محور‌های بومی‌سازی در ذوب آهن اصفهان

به گزارش می‌متالز، در طی زمان و با احداث ذوب‌آهن و آموزش نیروی انسانی این واحد صنعتی زمینه‌ساز ورود دانش فنی در صنعت فولاد به کشور شد. در حقیقت این واحد فولادساز با تربیت نیرو‌های متخصص گام‌های بلندی در راستای بومی‌سازی در صنعت فولاد برداشته است. هم‌اکنون ذوب‌آهن اصفهان، ۲۷ درصد بومی‌سازی را در بین فولادسازان کشور به خود اختصاص داده است.

محور‌های اساسی بومی‌سازی

سیاست‌های بومی‌سازی در ذوب آهن اصفهان بر ۵ محور متکی هستند که این محور‌ها شامل موارد زیر است:

تولید محصولات جدید

به دلیل تحریم‌ها کشور در تامین زیرساخت‌ها با چالش‌هایی روبه‌رو شده است. در این راستا ذوب آهن اصفهان با تولید انواع ریل‌های مترو، راه‌آهن، زبانه سوزن و همچنین تیرآهن H، پروفیل‌های خاص معدن، انواع پروفیل‌ها، کلاف‌های صنعتی برای تولید ابزار‌ها و الکترود، نقش موثری در تامین نیاز‌های کشور ایفا کرده و در این راستا نیز در سال ۱۳۹۹ لوح زرین نوآوری محصول را برای تولید ریل زبانه سوزن به عنوان برترین محصول فولادی ساخت داخل از دانشگاه صنعتی شریف دریافت کرده است.

بومی‌سازی در بخش پروژه‌ها

این دیدگاه سنتی که یک پروژه از ابتدا تا انتها از خارج خریداری شود، دیگر در ذوب‌آهن جایگاهی ندارد و در حال حاضر ساخت تجهیزات پروژه‌ها در داخل کارخانه یا داخل کشور انجام می‌گیرد. نمونه موفق و بارز آن ریخته‌گری بیلت و شمش یک میلیون و ۲۰۰ هزار تنی است که با آخرین فناوری روز دنیا تاسیس شده و از ۱۷۰۰ تن تجهیزات ریخته‌گری، ۱۳۰۰ تن آن در ذوب‌آهن و چهار شرکت در شهر اصفهان ساخته شده و تنها ۴۰۰ تن تجهیزات از خارج وارد شده است، به عبارت دیگر بیش از ۷۵ درصد تجهیزات در داخل کشور ساخته شده است.

بومی‌سازی قطعات

شرکت ذوب‌آهن اصفهان همان‌گونه که اشاره شد، قادر شده است حجم بالایی از قطعات مورد نیاز خود و همچنین صنعت فولاد را بومی‌سازی کند. یکی از جدیدترین قطعات برای ذوب‌آهن و صنعت کشور، بومی‌سازی دریچه کشویی پاتیل فولاد بود که سالانه در ذوب‌آهن ۵۰۰ هزار یورو هزینه برای تامین این دریچه‌ها اختصاص پیدا می‌کرد.

هم‌اکنون هر دریچه کشویی با یک‌سوم هزینه خرید از خارج در داخل کشور ساخته می‌شود. تا پیش از این، این دریچه‌های کشویی از کشور‌های چین، اتریش و سوئیس وارد می‌شدند، اما به دلیل تحریم‌ها این مسیر مسدود شده و با بومی‌سازی آن در ذوب‌آهن اصفهان با یک‌سوم هزینه، دیگر نیازی به واردات آن وجود ندارد.

