سرب پایدار در افزایش قیمت

به گزارش می‌متالز، فلز سرب یک عنصر طبیعی است که در مقادیر کمی در پوسته زمین یافت می‌شود. در حالی که کاربرد‌های مفیدی دارد، اما می‌تواند برای انسان و حیوانات سمی باشد و باعث ایجاد اثرات مضر و منفی بر سلامتی شود.

بهره‌برداری از معادن سرب بیشتر به دلیل معادن نقره بوده است، به همین دلیل از این معادن به عنوان معادن نقره هم یاد می‌شود.

در گذشته مصرف سرب در ایران بسیار ناچیز بوده و از معادن سرب بهره‌برداری چندانی نمی‌شد، اما در حال حاضر از آن به عنوان یک محصول صادراتی و ارزآور در جهان استفاده می‌شود.

کاربرد فلز سرب

اگرچه امروزه از فلز سرب در بسیاری از کاربرد‌های قبلی استفاده نمی‌شود، این فلز غیر خورنده در محصولاتی که مواد بسیار اسیدی را نگه می‌دارند، بسیار مفید است. به عنوان مثال، از سرب برای ساخت مخازن که مایعات خورنده مانند سولفوریک اسید دارند، همچنین از آن‌ها برای ساخت باتری‌های اسید سرب استفاده می‌شود.

سرب به دلیل چگالی کم و توانایی جذب لرزش، محافظ بسیار خوبی را در برابر انواع مختلف پرتو‌های مضر مانند موارد موجود در دستگاه‌های اشعه ایکس و راکتور‌های هسته‌ای است.

مصارف تجاری فلز سرب

مصارف تجاری فلز سرب در ساخت باتری‌های سرب اسیدی خودرو‌ها است. این ماده در مهمات (شلیک و گلوله) و به عنوان ترکیب سازنده لحیم، آلیاژ‌های بلبرینگ، آلیاژ‌های قابل جابجایی و پیست استفاده می‌شود. در ماشین آلات سنگین و صنعتی، از ورق‌ها و سایر قطعات ساخته شده از ترکیبات سرب ممکن است برای کم شدن صدا و لرزش استفاده شود.

وضعیت صنعت سرب و روی ایران

معادن انگوران زنجان، مهدی‌آباد یزد، عمارت اراک و ایرنکوه اصفهان از جمله معادن مهم سرب و روی کشور هستند و ایران رتبه چهارم تولید ماده معدنی سرب و روی را در آسیا پس از چین، قزاقستان و هند دارد.

درحال حاضر بیشتر واحد‌های تولید سرب و روی کشور به دلیل دسترسی نداشتن به میزان خاک مورد نیاز با عیار مناسب، کمتر از طرفیت اسمی خود در حال فعالیت هستند. خاک سرب و رویی که از معدن انگوران استخراج می‌شود، فقط ۳۰درصد خوراک واحد‌های هیدرومتالورژی را تامین می‌کند و بقیه معادن داخل کشور حدود ۲۰ تا ۳۰درصد نیاز واحد‌های تولیدی را تامین می‌کنند.

معادن سرب در ایران

از مجموع ۵۲ فقره معدن فعال در کشور، سه معدن برای استخراج سرب استفاده می‌شود، ۴ معدن هم تنها برای روی و حدود ۴۵ معدن اشتراکی بین سرب و روی کار استخراج را انجام می‌دهند.

براساس رده‌بندی‌هایی که انجام شده، معادن سرب و روی مهدی آباد، انگوران، ایرانکوه و نخلک جزو مهمترین معدن‌ها در کشور محسوب می‌شوند.

براساس ارزیابی‌های انجام شده، معدن انگوران در استان زنجان تولید کننده اصلی عیار سرب و روی در کشور است. البته ذخایر این معدن محدود شده و پیش بینی می‌شود تا سال ۱۴۱۱ این معدن ذخیره داشته باشد.

براساس آمار‌هایی که از ذخیره معادن سرب و روی در ایران وجود دارد حدود ۲۱۰ میلیون تن سنگ معدن وجود دارد که ظرفیت سالانه تولید کنستانتره سرب و روی آن حدود ۲ میلیون تن، شمش سرب آن ۴۲۰ هزار تن و شمش روی آن ۴۶۰ هزار تن است.

از جمله شرکت‌های پذیرفته شده در بورس صنعت سرب شاما؛ فتوسا، فاسمین، کیمیا، فرزین، کدما، کبافق، فسرب و کاما است.

