صنعت شیشه از پشت پنجره

به گزارش می‌متالز، در واقع، محصولات مرتبط با شیشه به کالا‌ها و وسایلی تبدیل شده‌اند که دیگر نمی‌توان از آن‌ها استفاده نکرد. علاوه بر اماکن مسکونی و غیر‌مسکونی، این نوع کالا‌ها در وسایل دیگری نیز مورد استفاده قرار گرفته‌اند. به‌طور مثال، در ساخت خودرو و ماشین آلات مختلف از محصولات مرتبط با شیشه به‌طور گسترده استفاده می‌شود.

شیشه، یک جامد اریخت یا آمورف است که کاربرد‌های وسیع علمی، فنی و زینتی دارد؛ از جمله در قاب پنجره ها، صنایع اپتیک و الکترونیک نوری از آن استفاده شده است. در اصطلاحات علمی و در علم فیزیک، جامد اریخت یا آمورف، جامدی است که اجزای تشکیل دهنده در آن برخلاف جامد بلورین دارای نظم بلندبرد نبوده و فقط نظم کوتاه برد دارند. مانند تمام واژه‌های موجود در جهان، هریک از واژگان در جغرافیای فلسفی و فرهنگی مختص خود معنای متفاوتی دارند. به عبارت دیگر، هریک از مفاهیم موجود، در چارچوب و ساختار باستانی مرتبط با خود ساخته و پرداخته شده اند.

به جهت آنکه مطالب گفته‌شده کمی واضح‌تر شود، می‌توان گفت هر کالایی در کاربرد‌های مختلف، ممکن است معانی مختلفی نیز داشته باشد؛ به‌خصوص آنکه از منظر کارکردی و رفتاری، این موضوع بررسی شده باشد.

به‌طور مثال، پوشیدن کاپشن و لباس‌های ضخیم در جغرافیای خاص و مربوط به خود، می‌تواند مفهوم خاصی داشته باشد. در فضای عمومی، پوشیدن کاپشن در محیط و اقلیم سرد، رفتاری عاقلانه به نظر می‌رسد؛ اما همین رفتار در محیط و اقلیم گرم رفتاری غیرعقلانی محسوب می‌شود.

بنابراین، یکی از بهترین راه‌های شناخت هر کالایی، توجه به کارکرد آن خواهد بود. بیان مطلب مذکور در مورد محصولات مرتبط با شیشه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چرا که محصولات مرتبط با تولید شیشه به نوعی از اختراعات باستانی انسان شمرده شده و در طول تاریخ توسط هر یک از قبایل و در جغرافیا‌های مختلف تکامل یافته است. این قضیه به این جهت لازم به ذکر بود که ارزش گذاری و در نتیجه، قیمت‌گذاری محصولات مرتبط با شیشه در هر کشور و در هر منطقه‌ای تحت‌تاثیر شرایط متنوعی قرار داشته است.

با این تفاسیر می‌توان گفت که صنعت شیشه در هر کشوری اوضاع مختص به خود را داشته و از منظر قیمت‌گذاری و اقتصادی، تفاوت به‌نسبت زیادی هم با یکدیگر دارند.

امید به فروش و تداوم در صعود

صنعت شیشه در ایران، از نظر فروش روند امیدوارکننده‌ای داشته است. آمار مربوط به فروش صنعت شیشه در ایران، از آخر سال ۱۳۹۲ تا آخر سال ۱۴۰۱ برای شرکت‌های فعال بورسی بررسی شد. در بازه زمانی مذکور، شرایط درآمدی و فروش این صنعت پیش از سال ۱۳۹۶ و بعد از آن، روند رشد بسیار متفاوتی داشته؛ به طوری که میانگین رشد فروش از سال ۱۳۹۲ تا پایان سال ۱۳۹۶ به میزان ۷‌درصد بوده است.

این در حالی است که میانگین رشد فروش از آخر سال ۱۳۹۷ تا پایان سال ۱۴۰۱ به میزان ۶۹‌درصد ثبت شده است. در واقع، در دو بازه زمانی که مقایسه شد.

اختلاف ۶۲ واحد درصدی در رشد فروش وجود دارد و اختلاف چشمگیری مشاهده می‌شود.

رشد درآمد و فروش صنعت شیشه در سال ۱۳۹۳ نسبت به سال پیش از آن، ۵‌درصد بود که در سال ۱۳۹۴ این شاخص به ۱۸‌درصد رسید. اما این میزان افزایش، دوام زیادی نداشت و در سال ۱۳۹۵ رشد فروش بسیار اندک و به میزان یک‌هزارم‌درصد بود.

