اهداف سند چشم‌انداز فولاد محقق نمی‌شود

به گزارش می‌متالز، هفته گذشته در چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی، فولاد، ریخته‌گری، ماشین‌آلات و صنایع وابسته (متالکس) شرکت‌های گروه فولاد مبارکه به همراه ۱۵۰ شرکت صنعتی داخلی و نمایندگانی از کشور‌های آلمان، ایتالیا، کره جنوبی، سوئد، هند، چین و ترکیه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی استان اصفهان دستاورد‌ها و ظرفیت‌های خود را عرضه کردند. از نخستین روز‌های برپایی این نمایشگاه چهارروزه، جمعی از مسئولان استانی و کشوری، نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و مدیران عامل برخی کارخانه‌های صنعتی و کارشناسان حوزه‌های متالورژی، فولاد، ریخته‌گری، ماشین‌آلات و صنایع وابسته، ضمن بازدید از نمایشگاه و حضور در غرفه فولاد مبارکه، در گفتگو با خبرنگاران به بیان دیدگاه‌های خود در این زمینه پرداختند. در این نمایشگاه دستاورد‌های شرکت‌های فعال در زمینه‌های تولید فولاد، چدن و فلزات غیرآهنی، خدمات صنعت متالورژی، ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی وابسته و شکل‌دهی فلزات نیز ارائه شد و در ادامه چالش‌ها و مشکلات حاکم بر این زنجیره مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

مواد اولیه برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد نداریم

بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در حاشیه نمایشگاه متالکس با اشاره به اهمیت صنعت فولادسازی گفت: از نظر کیفی و کمی توسعه‌های مختلف در صنعت فولاد رقم می‌خورد و همین توسعه نیاز‌های مختلف در صنایع پایین‌دست و بالادست به منابع مختلف ازجمله ملزومات، مواد اولیه، ماشین‌آلات و... را افزایش می‌دهد. زنجیره فولاد طیف گسترده‌ای دارد و یک فولادساز نمی‌تواند بخش‌های مختلف زنجیره را تدارک ببیند. حضور صنایع فولادی و وابسته به فولاد در یک نمایشگاه باعث می‌شود تمام ظرفیت‌های موجود در کشور زیر یک سقف به نمایش گذاشته شود و ذی‌نفعان مختلف آن را ببینند.

به گزارش روابط‌عمومی شرکت فولاد مبارکه وی درباره مشکلات تامین مواد اولیه در صنعت فولاد اظهار کرد: در مجموع از نظر تعادل مواد اولیه از ابتدا تا انتهای زنجیره تولید فولاد مشکل اساسی وجود ندارد، اما برخی مسائل در این حوزه دیده می‌شود؛ به‌عنوان مثال سنگ‌آهنی که باید در فولاد مبارکه تبدیل به فولاد شود، در جایی دیگر تبدیل به گندله می‌شود که بازار ندارد. در تولید فولاد صرفا ناهماهنگی‌هایی وجود دارد که باید برطرف شود.

سبحانی گفت: اکتشاف معادن جدید از اهمیت خاصی برخوردار است. باید محدوده‌های معدنی در کشور شناسایی شود و عملیات اکتشاف، استخراج و فرآوری در معادن انجام گیرد. در حال حاضر ۳۰ میلیون تن تولید فولاد در کشور داریم. براساس سند چشم‌انداز توسعه ۱۴۰۴ باید به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال دست پیدا کنیم که با این شرایط مواد اولیه و ناهماهنگی در زنجیره، امکان رسیدن به این عدد وجود ندارد.

وی گفت: مشکل تحریم به دیروز و امروز مربوط نمی‌شود و کشور سال‌هاست با این معضل دست‌وپنجه نرم می‌کند. در سال ۹۵ و در اوج تحریم‌ها، ایران حدود ۲ میلیون تن فولاد صادر کرد. البته تحریم کار را سخت می‌کند و در غیاب تحریم می‌توان محصول را مستقیم به مصرف‌کننده نهایی فروخت، اما با برقراری تحریم پای واسطه‌ها به میان می‌آید که هزینه‌های صادرات و ریسک را افزایش می‌دهد. با این وجود فولادسازان راه‌های دور زدن تحریم‌ها را پیدا کردند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد درباره نوسانات نرخ جهانی فولاد اضافه کرد: در یک سال گذشته و در یک مقطع زمانی، به‌دلیل جنگ روسیه و اوکراین، قیمت‌های جهانی به‌یک‌باره افزایش یافت. البته این فرصت خوبی بود که تولیدکنندگان ما محصولات خود را صادر کنند، اما با بی‌تدبیری عوارضی وضع شد که جلوی صادرات را گرفت. در حال حاضر قیمت‌ها در بازار جهانی نسبت به ۲ ماه گذشته کاهش یافته است؛ هرچند به‌صورت سینوسی این نوسانات همیشه وجود داشته است.

