به گزارش میمتالز، طرح آمارگیری از معادن در حال بهره برداری کشور در سال ۱۴۰۰ توسط دفتر آمارهای انرژی صنعت و زیربنایی مرکز آمار ایران، فهرست تمامی معادن متشکل و در حال بهره برداری کشور بر اساس مجوزهای صادره توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با استفاده از اطلاعات آمارگیری سالهای قبل و آمارهای اول فروردین تا آخر اسفند ۱۴۰۰ را مورد توجه قرار داده و نشان میدهد که تعداد ۶۰۲۵ معدن به فعالیت مشغول بوده و در حال بهره برداری بوده اند که نسبت به سال قبل یعنی ۱۳۹۹ که تعداد معادن ۵۷۸۲ معدن بوده به میزان ۴.۲ درصد (٢٤٣ معدن) رشد داشته است. همچنین تغییرات طی ۵ ساله ۱۴۰۰- ۱۳۹۵ نشان میدهد که تعداد معادن از ۴۹۱۳ معدن در سال ۱۳۹۵ به ۶۰۲۵ معدن در سال ۱۴۰۰ افزایش داشته و ۲۲.۶ درصد رشد کرده است.
از تعداد ۶۰۲۵ معدن فعال کشور، تعداد ۱۶۱۶ معدن معادل ۲۷ درصد معادن مربوط به استخراج شن و ماسه، معادل ۸۴۶ معدن یا ۱۴ درصد استخراج سنگهای تزیینی و ۷۸۳ معدن معادل ۱۳ درصد معادن مربوط به استخراج سنگ لاشه میباشد. به عبارت دیگر، معادل ۵۴ درصد تعداد معادن مربوط به مصالح ساختمانی شامل شن و ماسه، سنگ تزئینی و سنگ لاشه بوده است.
از ۶۰۲۵ معدن در حال بهره برداری در سال ۱۴۰۰، سنگ آهن ۲۵۰ معدن، سرب و روی ۶۶ معدن، سنگ مس ۱۰۳ معدن، کرومیت ۸۰ معدن، سنگ آهک ۷۴۹ معدن، سنگ گچ ۲۸۷، کائولن و خاک نسوز ۲۳۶، بنتونیت و گل سرشوی ۷۸، باریت ۸۲، سولفات استرونسیوم و بر ۲۱، سولفات سدیم ۶، خاک سرخ و زرد ۱۱، معدن نمک ۸۲، معدن سیلیس ۱۷۹، استخراج پوکه معدنی ۹۷، فلدسپات ۱۰۱ واحد معدنی، معادن شن و ماسه ۱۶۱۶، سنگهای تزئینی ۸۴۶، سنگ لاشه ۷۸۳، بوده است.
بر اساس نتایج چهلمین طرح آمارگیری از معادن در حال بهرهبرداری کشوراز سوی مرکز آمار ایران که در سال ١٤٠١ با مراجعه به ٧٢٥٠ معدن برای دستیابی به اطلاعات نهایی شده سال ١٤٠٠ معادن کشور، اجرا شده است، در سال ١٤٠٠، استانهای خراسان رضوی، فارس و سمنان به ترتیب با تعداد ۵۹۸، ۳۹۹ و ۳۶۹ معدن بیشترین و استانهای البرز، گیلان و ایلام به ترتیب با ۵۸ و ۵۰ و ۴۹ معدن کمترین تعداد معادن در حال بهرهبرداری کشور را به خود اختصاص داده اند. به عبارت دیگر، معادل ۲۲.۷ درصد معادن کشور در سه استان خراسان رضوی، فارس و سمنان قرار داشته است.
