بازار فولاد از تنظیم خارج شد!

ایجاد التهاب و رشد نرخ در بازار فولاد گریز ناپذیر است

به گزارش می‌متالز، این سازوکار به ویژه در موقعیت‌هایی که با کاهش عرضه یک محصول در بازار مواجه می‌شویم، بیشتر به کار می‌آید. از آنجا که در آستانه فصل گرما قرار داریم و پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک محدودیت‌های جدی در روند تامین فولاد و سیمان ایجاد شود، عرضه این محصولات در بورس کالا بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.

به اعتقاد مدیران و سیاست‌گذاران سیاست‌های دولت در تنظیم بازار فولاد و عرضه این محصولات با سازوکار یاد شده، موفقیت‌آمیز بوده، با این وجود، فعالان صنعتی و تولیدکنندگان ضمن تاکید بر ظرفیت‌های بورس کالا انتقاد‌های جدی را به آن وارد می‌کنند.

در همین حال تاکید دارند با توجه به محدودیت تامین انرژی طی ماه‌های آینده ایجاد التهاب و رشد نرخ در بازار فولاد و سیمان گریز ناپذیر است. در چنین شرایطی، مسئولان نمی‌توانند با اعمال فشار هرچه بیشتر به تولیدکنندگان مانع تداوم فعالیت آن‌ها شوند، چراکه این اقدامات، نه‌تن‌ها نتیجه‌بخش نیستند، بلکه چالش‌های بیشتری در مسیر فعالیت صنعتگران ایجاد خواهد کرد.

برنامه دولت برای افزایش عرضه در بورس کالا

چندی پیش وزارت نیرو اعلام کرد از نیمه خرداد محدودیت توزیع و تامین برق را برای بنگاه‌های صنعتی کشور اعمال می‌کند، به همین دلیل انتظار می‌رود در ماه‌های گرم سال با کاهش تولید و عرضه بسیاری از محصولات معدنی و صنایع معدنی همچون فولاد و سیمان روبه‌رو شویم.

وجیه‌الله جعفری، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس هیات عامل ایمیدرو با تاکید اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت کمیته مشترک را با وزارت نیرو برای عبور از این مشکل تشکیل داده، گفت: برنامه‌های این کمیته این است که قطعی برق واحد‌های اثرگذار در بازار به حداقل ممکن برسد.

جعفری با اشاره به اینکه در چند ماه نخست سال شرکت‌های تولیدی برای حفظ عرضه خود در بورس کالا تولیدات خود را افزایش داده‌اند، گفت: در ۲ ماه اخیر فولادسازان کشور بیشتر از ماه‌های قبل تولید کرده‌اند. درحال حاضر، برنامه امسال ما در بخش فولاد افزایش تولید و عرضه در بورس کالاست.

گریزی از رشد قیمت‌ها نیست

علی‌محمد زمانی، یکی از تولیدکنندگان فولاد کشور در این خصوص اظهار کرد: عرضه محصولات گوناگون در بورس کالا مزیت‌های متعددی دارد. عرضه یک محصول از این مجرا به منزله ارتقای شفافیت در معاملات است. با این وجود، گا‌ها مقررات ناکارآمدی در این حوزه مصوب می‌شود که اساس کارآیی بورس کالا را هم زیر سوال می‌برند.

این فعال صنعت فولاد افزود: وزارت صنعت، معدن و تجارت سال گذشته با هدف تنظیم بازار فولاد، فعالان این زنجیره را موظف کرد تمامی محصولات خود را در بورس کالا عرضه کنند. با این وجود، بخشنامه موردبحث از سوی فعالان زنجیره فولاد اجرایی نشد. چراکه همواره برخی از شرکت‌ها از امتیازات و حمایت‌های دولتی برخوردار هستند و درنتیجه از اجرای این مقررات سرباز می‌زنند. علاوه بر این، همواره امیدی به بخشایش تخلفات از سوی دولت وجود دارد. در چنین فضایی، بسیاری از تولیدکنندگان از اجرای کامل قوانین و بخشنامه‌ها خودداری می‌کنند.

