کارت اعتباری مصالح ساختمانی؛ رویایی که تعبیر نشد/ بانک مسکن پرونده "کارت اعتباری" را بایگانی کرد؟

به گزارش می‌متالز، حدود ۴ سال قبل یعنی اوایل فروردین ماه سال ۹۸ وزیر وقت راه و شهرسازی از عملیاتی شدن کارت اعتباری مصالح ساختمانی حداکثر تا اواسط بهار همان سال (۱۳۹۸) خبر داده بود.

محمد اسلامی گفته بود: کارت اعتباری مصالح ساختمانی برای تولید کنندگان و سازندگان مسکن شهری در نظر گرفته شده است. طرح مزبور حداکثر تا اواسط بهار عملیاتی خواهد شد به نحوی که در خرید و سفارش انبوه مصالح تخفیف قابل ملاحظه‌ای در نظر گرفته شود تا بتواند دو نقش بسیار مهم نخست تدارکات و لجستیک ساخت‌وساز را فراهم کند.

نقدی بر برنامه مسکنیِ وزارت راه؛ کارت مصالح ساختمانی گفتار درمانی است

وی تصریح کرد: این کار به کارخانه تولیدی مصالح ساختمانی در حالت توقف و رکود جانی دوباره می‌بخشد و در نهایت نتیجه این باشد که قیمت تمام شده تولید مسکن را بتوان با همان میزان درصد تخفیف مصالح کاهش داد.

در ادامه و پس از خلف وعده وزیر اسبق راه و شهرسازی، مدیرعامل وقت بانک مسکن ۷ مرداد سال ۹۸ با اشاره به این‌که کار‌های نهایی کارت تعهدی مصالح ساختمانی در حال انجام است، ابراز امیدواری کرد تا پایان شهریور امسال مقدمات راه‌اندازی این کارت فراهم شود.

رحیمی‌انارکی گفته بود: در ارائه کارت تعهدی مصالح ساختمانی، چندین عنصر نقش اصلی دارند که هم شامل انبوه‌ساز یا تولیدکننده مصالح و بنکدار عمده‌فروش مصالح ساختمانی است و هم شامل محصولاتی مانند آهن، میلگرد و سیمان می‌شود که در ساخت‌و‌ساز مصرف بالایی دارند.

وی با بیان اینکه افرادی که در صنعت ساخت‌و‌ساز حرفه‌ای و واجد شرایط دریافت کارت باشند و در عین حال صلاحیت آن‌ها تأیید شده باشد، وارد چرخه خواهند شد، گفت: در زمان حاضر، در حال شناسایی افراد تأثیرگذار در این صنعت هستیم و سازندگان و تولیدکنندگان مصالح ساختمانی و دیگر فعالان صنعت ساختمان که از کارکرد بالایی برخوردار باشند، مشمول دریافت کارت اعتباری مصالح ساختمانی هستند.

به گفته وی، دریافت‌کنندگان این مصالح، محصولات خریداری شده را در یک چرخه کسب و کار، از تولیدکننده تا مصرف‌کننده به شکل اعتباری در اختیار افراد حاضر در این چرخه قرار می‌دهند و به ترتیب ۲۵ تا ۳۵ درصد تخفیف در قیمت تمام‌شده ساختمان به مصرف‌کننده و خریدار نهایی منتقل خواهد شد.

وعده جدید برای کارت اعتباری مصالح ساختمانی

شهریور سال ۹۸ هم خبری از عملیاتی شدن کارت اعتباری مصالح ساختمانی نشد تا این‌که مردادماه ۹۹ مدیرعامل سابق بانک مسکن با اعلام این‌که یکی از برنامه‌های اصلی بانک تامین زنجیره تامین کالاست، گفته بود: به‌دنبال آن هستیم تا از طرح "گام" که بانک مرکزی آنرا سال گذشته رونمایی کرد و با توجه به توافق با بازار سرمایه طی امسال (۹۹)، بتوانیم کالا را خریداری کنیم، اما مهلت پرداخت وجه این کالا برای سازندگان ۶ تا ۹ ماه باشد.

شایان افزود: این برنامه بانک مسکن شرایطی را به وجود می‌آورد تا سازنده بتواند هزینه‌های مالی پروژه را کاهش دهد. زنجیره تامین بانک مسکن شبیه طرح گام است و با تضمین بانک مصالح ساختمانی خریداری می‌شود و این می‌تواند به شخص دیگری که تامین کننده مواد اولیه برای واحد‌های تولیدی است قابلیت انتقال را دارد.

