سرایان معدن اصلی بنتونیت درایران / فرآوری بنتونیت خراسان جنوبی حمایت ملی نیاز دارد

به گزارش می‌متالز، «محمد حسن حسین زاده» کارشناس معدن بنتونیت در شهرستان سرایان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناورزی از خراسان جنوبی با اشاره به اینکه بنتونیت نوعی رس ریزدانه است که ۸۵ درصد آن را کانی تشکیل می‌دهد، اظهارداشت: بنتونیت از دسته‌ی کانی‌های متورم شونده تشکیل شده است واکثر بنتونیت‌ها بر اثر هوازدگی و دگرسانی خاکستر‌های آتشفشانی تشکیل می‌شوند بنابراین به صورت کلی بنتونیت در دو دسته کلسیمی و سدیمی جایگذاری و تقسیم بندی می‌شوند.

بنتونیت و استفاده آن در صنایع مختلف

وی با اشاره به استفاده بنتونیت در صنایع مختلف، گفت: امروزه در دنیا از بنتونیت در صنایع مختلفی از جمله درصنعت فولادسازی به عنوان چسب گندله در صنایع رنگبری، سرامیک سازی، خطوط ارت، گل حفاری، صنایع غذایی، خوراک دام، کشاورزی، داروسازی، مواد آرایشی کاغذ سازی و ... کاربرد دارد و روزانه کاربرد این ماده بزرگ معدنی در صنعت رو به افزایش است.

استفاده ۹۰ درصدی بنتونیت در صنعت فولاد سازی

حسین زاده با بیان اینکه در ایران بیش از ۹۰ درصد بنتونیت صنعت فولادسازی به عنوان چسب گندله استفاده می‌شود، افزود: این موضوع کمترین مقدار سود آوری را در بین تمامی مصارف دارد.

وی با اشاره به وجود معادن بنتونیت در کشور، عنوان کرد: بنتونیت در استان‌های مختلف از جمله استان‌های کرمان، یزد، سمنان، اصفهان و خراسان جنوبی وجود دارد و ذخایر آن نیز شناسایی شده است.

خراسان جنوبی معدن بنتونیت اصلی ایران

این کارشناس معدن بنتونیت بیان داشت: خراسان جنوبی به عنوان یکی از استان‌های است که دارای ذخایر متعدد با کیفیت‌های مختلفی ازبنتونیت اصلی ایران شناخته می‌شود و هم اکنون شهرستان‌های سرایان و فردوس به عنوان قطب بنتونیت ایران به نوعی می‌توان یاد کرد.

وی ادامه داد: علت سهل‌الوصول بودن بنتونیت و کیفیت بالای آن امروز بیشترین حجم تولید بنتونیت در ایران را دارا میباشد که به کارخانه‌های فولاد سازی مستقر در استان‌های مختلف ایران به صورت کلوخه ارسال می‌شود.

ثبت ۲۰۰ محدوده بنتونیت در سرایان

این فعال عرصه معدن بنتونیت یادآورشد: در شهرستان سرایان بیش از ۲۰۰ محدوده ثبت شده بنتونیت موجود می‌باشد که تعداد کمتر از ۱۰ مورد از این معادن هم اکنون فعال است و مابقی آن‌ها به علت عدم وجود سرمایه‌گذار‌ها و بهره‌بردار مناسب دور بودن از محور‌های ارتباطی و ... متاسفانه فعال نمی‌باشند که با فعال شدن این محدوده‌ها می‌تواند منجر به اشتغال آفرینی و رونق اقتصاد شهرستان کمک خوبی باشد.

فرآوری بنتونیت شبیه به شوخی در ایران است

حسین زاده فرآوری بنتنی در ایران بیشتر شبیه شوخی دانست و تاکید کرد: در ایران و منطقه فقط بنتونیت آسیا شده به عنوان پودر میکرونیزه بنتونیت تحویل کارخانه‌های گندله سازی می‌شود حتی در صنایع شبیه به ایزوگام و رنگبندی نیز در حد بیش از آسیا و میکرونیزه اتفاق نمی‌افتند.

تولید کمتر از ۲۰ درصد کلوخه بنتونیت در سرایان و فردوس / ۸۰ درصد خام فروشی می‌شود

وی با بیان اینکه هم اکنون هفت کارخانه پودر میکرونیزه بنتونیت در شهرستان سرایان فعال است، بیان داشت: در شهرستان فردوس نیزحدود ۵ کارخانه فعال است که از این تعداد کارخانه کمتر از ۲۰ درصد کلوخه تولیدی از معادن شهرستان سرایان و فردوس تولید شده و مابقی به صورت خام از شهرستان خارج می‌شود.

تولید کمتر از ظرفیت اسمی

حسن زاده مهمترین علت خام فروشی بنتونیت در شهرستان سرایان و فردوس را افزایش نرخ بی‌رویه کرایه‌ها و کارخانه‌های مستقر در شهرستان دانست و گفت: کارخانه‌های بنتو نیت این دو شهرستان به شدت تحت فشار می‌باشند و اکثراً کمتر از ظرفیت اسمی تولید دارند.