زمانی در ادامه گفت: نبود سازکاری دقیق برای اجرای مصوبات و بخشنامه‌ها و همچنین نبود نظارت کافی بر اجرای آنها، مانع از اجرایی شدن دستورالعمل‌ها می‌شود و اهدافی همچون تنظیم بازار فولاد در عمل بی‌اثر می‌شوند. البته نباید از این نکته غافل بود که عرضه ۱۰۰ درصدی تمامی محصولات این زنجیره از معدن تا محصول نهایی در بورس، توجیه‌پذیر نیست؛ یعنی انتظار می‌رود چنین مقرراتی با درک درست تری از کارآیی هر زنجیره و خریداران آن تنظیم شود.

این فعال صنعت فولاد با اشاره به سیاست‌گذاری‌های اشتباه دولت برای تنظیم بازار فولاد گفت: متاسفانه این دست سیاست‌ها و مصوبات ادامه‌دار هستند. به عنوان مثال چندی پیش روی صادرات محصولات زنجیره فولاد عوارض صادراتی وضع شد. این عوارض با هدف تنظیم بازار داخلی از صادرات اخذ می‌شود. درحالی که بازار داخلی با کمبود این محصولات روبه‌رو نبود. در نتیجه این مقررات از میزان صادرات صنایع فولاد کشور کاسته شد و سودآوری این صنایع تحت تاثیر قرار گرفت.

وی در ادامه افزود: التهاب و هیجان در بازار داخلی تحت تاثیر محدودیت‌های موجود در مسیر تولید ایجاد می‌شود. از جمله مهم‌ترین این محدودیت‌ها باید به کمبود برق در کشور اشاره کرد. براساس اعلام وزارت نیرو برق فولادسازان از نیمه خرداد ماه با محدودیت در اختیار این صنایع قرار خواهد گرفت. در نتیجه بازار فولاد تحت تاثیر این خاموشی‌ها و کاهش تولید با رشد نرخ مواجه خواهد. یعنی اقداماتی که دولت با هدف تنظیم بازار فولاد در ماه‌های آتی انجام داده است، عملا بی‌نتیجه خواهد ماند. یا به بیان دیگر سیاست‌های دولت که عموما با شعار تنظیم بازار اجرایی می‌شود تنها فشاری به فعالان این صنعت تحمیل می‌کند. زمانی اضافه کرد:

محدودیت در تامین برق فولادسازان از نیمه خرداد آغاز می‌شود و طبق برنامه زمان‌بندی شده تا نیمه شهریور ادامه خواهد داشت. براساس این برنامه مقرر شده از یک سو محدودیت زمانی برای تامین انرژی برق فولادسازان اجرایی شود و از سوی دیگر، میزان انرژی اختصاص یافته به صنایع محدود خواهد شد. در نتیجه چنین شرایطی، میزان تولید ما دست‌کم ۳۰ درصد نسبت به ظرفیت‌های قبلی کاهش و به دنبال آن میزان عرضه فولاد به بازار نیز کمتر خواهد شد. درنتیجه گریزی از رشد نرخ در بازار فولاد نیست.

حرف آخر

فعالان صنعتی و تولیدکنندگان ضمن تاکید بر اهمیت و نقش بورس کالا در تنظیم بازار محصولات، تاکید دارند که بسیاری از تنش‌های حاکم بر بازار از سیاست‌گذاری غلط و همچنین محدودیت‌های موجود در مسیر تولید ایجاد می‌شود. بنابر اعلام وزارت نیرو از هفته جاری برق صنایع با محدودیت روبه‌رو خواهد شد. این محدودیت به کاهش تولید صنایع و افت عرضه آن‌ها در بورس کالا منجر می‌شود. در چنین شرایطی، الزام به عرضه محصولات در بورس کالا، اگر نظارت دقیقی بر اجرای آن حاکم باشد، راهکار درستی است، اما نباید به تنظیم بازار و گران نشدن قیمت‌ها امید داشت. افزایش قیمت آهن و فولاد در سایه کاهش تولید و عرضه، قانون بازار است و نمی‌توان با دستور مانع آن شد. در نتیجه از مسئولان انتظار می‌رود سیاست‌های کارآمدتری برای مقابله با این شرایط انتخاب کنند و همزمان به توسعه زیرساخت‌های انرژی در کشور توجه داشته باشند.

منبع: آرتان پرس