستی عمل کنیم، با مواردی همچون اختلاف قیمت نامتعارف، قرعه‌کشی و فعالیت سودجویان مواجهیم.»

با این حال به‌نظر می‌رسد وزارت صمت با ورود خودرو به‌بورس موافق نیست. در این زمینه برخی خبرگزاری‌ها تصویری از نامه مدیرکل نظارت بر کالا‌های فلزی و معدنی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به‌مدیرعامل بورس کالا را منتشر کردند که در این نامه وی درخواست کرده جلوی عرضه خودرو در بورس کالا گرفته شود. در این نامه با اشاره به‌چهاردهمین جلسه ستاد تنظیم بازار کشور درخصوص کالا‌های مشمول قیمت‌گذاری و همچنین یادآوری قیمت‌گذاری خودرو توسط ستاد تنظیم بازار تاکید شده که در راستای هماهنگی با وزارت متبوع و اقدامات نظارتی، از عرضه خودرو در بورس کالا جلوگیری شود و هرگونه اقدامی در این خصوص صرفا با هماهنگی و استعلام از دفتر صنایع خودرو معاونت صنایع حمل‌ونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گیرد.

از طرفی برخی کارشناسان صنعت‌خودرو کشور می‌گویند تنها در حالتی می‌توان انتظار کاهش التهاب بازار خودرو را داشت که خودرو به‌صورت مداوم در بورس کالا عرضه شود. زیرا در غیر این صورت نمی‌توان انتظار داشت که این اقدام جدید دولت بتواند تاثیری روی بازار خودرو کشورمان داشته باشد و سبب کاهش التهاب بازار شود. آن‌ها معتقدند با عرضه خودرو در بورس کالا اختلاف قیمت فعلی محصولات خودروسازان در بازار و کارخانه کاهش خواهد یافت و درنهایت کشف قیمت با عرضه خودرو در بورس کالا سبب خواهد شد سفته‌بازی و دلالی در بازار آزاد محصولات خودروسازان از بین برود. در طرف مقابل تعداد دیگری از کارشناسان صنعت‌ خودرو معتقدند عرضه محصولات خودروسازان در بورس، تاثیر خاصی بر قیمت‌ها در بازار ندارد.

آن‌ها می‌گویند دولت حاضر نیست ساز و کار قیمت‌گذاری در بازار را به‌رسمیت بشناسد. همچنین قیمت محصولات در بورس به‌بازار نزدیک خواهد بود. درعین حال قیمت‌های دستوری در کارخانه منطقی نیستند و نمی‌توان انتظار داشت که بورس از آن‌ها تبعیت کند. مخالفان طرح مذکور معتقدند تنها راهکار مدیریت و بهبود شرایط بازار خودرو عرضه بیشتر و متناسب با تقاضا در بازار است.

منبع: دنیای خودرو (اخبار خودرو)