«ارز نیمایی» مرجع صورت‌های مالی است

به گزارش می‌متالز، عضو هیات مدیره شرکت سرمایه‌گذاری «مدیریت سرمایه مدار» با بیان مطلب فوق گفت: در بخش هزینه و درآمد ملاک تسعیر نرخ ارز دلار در سامانه نیما است و سرمایه‌گذاران در محاسبات خود را باید بر این مبنا در نظر بگیرند و نوسانات نرخ دلار بازار آزاد تا زمانی که منجر به تغییر نرخ در سامانه نیما نشود بر صورت‌های مالی شرکت‌ها تأثیر نخواهد داشت؛ اگرچه متاسفانه نوسانات بازار آزاد اغلب به صورت روانی بر روی بازار تأثیرگذار است، اما توجه تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران باید به نرخ نیمایی معطوف باشد که اغلب صعودی است.

علی جبل عاملی با اشاره به نوسانات نرخ ارز گفت: به طور کلی رشد نرخ ارز، همه بازار‌ها و فعالیت‌های اقتصادی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و از این رو برای تمامی فعالان اقتصادی نوسانات نرخ ارز در کشور مهم است، اما رصد فراز و فرود‌های این نرخ برای سرمایه‌گذاران بازار سرمایه از اهمیت بیشتری برخوردار است.

وی افزود: نوسانات نرخ ارز تقریباً بر همه شرکت‌های لیست شده بورسی به طور مستقیم و یا غیر مستقیم تأثیرگذار است. برخی از شرکت‌های حاضر در بورس ایران بخش عمده‌ای از محصولات خود را به خارج از کشور صادر می‌کنند و درآمد این شرکت‌ها ارزی است، از جمله شرکت‌های صادرات محور می‌توان به گروه‌های فلزی، پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و کانه‌های فلزی اشاره کرد.

این کارشناس بازارسرمایه ادامه داد: از طرف دیگر باید توجه داشت که مواد اولیه این شرکت‌ها نیز به نوعی با نرخ ارز مرتبط است، به طور مثال نرخ خوراک صنعت پتروشیمی تحت تاثیر نرخ ارز نیمایی است. علاوه بر این برخی محصولات داخلی شرکت‌ها که در داخل کشور به فروش می‌روند بر اساس نرخ‌های جهانی قیمت‌گذاری شده و از این لحاظ نوسانات ارز بر درآمد‌های آنان نیز تأثیرگذار است.

اثر رشد ارز نیمایی بر شرکت‌های دارایی محور

جبل عاملی تصریح کرد: در خصوص سایر صنایع نیز باید آثار غیر مستقیم افزایش نرخ ارز در سامانه نیما را در نظر گرفت؛ زیرا در بلند مدت این افزایش می‌تواند منجر به تورم کالا و خدمات شده و بر درآمد‌ها و هزینه‌های شرکت‌ها اثر بگذارد؛ علاوه بر این افزایش نرخ ارز هم در بازار آزاد و هم در سامانه نیمایی در شرکت‌های دارایی محور منجر به افزایش ارزش دارایی این شرکت‌ها شامل زمین ساختمان و تجهیزات شده و در نهایت در قیمت سهام این شرکت‌ها تاثیر گذار است.

بررسی درآمد ارزی تنها عامل تاثیرپذیری از نوسانات ارزی نیست

وی تاکید کرد: البته باید توجه داشت تنها بررسی درآمد ارزی شرکت‌ها نمی‌تواند تأثیرگذاری نرخ ارز بر شرکت‌های بورسی را نشان دهد. با توجه به اینکه بسیاری از تجهیزات و مواد اولیه شرکت‌ها وارداتی هستند از این لحاظ سودآوری شرکت‌ها و نحوه تأثیر نرخ ارز بر آن‌ها متفاوت است.

جبل عاملی با دسته‌بندی درآمد و مصارف ارزی شرکت‌ها به سه گروه اصلی گفت: دسته اول شرکت‌های صادرات محورند که بدهی ارزی ندارند، این شرکت‌ها با رشد نرخ ارز درآمدشان افزایش یافته و سود بیشتری کسب می‌کنند. دسته دوم شرکت‌هایی هستند که گرچه صادرات محور بوده و درآمد ارزی دارند، اما دارای بدهی ارزی یا مواد اولیه وارداتی هستند. این شرکت‌ها درصورتی که ارز حاصل از صادرات تکافوی هزینه‌های ارزی شان را بدهد، با افزایش نرخ مشکلی ندارند.
عضو هیات مدیره شرکت سرمایه‌گذاری «مدیریت سرمایه مدار» اضافه کرد: دسته سوم شرکت‌هایی هستند که دارای فروش داخلی و بدهی ارزی یا مواد اولیه وارداتی نیز هستند، در این گونه شرکت‌ها قیمت نهاده‌های تولید با افزایش مستمر نرخ ارز، افزایش یافته و در صورتی که نرخ‌های فروش داخلی محصولات آن‌ها به طور متناسبی افزایش نیابد، سود این شرکت‌ها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.

تاثیر نوسانات ارزی بر بانک‌ها

این کارشناس بازارسرمایه بانک را نهاد دیگری دانست که نوسانات نرخ ارز بر آن تأثیر گذار است و گفت: بانک‌ها بخشی از دارایی‌های خود را به صورت سپرده ارزی نزد بانک‌های خارجی یا داخلی نگهداری می‌کنند؛ همچنین بانک‌ها از افراد (سپرده گذاران) سپرده ارزی می‌پذیرند و تسهیلات ارزی اعطا می‌کنند.

وی افزود: در نظر داشته باشید که بانک‌ها باید برای گزارش این وجوه در صورت‌های مالی خود طبق قوانین حسابداری، خالص دارایی‌های ارزی شرکت‌ها را با نرخ تسعیر مربوط به پایان دوره مالی، گزارش کنند و بانک مرکزی، مرجع تعیین کننده نرخ تسعیر ارز دارایی‌ها است. بانک مرکزی با در نظر گرفتن متوسط قیمت ارز نیمایی در دوره زمانی مشخص و شرایط ترازنامه‌ای بانک‌ها این نرخ را به شبکه بانکی ابلاغ می‌کند.

جبل عاملی بیان کرد: در شرایطی که وضعیت ارزی بانک‌ها هم تراز باشد، افزایش نرخ تسعیر ارز اثری بر صورت‌های مالی بانک‌ها نخواهد داشت؛ اما در بانک‌هایی که وضعیت باز ارزی آن‌ها مثبت باشد، افزایش نرخ تسعیر ارز به این معناست که اگر بانک قصد تبدیل آن بخش از وضعیت مثبت باز ارزی خود به دارایی‌های ریالی را داشته باشد، سود بیشتری هم شناسایی خواهد کرد.

وی این روند را در مورد بانک‌هایی که وضعیت باز ارزی آن‌ها منفی باشد، برعکس عنوان کرد و افزود: در این بانک‌ها افزایش نرخ تسعیر ارز، زیان بیشتری به همراه خواهد داشت؛ البته ممکن است بانکی با وضعیت باز ارزی منفی، در جایی منابع ارزی خود را تبدیل به سرمایه‌گذاری ریالی کرده باشد که سود آن سرمایه‌گذاری بسیار بالاتر از زیان تسعیر ارز بانک باشد.

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)