شرکت «کاما» در بورس، در سال گذشته براساس تعداد فروش، فروش خوبی را داشته است به طوری که میزان تولید یک میلیون تن بوده است.

شرکت «کدما» از دیگر شرکت‌های تولید سرب و پذیرفته شده در بورس است که میزان تولید سرب خوبی را در کارنامه عملکردی خود داشته است.

براساس گزارش چند ماهه، صنعت سرب و روی با رشد مناسبی در بخش فروش روبرو بودند. متوسط رشد فروش شرکت‌های کیمیای زنجان و توسعه سرب و روی زرین معدن آسیا، در مقایسه با سایر رقبا بیشتر بوده است به طوری که طی ۵ سال، حدود ۵۵۸ درصد رشد داشته‌اند.

چشم‌انداز فلز سرب

عرضه و تقاضا عامل مهم بر روند قیمت سرب است. هزینه حمل و نقل و حق گمرکی صادرات و واردات نقش مهمی در تثبیت قیمت‌ها دارند.

تقاضای روز افزون باتری‌های اسید سرب در صنعت خودرو و در دسترس بودن کم قراضه سرب برای بازیافت، دو عامل مهمی هستند که تقاضای سرب اولیه تولید شده از ذخایر معدنی در بسیاری از کشور‌ها را افزایش داده‌اند.

مواد اولیه فلز سرب در ایران به وفور یافت می‌شود و نیازی به واردات مواد اولیه برای تولید شمش سرب در کشور نیست.

سرب به طور عمده برای تولید باتری‌های سربی یا باتری اسیدی است که در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد را به خود اختصاص می‌دهد. خودروسازی نیز از جمله صنایعی است که برای تولید باتری‌های موتوری نیازمند فلز سرب است.

در قیمت‌گذاری فلزات رنگی، دو گزینه بسیار مهم قیمت جهانی و قیمت ارز نیمایی وجود دارد. تاثیر تغییرات قیمت شمش روی و سرب در جهان متاثر از تحولات اقتصادی و سیاسی کشور‌های صاحب اقتصاد جهانی از جمله آمریکا و چین است.

در سال جاری با توجه به روند افزایشی قیمت فلزات پایه و کاهش نقدینگی در مصرف کنندگان این فلزات و کاهش سفارش‌های شرکت‌های تولید کننده، رشد چشمگیری در افزایش تولید مشاهده نشده و با توجه به اینکه روند قیمت‌ها از ابتدای سال تاکنون به علت افزایش قیمت‌های جهانی صعودی بود، قیمت این فلزات حتی با کاهش نرخ ارز (دلار) باز هم روند افزایشی را حفظ کرده است.

در این بازار معمولا تولیدکنندگان و مصرف کنندگان همواره با رصد قیمت‌های جهانی و نرخ دلار، نوسان‌های قیمتی را در نظر گرفته و با شرایط اعمال شده در بازار اقدام به تولید یا تامین می‌کنند.

چنانچه نوسان قیمت‌ها بیش از اندازه باشد، تعادل عرضه و تقاضا تحت الشعاع قرار می‌گیرد. اما اگر نوسان‌های قیمتی روند کاهشی داشته و به ثبات در قیمت کالا‌ها نزدیک‌تر باشد در این بازار می‌توان به عرضه و تقاضای واقعی دست یافت.

نرخ شمش روی و سرب در سال‌های آینده براساس پیش‌بینی نرخ این فلز توسط بانک جهانی در نظر گرفته شده است.

سخن آخر

در پایان باید گفت راهکار‌های ارتقای جایگاه زنجیره سرب و روی کشور، خودداری دولت از مداخله غیراصولی در عرضه و تقاضا، رفع موانع صادراتی و تامین نیاز داخلی به سرب و روی، اصلاح نظام قیمت‌گذاری و سهمیه‌بندی خاک معدنی و تعمیق بازار عرضه و تقاضای خاک معدنی در بورس کالا، تامین مالی و حمایت از طرح‌های اکتشافی سرب و روی در نقاط امیدبخش، همگرایی بیشتر بخش خصوصی و دولتی، تعیین تکلیف وضعیت فیلترکیک‌های صنایع و معادن سرب و روی، ضرورت توجه به توسعه فناوری، ارتقای بهره‌وری و ربع چالش‌های زیست‌محیطی است.

یادداشت از: سهیلا نقی پور کارشناس بازار سرمایه

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)