به گزارش میمتالز، اساساً بانکهای مرکزی به منظور کاهش نرخ تورم از راهکار افزایش نرخ بهره بانکی استفاده میکنند. این سیاست، در کنار سیاستهای مالی که توسط وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه و در قالب تنظیم بودجههای انقباضی اعمال میگردد، تأثیر به سزائی در نیل به هدف کاهش نرخ تورم دارد. در واقع، بانک مرکزی در زمان تورم با اجرای این سیاست، پول را از سطح بازار جمع میکند و بدین ترتیب تقاضا برای سایر بازارها را کنترل میکند. شرایط همه¬گیری کرونا و تأثیر منفی قابل ملاحظهای که بر اقتصاد جهانی در دو سه سال گذشته، داشته است، نشان داد تصمیم کشورها در استفاده از سیاست افزایش نرخ بهره برای کاهش تورم، تصمیمی کارا و مؤثر بوده است.
اما آیا این تصمیم در کشور ما که با نرخ تورم نزدیک به ۵۰ درصد دست به گریبان است هم کارا و مؤثر خواهد بود؟ آیا نرخ جدید سود بانکی در مقایسه با نرخ تورم فعلی، برای سرمایه گذاران، آن میزان جذابیت را خواهد داشت که آنها را از سوق به سمت بازارهائی مانند سکه و دلار باز دارد؟
پیش از پاسخ به این پرسش ها، باید خاطر نشان نمود قاطبه کارشناسان اقتصادی بر این باورند که افزایش نرخ سود بانکی اقدامی اجتناب ناپذیر است چراکه انتظارات تورمی افزایش یافته و مردم داراییهای خود را به سمت سایر بازارها انتقال میدهند که این موضوع، خود تورمزاست. پر واضح است هر چند نرخ تورم بالای فعلی تناسبی با نرخ سود بانکی جدید ندارد و عملاً موجب ضرر سپرده گذاران میگردد، اما این نرخ سود بانکی، میتواند تا حدودی برای آن دسته از سپرده گذارانی که از سطح ریسک پذیری پائینی برخوردارند جذابیتی نسبی داشته باشد و آنها را در نرفتن به سمت بازارهائی مانند سکه و طلا متقاعد نماید.
از طرف دیگر، باید به تبعات این افزایش نرخ حتماً توجه شود. انتشار اوراق با سود ۲۳ درصد میتواند زمینهای برای بالا رفتن نرخ سود تسهیلات باشد که این موضوع نه تنها تأمین مالی در این شرایط را مشکلتر میکند بلکه هزینه و قیمت تولید را نیز بالا میبرد که مالاً، تأثیر افزایشی بر تورم دارد! از دیگر نتایج منفی این افزایش نرخ، تأثیر منفی آن بر بازار بورس است. خروج سرمایه از بورس و انتقال آن به بانک از طرف عموماً سرمایه گذاران با ریسک پذیری کم را، میتوان از جمله تبعات آن دانست. در این شرایط، صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت هم که معمولاً سودهائی بین ۲۱ تا ۲۵ درصد، شناسائی و به سرمایه گذاران پرداخت میکردند هم رقابتپذیری خود را تا حد زیادی از دست داده و دچار نااطمینانیهای جدی شده اند.
به طور مثال، در بین این صندوق ها، صندوق با درآمد ثابت ارزش کاوان ایرانیان با بازدهی سالانه ۲۶.۰۴درصد، صندوق نوع دوم کارا که تقسیم سود دورهای نیز ندارد با بازدهی ۲۴.۳۱درصد و صندوق افرا نماد پایدار با بازدهی سالانه ۲۳.۷۵% شرایط نسبتاً بهتری نسبت به سایر صندوق¬ها داشته اند. هر چند این نکته گفتنی است که طی چند روز گذشته صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت "اعتماد ملل" (کلیک کنید)، نرخ سود روزشمار حداقل ۲۴ و نرخ مؤثر سالانه ۲۶.۸۲درصد را اعلام کرده که در بین بیش از ۱۰۰ صندوق با درآمد ثابت فعال در بازار سرمایه، بالاترین نرخ سودها را دارا میباشد.
در پایان لازم به یادآوری است که برای موفقیت در اجرای سیاست افزایش نرخ سود بانکی برای کاهش نرخ تورم، حتماً همدلی مردم لازم است. بدیهی است این همراهی و همدلی، دستیابی به تمامی اهداف این سیاست را تسریع خواهد کرد.
منبع: بورس نیوز