به این منوال در سال ۱۳۹۶ نیز رشد درآمد به اندازه ۴‌درصد ثبت شد. همان‌طور که ذکر شد، سال ۹۶، نقطه عطفی برای رشد فروش صنعت شیشه بوده است.

در پایان سال ۱۳۹۷ به نسبت آخر سال ۱۳۹۶، رشد فروش افزایش شدیدی داشت و به میزان ۵۱‌درصد رسید. در سال ۱۳۹۸ نیز رشد درآمدی صنعت به ۸۶‌درصد رسید و این سال، نقطه اوجی برای رشد فروش شیشه بود.

به این جهت بالاترین رقم برای همین سال ثبت شد. در سال‌های ۱۳۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نیز رشد درآمدی از ۶۰‌درصد پایین‌تر نرفت.

در این راستا، شاخص مذکور در سال ۹۹ به‌میزان ۶۸ درصد محقق شد. در ادامه طی سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ رقم رشد فروش، به‌ترتیب به ۶۰ و ۷۹‌درصد رسید. در مجموع می‌توان ادعا کرد رشد پایدار شدیدی در این صنعت وجود داشته است.

قیمت محصولات مرتبط با شیشه در بازار چند است؟

در خصوص نرخ فروش، در پنج‌ماه منتهی به آخر مرداد سال ۱۴۰۲، افزایش به‌نسبت معقولی وجود داشت. به همین جهت، عدم‌افزایش چشمگیر در نرخ فروش موجب شد تا روند درآمد و فروش به تولید فروش وابسته باشد. به عبارت دیگر، رشد فروش و درآمد مذکور در بخش پیشین، بیشتر منوط به رشد تولید بوده است تا اینکه تحت‌تاثیر افزایش قیمت محصولات قرار گرفته باشد. این قضیه از طریق واکاوای آمار و ارقام مربوط به رشد نرخ فروش محصولات مربوط به هریک از شرکت‌ها بیشتر روشن خواهد شد. در شرکت‌های حاضر در بورس شیشه، این بررسی صورت گرفته است. اطلاعات موجود نشان داد، نرخ فروش برای بطری‌های غیردارویی به‌عنوان پرفروش‌ترین محصول نماد «کرازی»، از آخر اسفند ۱۴۰۱ تا آخر مرداد ۱۴۰۲ به میزان ۳۱‌درصد بوده است. در همین چارچوب، نرخ فروش شیشه‌های ایمنی برای نماد «کساپا» در بازه زمانی مذکور، به میزان ۱۸‌درصد ثبت شد. البته این رقم رشد قیمتی، با توجه به تورم موجود در بازار‌های کشور، افزایش قابل توجهی نبوده است. از طرف دیگر، کاهش قیمت در مدت زمان یادشده به میزان منفی یک‌درصد ثبت شد. انواع ظروف شیشه‌ای که پرفروش‌ترین محصولات نماد «کهمدا» بودند، در پنج‌ماه یادشده کاهش قیمت یک‌درصدی داشته اند. با وجود جزئیات بیان‌شده، بالاترین قیمت مربوط به بطری سبک با ۴۶‌درصد افزایش قیمت برای نماد «کگاز» بود. همچنین نرخ فروش شیشه‌های اتومبیلی برای نماد «کقزوی» در این بازه زمانی به میزان ۴۴‌درصد محاسبه شد. این میزان از رشد مذکور، بعد از بطری سبک برای نماد «کگاز»، بیشترین افزایش قیمت را داشته است.

نیم‎ نگاهی به تولید صنعت شیشه

از منظر تولیدی، سهم‌های حاضر در صنعت شیشه، اوضاع متفاوتی داشته اند. در یک‌سال گذشته، تغییرات مختلفی در این شرکت‌ها رخ داده است. میزان تولید دو نماد «کرازی» و «کقزوی» طی آخر سال ۱۴۰۰ تا آخر ۱۴۰۱ به ترتیب ۷ و ۸ درصد کاهش داشته است. این دو سهم یادشده، ضعیف‌ترین عملکرد را از جنبه تغییرات تولید در یک‌سال مذکور داشته اند. در مقابل، نماد «کهمدا» بالاترین رشد تولید را در بازه زمانی مذکور دارا بوده است. اختلاف تولید آخر سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ در «کهمدا» به میزان ۳۹‌درصد بود. همین‌طور تغییرات تولید در مدت مذکور، در دو شرکت «کساپا» و «کگاز» به ترتیب ۱۷‌درصد و ۲۱‌درصد ثبت شد.