قیمت فولاد تاثیر چندانی بر نرخ خودرو و مسکن ندارد

سبحانی افزود: فعالان حوزه‌های خودرو و مسکن ادعا دارند افزایش نرخ فولاد در افزایش قیمت محصولات آن‌ها نیز اثرگذار است و با هر افزایش نرخی در فولاد، نرخ محصول آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند، اما وقتی نرخ فولاد کاهش می‌یابد، خللی در رونق این حوزه‌ها ایجاد نمی‌شود؛ این در حالی است که یک خودرو حجم زیادی ورق فولادی مصرف نمی‌کند. با اینکه قیمت فولاد تاثیر زیادی در نرخ نهایی خودرو ندارد، نوسان قیمت این محصول تبدیل به جاده‌ای یک‌طرفه برای خودروسازان شده که فقط نرخ را افزایش دهند.

وی گفت: درباره ملزومات توسعه صنعتی کشور باید در نظر داشته باشیم که پیش‌نیاز توسعه فولاد، توسعه زیرساخت‌هاست. در تولید یک‌میلیون تن فولاد، ۴ میلیون تن حمل‌ونقل انجام می‌گیرد. برای توسعه صنعت فولاد نیاز است به توسعه این زیرساخت‌ها توجه شود تا تبدیل به گلوگاه‌های زنجیره فولاد نشود. راه‌آهن، جاده، آب و انرژی زیرساخت‌هایی هستند که باید دوشادوش فولاد توسعه یابند.

اولویت اکتشاف بر فرآوری و استخراج

حمیدرضا فولادگر، مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی اظهار کرد: استخراج معادن فلزی و غیرفلزی در ایران باتوجه به داشتن حدود ۶۰ میلیارد تن مواد معدنی کم است. سهم معدن در تولید ناخالص داخلی حدود ۱.۲ درصد برآورد می‌شود و با صنایع معدنی به بیش از ۵ درصد می‌رسد که درصد قابل‌توجهی نیست. در این حوزه باید اولویت نخست ما اکتشاف باشد و سپس به استخراج و فرآوری و... پرداخته شود.

وی افزود: استفاده از فناوری‌های نوین و بکارگیری نیروی انسانی متخصص موضوع مهمی است که باید به آن پرداخته شود. شرکت‌های دانش‌بنیان ظرفیتی ایجاد کرده‌اند که بتوانیم تجهیزات و ماشین‌آلات موردنیاز را تامین کنیم.

مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در کنار ظرفیت موجود برای مصرف در داخل، باید به ظرفیت صادرات هم توجه کنیم و در نظر بگیریم که شرکت‌های بزرگ در نهایت از لحاظ اقتصادی با مشکل مواجه می‌شوند؛ پس باید ظرفیت و زیرساخت‌های صادرات را افزایش دهیم و بندرگاه‌ها، اسکله‌ها، جاده‌ها و... را توسعه دهیم.

کلید حل مشکلات صنایع در دست دانش‌بنیان‌ها

امیررضا نقش، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان اظهار کرد: عرصه دانش‌بنیان یکی از عرصه‌های مهم کشور به‌شمار می‌آید و بسیاری از مشکلات صنایع بزرگ کشور به‌دست شرکت‌های دانش‌بنیان قابل‌حل است. شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند در بسیاری از حوزه‌ها به‌ویژه حوزه قطعات و مواد اولیه اثرگذار باشند. شعار امسال نیز بر اشتغال‌آفرینی و فعالیت‌های دانش‌بنیانی تاکید دارد و باید با استفاده از ظرفیت این شرکت‌ها بهره‌وری در صنایع را ارتقا داد.

وی گفت: صنعت استراتژیک فولاد نیازمند ارتقای بهره‌وری در حوزه مواد اولیه و مصرف انرژی است که در این راستا می‌توان اتفاقات خوبی را با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان رقم زد.

سخن پایانی

نمایشگاه متالکس بستری مناسب برای معرفی و عرضه شرکت‌های مختلف در حوزه صنعتی و معدنی است. شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگ‌ترین فولادساز کشور در این نمایشگاه حضور پرقدرتی داشت و پذیرای مدیران صنعت فولاد کشور بود. بسیاری از چالش‌های حاکم بر زنجیره فولاد در این نمایشگاه بررسی شد. گفتنی است بسیاری از شرکت‌های حاضر در نمایشگاه با فولاد مبارکه همکاری دارند و سایر شرکت‌هایی که از توانمندی لازم در زمینه تامین مواد اولیه و تجهیزات برخوردارند نیز در این بستر شناسایی شدند و با فولاد مبارکه همکاری خواهند داشت. با هم‌افزایی بین شرکت‌های مختلف به‌ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توان خلأ‌هایی که در زنجیره فولاد وجود دارد را برطرف کرد و گام بلندی در جهت اعتلای کشور برداشت.

منبع: صمت