ایجاد شرکت‌های مهندسی

در سال‌های اخیر شرکت ذوب‌آهن اصفهان با ایجاد شرکت‌های مهندسی گام بزرگی در مسیر بومی‌سازی برداشته است و هم‌اکنون این شرکت‌ها منشأ خدمات بسیار ارزنده‌ای نه تنها به ذوب‌آهن، بلکه به کل کشور شده‌اند. ذوب‌آهن اصفهان همواره از این مسیر خدمات بسیاری را به کشور ارائه کرده و حلقه‌های وابستگی به خارج را کاهش داده است. ساخت تجهیزاتی همچون برج‌گردان ریخته‌گری که در یکی از شرکت‌های اصفهانی تحقق یافت یا طراحی و ساخت دریچه کشویی و ساخت گیربکس‌های خاص و ساخت چرخ محور قطار از نمونه‌های موفق در بومی‌سازی تجهیزات و قطعات است. زمانی کشور به سختی قادر بود ۲۰۰ کیلومتر توسعه راه‌آهن در سال داشته باشد، ولی هم‌اکنون راه‌آهن جمهوری اسلامی با اتکا به توان تولید ریل ذوب‌آهن برنامه‌ریزی توسعه خطوط ریلی را به میزان هزار کیلومتر در سال در دست اقدام دارد و این شرکت نیز قادر شده است برای بیش از ۳ هزار کیلومتر توسعه خطوط ریلی در سال تولید ریل داشته باشد.

کمک به شرکت‌های مهندسی

شرکت ذوب‌آهن اصفهان با قبول ریسک معقول و در اختیار قرار دادن دانش فنی موجود در شرکت تحت همکاری با شرکت‌های داخلی، بسیاری از این مجموعه‌های داخلی را در زمینه‌های بومی‌سازی و ساخت تجهیزات که از خارج وارد می‌شدند، یاری کرده است تا توانمندی لازم را در این زمینه کسب کند. در این‌باره می‌توان به پروژه ساخت کوره‌های پاتیلی بخش فولادسازی اشاره کرد که ساخت ترانس‌های آن در یک شرکت داخلی در حال پیگیری است یا برخی قفسه‌های پیچیده نورد که از طریق شرکت‌های داخلی پیگیری می‌شود.

تولید ریل ملی

تولید ریل در ذوب‌آهن اصفهان عامل اصلی خودکفایی کشور در زمینه صنعت ریل شده است. این شرکت با توانمندی خود در این زمینه قادر شده است که به خوبی نیاز کشور را به محصول استراتژیک ریل تامین کند. تولید انواع ریل از جمله ریل قطار‌های پرسرعت، ریل مترو، ریل معدن و همچنین موفقیت اخیر این شرکت در تولید ریل زبانه سوزن، نشان از بومی‌سازی فناوری تولید ریل در این مجتمع فولادسازی دارد. تولید ریل زبانه سوزن که مصارف گسترده‌ای در صنعت ریلی کشور دارد، بعد از تولید ریل‌های درون و برون‌شهری در دستور کار شرکت قرار گرفت و طراحی و ساخت غلتک‌های آن سه ماه طول کشید. در کل تولید ریل در داخل و بومی‌سازی آن، سبب خروج بیش از ۱۰۰ میلیون یورو در سال از کشور شده است.

ساخت درب‌های فلکسیل در مسیر صنعت سبز

ساخت درب‌های باتری شماره ۳ کک‌سازی را می‌توان نمونه دیگری از دستاورد‌های بومی‌سازی ذوب‌آهن اصفهان عنوان کرد. این درب‌ها در گذشته از اوکراین به کشور وارد می‌شد که تحریم‌ها این امکان را متوقف کرد. در این راستا در واحد بهره‌برداری و مدیریت‌های تولیدات کک و مواد شیمیایی و مهندسی نت ۱۶۸ درب ساخته شده و ۵/ ۷ میلیون دلار نیز از این بابت صرفه‌جویی ارزی حاصل شده و آلایندگی‌های ناشی از درب‌های قبلی نیز حذف شده است.

پروژه‌هایی که در ذوب‌آهن قابلیت ساخت داشته باشند به کارشناسان داخلی واگذار می‌شوند و در صورتی که نیاز باشد از توان شرکت‌های دانش‌بنیان و موسسه‌های تحقیقاتی یا دانشگاه‌ها استفاده شود، موضوع به صورت فراخوان عمومی در سایت ذوب‌آهن اعلام شده و پروپزال‌های پژوهشگران براساس معیار‌های مشخص امتیازبندی می‌شوند.

تدوین دانش فنی

یکی از اهداف ذوب آهن اصفهان، در راستای بومی‌سازی، توسعه و مدون کردن دانش فنی است تا در صورتی که امکان واردات قطعات و تجهیزات در آینده تسهیل شد، توان رقابتی برای شرکت‌های داخلی وجود داشته باشد.

منبع: دنیای اقتصاد