اختلاف سودآوری میان شرکت‌ها

صنعت شیشه از نظر سودآوری، روند خاصی داشته است. به این جهت، حاشیه سود‌های ناخالص، عملیاتی و خالص نماد‌های صنعت شیشه بررسی شد. به‌صورت کلی، بالاترین حاشیه سود ناخالص مربوط به نماد «کهمدا» بود. میانگین حاشیه سود «کهمدا» از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۱، به میزان ۸۱/ ۵۰‌درصد محاسبه شد. البته از این جهت و در شرایط گفته‌شده، حاشیه سود ناخالص سهم «کرازی» به میزان ۹۰/ ۴۷‌درصد بوده است. پایین‌ترین حاشیه سود خالص نیز مربوط به نماد «کقزوی» با ۶۲/ ۲۵‌درصد بود.

در بازه زمانی بررسی‌شده، بیشترین حاشیه سود عملیاتی و خالص هم برای نماد‌های «کرازی» و «کهمدا» ثبت شد؛ بنابراین حاشیه سود‌های عملیاتی و خالص به ترتیب برای نماد‌های «کهمدا» و «کرازی» با مقادیر ۱۰/ ۴۸‌درصد و ۲۷/ ۵۰‌درصد نشان داده شد.

با این اوصاف، می‌توان ادعا کرد که نماد‌های «کرازی» و «کهمدا» در بازه زمانی بررسی‌شده، بهترین عملکرد را از جهت سودآوری داشته اند. اما پایین‌ترین حاشیه سود‌های عملیاتی و خالص به ترتیب برای سهم‌های «کساپا» و «کقزوی» محاسبه شد. در این راستا، حاشیه سود‌های عملیاتی و خالص برای نماد‌های «کساپا» و «کقزوی» به نوبت با ارقام مثبت ۷۸/ ۱‌درصد و منفی ۶۱/ ۳‌درصد وجود داشت.

چشم انداز سوددهی و سودآوری از یک‌منظر

بررسی و تحلیل وضعیت سوددهی و سودآوری صنعت شیشه نشان‌دهنده اختلاف حاشیه سود‌ها میان سهم‌های موجود در این صنعت است؛ بنابراین بهتر است سایر شاخص‌های سودآوری نیز بررسی شوند؛ به‌خصوص آنکه صرفه اقتصادی شرکت‌ها و صنایع مختلف همواره به مبحث سود و درآمد آن‌ها وابستگی شدیدی دارد. در واقع شاخص‌های ارزندگی سهام باید یا جدیت مورد واکاوی قرار گیرند.

شاخص P/ E یکی از موارد مرتبط با مبحث سودآوری است. شاخص P/ E یا نسبت قیمت به سود، دید کلی و امکان درآمدی و سودآوری سهم‌ها و صنعت‎‌ها را آشکار می‌کند. البته این شاخص به‌تن‌هایی نمی‌تواند مرجع و منبعی برای پیش‌بینی و تصمیم‌گیری برای آینده سهام باشد. با وجود این، کماکان در پازل تحلیل‌های مالی، نسبت قیمت به سود جایگاه ویژه و مهمی دارد.

به این جهت، بررسی شاخص P/ E برای شرکت‌های فعال در صنعت شیشه اطلاعات مفیدی را به اشتراک خواهد گذاشت. در میان شرکت‌های حاضر در بورس شیشه، «کساپا» بیشترین شاخص P/ E را دارا بوده است.

هرچه این شاخص رقم بالاتری داشته باشد، نشان دهنده اوضاع نامطلوب آن سهم است. به‌عبارت دیگر، زمانی که قیمت یک سهم نسبت به سوددهی رقم بالایی باشد، از منظری نشان دهنده عملکرد ضعیف و نامناسب بودن شرایط برای افزایش سوددهی سهم مورد نظر است. بعد از نماد «کساپا»، بیشترین نسبت قیمت به سود در صنعت شیشه مربوط به «کگاز» است و شاخص P/ E این شرکت ۵/ ۲۱ بوده است. صرف‌نظر از اینکه میان این دو رقم اختلاف زیادی وجود داشته، «کگاز» از این جهت شرایط چندان مطلوبی نداشته است. این در حالی است که شاخص P/ E سایر نماد‌های حاضر در بورس شیشه رقم پایین تری بوده است.

به این ترتیب این معیار مهم برای نماد «کرازی» به میزان ۲/ ۹ ثبت شد. از طرف دیگر P/ E «کقزوی» نیز ۷/ ۶ بوده است. این رقم نسبت به سایر سهام صنعت شیشه اوضاع بهتری را به نمایش گذاشت.

همچنین، پایین‌ترین رقم برای شاخص یادشده به میزان ۲/ ۶‌درصد برای «کهمدا» گزارش شد؛ بنابراین دو نماد «کهمدا» و «کقزوی» با اندکی اختلاف پایین‌ترین P/ E را ثبت کرده‌اند.

منبع: دنیای اقتصاد