مدیرعامل سابق بانک مسکن تصریح کرد: مشابه این برنامه، در طرح گام که شورای پول و اعتبار آنرا مصوب کرده بعد از سپری شدن یک ششم از مدت، می‌توان در بازار سرمایه به نقدینگی تبدیل شود.

شایان با یادآوری این که تعهد بانک همان ۶ تا ۹ ماه است، اضافه کرد: در این صورت سازنده می‌تواند محصولاتی مانند میلگرد، سیمان، آجر، سیمان را خریداری می‌کند و بانک پرداخت وجه را برای ۶ تا ۹ ماه بعد تضمین می‌کند. اگر پرداخت ۶ ماهه باشد سازنده می‌توانند بعد از یک ماه در بازار سرمایه آنرا به پول نقد تبدیل کند. پس از ۶ و در نهایت که سررسید شود به مشتری می‌گوییم که بیایید و پول مصالح ساختمانی خریداری شده را به بانک مسکن پرداخت کنید.

وی با اشاره به این‌که با برنامه بانک مسکن در تامین نهاده‌های ساختمانی، تورم در مسیر مذکور برای سازندگان حذف می‌شود، اضافه کرد: بانک ۶ یا ۹ ماه بعد، پول مصالح ساختمانی را بدون هیچ افزایش قیمتی از سازندگان دریافت می‌کند و تورم به سازنده و پس از آن به خریدار منتقل نمی‌شود. این برنامه امسال عملیاتی می‌شود. در برنامه زنجیره تامین، کارت مصالح ساختمانی نیز می‌تواند یکی از ابزار‌ها باشد و سازنده می‌تواند در جا‌های خاص از آن استفاه شود. اما در زنجیره تامین فراتر از کارت مصالح ساختمانی رفته‌ایم. مهم‌ترین دستاورد برنامه بانک مسکن نیز افزایش عرضه مسکن از تولید به مصرف است. این برنامه سرعت گردش نقدینگی را کُند کرده و افزایش نقدینگی را کاهش می‌دهد که به کاهش تورم کمک می‌کند.

مرداد ۱۴۰۰: زیرساخت کارت مصالح ساختمانی نهایی شد

حدود ۵ ماه پس از عملیاتی نشدن وعده زنجیره تامین بانک مسکن یعنی در مردادماه سال ۱۴۰۰ مدیرعامل این بانک از نهایی شدن زیرساخت صدور کارت مصالح ساختمانی برای پیشبرد برنامه ساخت یک میلیون مسکن خبر داده و گفته بود: این کارت ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان شارژ می‌شود.

شایان افزود: باید سازوکاری تعریف شود تا سیمان و فولاد به‌عنوان ۲ نهاده مهم ساختمانی به‌صورت مستقیم از تولید به محل مصرف برسد. با این کار دست واسطه‌ها قطع شده و قیمت مسکن به تعادل می‌رسد.

وی تاکید کرد: کارت مصالح ساختمانی در حال پیگیری است تا بتوانیم بخشی از تسهیلات خُرد و مسکن را در این قالب ارائه دهیم. وقتی این کارت شارژ می‌شود فقط برای خرید مصالح ساختمان است و سازنده نمی‌تواند آنرا جای دیگری خرج کند.

کارت اعتباری مصالح ساختمانی علی‌رغم وعده‌های متعدد مدیران عامل سابق هنوز عملیاتی نشده است. برنامه‌ای که می‌تواند در شرایط تورمی نهاده‌های ساختمانی کمک فراوانی به پیشبرد برنامه‌های دولت در ساخت یک میلیون واحد مسکونی کند. اما در این شرایط به‌نظر می‌رسد بانک مسکن برنامه کارت مصالح ساختمانی را یا به بایگانی فرستاده یا اهمیت چندانی برای آن قائل نیست. مساله‌ای که سازندگان مسکن نسبت به آن گلایه دارند و خواستار ورود مستقیم وزیر راه و شهرسازی به آن هستند.

به اعتقاد فعالان بخش ساخت و ساز مسکن با توجه به نوسانات نرخ نهاده‌های ساختمانی، می‌توان با ابزار کارت اعتباری علاوه بر ثبات در قیمت تمام شده مسکن، روند ساخت و ساز را مطابق با برنامه‌های دولت تسریع کرد.

منبع: خبرگزاری تسنیم