تعالی سازمان، با مدیریت منابع انسانی

به گزارش می‌متالز، به‌رغم اینکه موضوع منابع انسانی یکی از حیاتی‌ترین و تعیین کننده‌ترین موارد موفقیت هر سازمانی به‌شمار می‌رود، اما در بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌های ایرانی اقدامات اساسی و پایداری انجام نشده و جایگاه و اهمیت والای مدیریت سرمایه انسانی مورد غفلت واقع شده‌است. تقریبا تمامی بخش‌های اقتصادی مخصوصا بخش معدن و صنایع معدنی با بی توجهی به موضوع منابع انسانی، ثبات و سودآوری خود در آینده را به‌خطر می‌اندازند. در سال‌های اخیر برخلاف انتظارات، نه سرمایه‌گذاری بزرگی در بخش‌های مختلف مدیریت منابع انسانی مانند منتورینگ، آموزش و یادگیری صورت گرفته و نه در روند گزینش و انتخاب نیرو‌های جدید و حفظ و نگهداشت استعداد‌های شرکت‌ها تغییرات اساسی ایجاد شده‌است؛ بنابراین شواهدی مبنی‌بر تحول در این حوزه دیده نمی‌شود. کشور‌های مختلف متناسب با فرهنگ خود با منابع انسانی رفتار کرده و آن‌ها را مدیریت می‌کنند. شرکت‌ها در ایالات‌متحده آمریکا با دقت بسیار بالا اقدام به جذب نیرو می‌کنند و تا زمانی‌که آن فرد به‌درستی کار کند در سازمان باقی می‌ماند؛ در واقع امنیت شغلی هر شخص وابسته به تلاشی است که می‌کند، بنابراین صلاحیت و شایستگی و استعداد مهم‌ترین موارد برای استخدام به‌شمار می‌روند.

از طرف دیگر میزان سرمایه‌گذاری در بخش آموزش به علت اینکه به بهبود عملکرد افراد شاغل منجر می‌شود، می‌تواند اهمیت منابع انسانی در سازمان‌ها را مشخص کند. سال‌۲۰۱۹ در آمریکا به ازای هر شخص شاغل حدود ۱۳۰۰دلار صرف آموزش شده‌بود. این میزان سرمایه‌گذاری در بخش آموزش قطعا به رشد تولید و بهبود روند سودسازی سازمان‌ها منجر خواهد شد. در ایران برخی از شرکت‌های بزرگ به موضوع آموزش اهمیت می‌دهند و مبالغی را صرف آموزش می‌کنند، اما دیگر شرکت‌ها توجه خاصی به این مساله ندارند.

در کشور‌های اروپایی نیز معمولا سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در بخش مدیریت منابع انسانی انجام می‌شود. در یک شرکت بیمه‌ای در کشور آلمان برای پرورش و انتخاب مدیران از طرح‌های مربیگری (Coaching) و منتورینگ (mentoring) استفاده می‌کنند. انجام چنین فعالیتی نشان از این دارد که این کشور از مرحله آموزش منابع انسانی گذر کرده و به یادگیری و توسعه رسیده و آن را به‌عنوان یک شیوه کارساز و موثر پذیرفته است.

در گزارش سالانه مجمع جهانی اقتصاد که کشور‌ها را به لحاظ رقابت‌پذیری ارزیابی می‌کند، در یکی از شاخص‌های رقابت‌پذیری که مربوط به سرمایه‌گذاری روی آموزش نیروی انسانی است، کشور ما در سال‌۲۰۱۹ در بین ۱۴۰ کشور رتبه ۱۳۴ را در این شاخص کسب کرده‌است. در گزارش سال‌های قبل از ۲۰۱۹ نیز چنین وضعیتی وجود داشته؛ یعنی در یک دهه گذشته پیشرفتی در تغییر جایگاه کشورمان در این شاخص نداشته‌ایم؛ این در حالی است که کشور‌های آسیایی مانند سنگاپور، ژاپن و امارات‌متحده‌عربی همواره جزو ۲۰ کشور اول بوده اند. یکی از اموری که فارغ از موضوع منابع انسانی باید در کشور اتفاق افتد، آشتی بخش‌های اقتصادی کشور با علوم انسانی است. معمولا مدیریت شرکت‌ها و سازمان‌های صنعتی ایران در دست مهندسان است. این اشخاص با دانش سرشار فنی قطعا می‌توانند بخش فنی هر سازمانی را رونق بخشند، اما یک سازمان از واحد‌های مختلفی تشکیل شده‌است که برخی از آن‌ها هیچ گونه ارتباطی با علوم فنی ندارند. از طرف دیگر مهم‌ترین سرمایه هر سازمان، نیروی انسانی است و مدیریت و توسعه این سرمایه نیاز به دانش و علوم انسانی دارد. امروزه در دانشگاه‌های کشور مدیریت استراتژیک، مدیریت منابع انسانی، مدیریت آموزش و... که تسلط بر آنها، برای تعالی یک سازمان حیاتی به‌شمار می‌روند تا سطح دکترا تدریس می‌شود، اما اکثر صنایع به‌مراتب از دانشگاه‌ها عقب افتاده و از این متخصصان استفاده نمی‌کنند، بنابراین باید مدیریت منابع انسانی را به‌عنوان یک تخصص پذیرفت.

سید‌احمد بزاز جزایری/ مدیر سابق منابع انسانی ایمیدرو

منبع: دنیای اقتصاد