تعداد معادن در استانها نیز نشان میدهد که در آذربایجان شرقی ۲۹۴، آذربایجان غربی ۲۵۳، اصفهان ۳۲۲، بوشهر ۱۶۴، تهران ۱۰۷، چهارمحال و بختیاری ۱۱۴، خراسان جنوبی ۲۷۱، خراسان رضوی ۵۹۸، خراسان شمالی ۹۶، خوزستان ۱۴۶، زنجان ۲۱۵، سمنان ۳۶۹، سیستان و بلوچستان ۱۴۸، فارس ۳۹۹، قزوین ۱۵۹، کردستان ۱۷۱، کرمان ۳۱۴، کهگیلویه و بویر احمد ۱۰۰، گلستان ۹۱، گیلان ۵۰، لرستان ۱۱۴، مازندران ۱۱۳، مرکزی ۳۳۸، هرمزگان ۲۱۸، همدان ۱۷۷، یزد ۲۸۴، اردبیل ۱۱۰، البرز ۵۸، خراسان شمالی ۹۹، کرمانشاه ۸۴، ایلام ۴۹، قم ۹۹، داشته اند.
تغییرات طی ۵ ساله ۱۴۰۰- ۱۳۹۵ نشان میدهد که تعداد معادن از ۴۹۱۳ معدن در سال ۱۳۹۵ به ۶۰۲۵ معدن در سال ۱۴۰۰ افزایش داشته است. در سال ۱۳۹۹ نیز تعداد معدن ۵۷۸۲ واحد بوده که در سال ۱۴۰۰ با رشد ۴.۲ درصدی به ۶۰۲۵ واحد معدنی رسیده است.
از ۶۰۲۵ معدن در حال بهره برداری در سال ۱۴۰۰، معادن شن و ماسه ۱۶۱۶، سنگهای تزئینی ۸۴۶، سنگ لاشه ۷۸۳، سنگ آهن ۲۵۰ معدن، سرب و روی ۶۶ معدن، سنگ مس ۱۰۳ معدن، کرومیت ۸۰ معدن، سنگ آهک ۷۴۹ معدن، سنگ گچ ۲۸۷، کائولن و خاک نسوز ۲۳۶، بنتونیت و گل سرشوی ۷۸، باریت ۸۲، سولفات استرونسیوم و بر ۲۱، سولفات سدیم ۶، خاک سرخ و زرد ۱۱، معدن نمک ۸۲، معدن سیلیس ۱۷۹، استخراج پوکه معدنی ۹۷، فلدسپات ۱۰۱ واحد معدنی بوده است.
در بین فعالیتهای مختلف، سنگ آهن با ۱۷۰ هزار میلیارد تومان، سنگ مس با ۶۱۵۵۸ میلیارد تومان و سنگ سرب و روی با ۱۳ هزار و۳۷۴ میلیارد تومان بیشترین ارزش تولید سالانه را داشتند.
شاخص قیمت تولیدکننده از عدد ۱۰۰ در ۱۳۹۵ به ۱۰۲۶ در سال ۱۴۰۰ رسیده که نشان میدهد قیمت تولیدکننده بخش معدن در طی ۵ سال ۱۰ برابر شده است و در سالهای ۹۷ تا ۱۴۰۰ متاثر از اثر تحریمهای اقتصادی به ترتیب ۵۹ و ۵۰ و ۸۰ و ۹۳درصد رشد داشته است.
تغییرات طی ۵ ساله ۱۴۰۰- ۱۳۹۵ نشان میدهد که ارزش کل تولیدات از بالای ۱۶ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۵ به ۲۷۵ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ رسیده و ۱۷ برابر شده است. ارزش سرمایه گذاری ۲۰۳۶ میلیارد تومان به ۷۸۷۶ میلیارد تومان رسیده و سه برابر شده است، ارزش داده از ۴۵۳۵ به ۵۸۱۶۱ میلیارد تومان رسیده و ۱۳ برابر شده است. ارزش ستانده ۱۶۸۶۲ میلیارد تومان به ۲۷۷۹۱۶ میلیارد تومان رسیده و ۱۶.۵ برابر شده است، ارزش افزوده از ۱۲ هزار میلیارد تومان به ۲۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده و ۱۸ برابر شده است. همچنین طی سالهای ۱۴۰۰- ۱۳۹۵ تعداد شاغلان از ۹۳ هزار نفر به بیش از ۱۳۰ هزار نفر افزایش داشته است. هزینههای جبران خدمات شاغلان از حدود ۲۴۰۰ میلیارد تومان به نزدیک به ۱۵ هزار میلیارد تومان افزایش داشته و ۵۲۵ درصد رشد کرده و یا ۶.۲۵ برابر شده است.
منبع: اقتصادگردان