وی تاکید کرد: نیاز داشتن به سرمایه بالا و دانش فنی بسیار پیچیده فراوری بنتونیت در مصارف هم کننده دارو و مواد آرایشی خمیر کاغذ و ... در ایران هنوز سرمایه گذاری انجام نشده است این مصارف منجر به ایجاد سرمایه و سود‌های بسیار بالای برای کشور خواهد شد.

متخصص دانشگاهی خوب در عرصه معدن نداریم

این فعال عرصه معدن در سرایان به تامین سرمایه بالا و عدم وجود متخصصین دانشگاهی خوب در شهرستان اشاره کرد و ادامه داد: متاسفانه مسوولان شهرستانی امکان ایجاد اشتغال و فناوری در بخش اصلی فرآوری بنتونیت ندارند.

وی تاکید کرد: فرآوری و استفاده بنتونیت در مصارفی که هم اکنون در ایران رایج است مثلاً ۴ درصد خوراک دام بنتونیت تشکیل می‌شود یا کمتر از یک درصد وزن گندله بنتونیت استفاده می‌شود با چسب گندله سازی امکان انتقال کارخانه‌های بزرگ به منطقه وجود ندارد.

نبود رقابت مناسب برای معادن وجذب سرمایه گذار

حسین زاده بیان داشت: هم اکنون فقط باید به پودر میکرونیزه بنتونیت در شهرستان قانع بود که به علت افزایش کرایه اکثراً گندله‌سازی اقدام به راه اندازی مجموعه‌های وابسته به خود کرده اند که بخش خصوص با این کارخانه‌ها امکان رقابت نخواهند داشت.


وی با تاکید بر اینکه برای فراوری بنتونیت نیاز به نگاه ملی است و نقش دانشگاه‌ها و نخبگان علمی در به ثمر رسیدن دانش فنی و دانش بنیان محصول بسیار پررنگ است، ادامه داد:از طرفی باید دولت نیز جهت کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و کمک‌های مالی و فناوری مناسبی از افرادی که وارد این عرضه می‌شوند را انجام دهد.

استارت همکاری با نخبگان و دانشگاه‌ها

حسین زاده یادآورشد: شرکت صنایع تولید پودر بندر امام خمینی (ره) به عنوان بهره بردار معدن در روستای دوست آباد سرایان که بزرگترین معدن بنتونیت این شهرستان است امروز به شدت توان ورود به کردستان مراحل علمی و اجرا‌های فرآوری بنتونیت را استارت زده است و در این زمینه با دانشگاه‌های فردوسی، مشهد دانشگاه شریف و دانشگاه بیرجند به عنوان دانشگاه مادر استان خراسان جنوبی همکاری‌های مناسبی راآغاز کرده است.

وی بزرگترین معزل فعلی معادن در شهرستان سرایان را عدم وجود راه‌های مواصلاتی مطمئن و مناسب دانست و افزود: دوم مشکلی که معادن به سختی دارند باآن دست و پنجه نرم می‌کنند و عدم آنتن دهی مناسب و وصل شدن به شبکه موبایل است که مشکلات متعددی برای اکثر رانندگان، معدنکاران و ارتباطاتی که میتواند معدن با مشتریان و مشتریان بالقوه داشته باشد است.

سرمایه گذار و بهره بردار بومی در عرصه معدن نداریم

حسین زاده تاکید کرد: اکثرمعادنی که هم اکنون در شهرستان سرایان فعال هستند دست بهره بردار خارج از استان است وتعداد کمی از معادن بهره‌برداران آن افرادبومی می‌باشند لذا به علت عدم آشنایی با بازار و ماده معدنی غیر فعال هستند و همچنین برخی از این بهره بردار‌ها قدیمی بوده و دارای سرمایه مالی مناسبی جهت فعال کردن معدن نیستند.

نداشتن نگاه علمی و تخصصی به عرصه معدن در خراسان جنوبی

این فعال عرصه معدن بنتونیت تاکید کرد: متاسفانه در شهرستان سرایان و حتی در کل استان به صنعت معدن و معدنکاری نگاه علمی، فنی و مهندسی وجود ندارد و اکثر معادن شهرستان و استان به صورت کاملا سنتی و بدون استفاده از کارشناسان خبر‌های معدنی در حال فعالیت هستند این موضوع که آسیب‌های بسیار جدی به محیط زیست، ماده معدنی و حتی خود معدن وارد کرده است که در سال‌های بعد باید بهره‌بردار چندین برابر این صرفه جویی که به ظاهر انجام داده هزینه کند و خیلی از موارد کلاً ذخیره معدن نابود و غیرقابل استفاده می‌شود.

منبع: خبرگزاری علم و فناوری