سویه جدید اومیکرون؛ عامل افت قیمت سنگ‌ آهن در ماه‌های گذشته

به گزارش می‌متالز، گفتنی است در ماه جولای قیمت سنگ‌آهن حدود ۱۷ درصد کاهش نسبت به ماه قبل از آن یعنی ژوئن را رقم زد. بخش اعظمی از سنگ‌آهن استخراجی در سطح دنیا، در صنعت فولادسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بیشتر موارد، شرایط حاکم بر کشور‌های اصلی عرضه کننده و خریدار سنگ‌آهن، ممکن است منجر به افزایش یا افت قیمت آن شود؛ بنابراین توجه به این فاکتور‌ها و ارزیابی مدت زمان آن‌ها، اغلب در برنامه‌ریزی زمان و میزان خرید سنگ معدن در هر مقطع زمانی مفید خواهد بود. به طور کلی، وضعیت و عملکرد فولادساز‌های چینی به عنوان اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین مصرف کننده سنگ‌آهن در سطح جهان، از مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار بر قیمت سنگ آهن بوده است.

آهن چهارمین عنصر فراوان موجود در پوسته زمین پس از اکسیژن، سیلیسیم و آلومینیوم است و یک کامودیتی ضروری در دنیای مدرن به شمار می‌رود. عمده آهن استخراج شده (حدود ۹۸ درصد) در فولادسازی استفاده می‌شود و بخش اندکی از انواع سنگ‌های کم‌کیفیت در صنایع دیگری همچون شست‌وشوی زغال‌سنگ و تولید سیمان مصرف می‌شود. مطابق آمارها، سنگ‌آهن در حدود ۵۰ کشور جهان استخراج می‌شود که هفت کشور بزرگ، حدود ۷۵ درصد کل تولید جهان را تشکیل می‌دهند.

عمده سنگ‌آهن در سراسر جهان، به‌صورت روباز استخراج می‌شود. سنگ‌آهن استخراج شده از معدن، دارای عیاری کمتر از ۵۰ درصد است، هر چند که استفاده از چنین سنگ‌آهنی برای تولید فولاد از لحاظ فنی امکان‌پذیر است، اما هزینه‌های بالای تولید و پایین بودن نرخ بازیابی در صورت استفاده از چنین سنگ‌آهنی، اقتصادی بودن آن را به صورت کلی از بین می‌برد. بنابراین، به منظور اقتصادی شدن فعالیت فولادسازی، عمده فولادسازان از سنگ‌آهنی با عیار بیش از ۶۰ درصد استفاده می‌کنند. شایان ذکر است، سنگ‌آهن‌هایی با عیار بالای ۶۰ درصد، به طور مستقیم در کوره‌های بلند فولادسازی استفاده می‌شوند که در اصلاح به آن‌ها کانسنگ طبیعی (Natural Ore) گفته می‌شود.

مانند بسیاری از انواع فلزات، قیمت سنگ‌آهن نیز به عوامل متعددی از جمله تغییرات تقاضا، عرضه فعلی آن و حتی مسائل سیاسی بستگی دارد که ممکن است عرضه و فروش سنگ‌آهن برای خریداران آن را محدود کند. از دیگر عوامل تاثیرگذار بر قیمت سنگ‌آهن، می‌توان به اقتصاد کلان بزرگ‌ترین فولادساز جهان یعنی چین اشاره کرد که می‌تواند میزان تقاضای آن را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر عرضه و تقاضا برای سنگ‌آهن، تغییرات در صحنه سیاسی نیز می‌تواند بر قیمت سنگ‌آهن تاثیر بگذارد. دولت‌های جدید با تعیین مقررات تجاری، می‌توانند بر واردات یا صادرات سنگ معدن در میان کشور‌های عرضه‌کننده و خریدار سنگ آهن تاثیر بگذارند. در چنین شرایطی، بازار سفته‌بازی رونق پیدا می‌کند و بازار را متزلزل خواهد کرد.

به همین دلیل، کسب و کار‌هایی که به صنعت سنگ‌آهن متکی هستند، اغلب به تغییرات قیمت توجه می‌کنند؛ چراکه این تغییرات بر سطح درآمد کسب و کار‌ها می‌توانند تاثیر بگذارد. با این وجود، باید اذغان کرد در بیشتر موارد، رویداد‌ها و روند‌های متعدد ممکن است منجر به افزایش و یا افت قیمت سنگ‌آهن شود؛ بنابراین توجه به این فاکتور‌ها و ارزیابی مدت زمان اثرگذاری آن‌ها، اغلب در برنامه‌ریزی زمان و میزان خرید سنگ معدن مفید خواهد بود. از مهم‌ترین رویداد‌های تاثیرگذار بر قیمت سنگ آهن طی دو سال اخیر، می‌توان به محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری بیماری کرونا در سطح جهان، محدودیت‌های تولید فولاد در چین جهت کاهش انتشارات کربنی و نیز کاهش ساخت و ساز در این کشور اشاره کرد.

افت قیمت سنگ‌آهن با رکود در ساخت و ساز چین

به طور کلی، در جمع‌بندی فاکتور‌هایی که بر قیمت سنگ‌آهن تاثیر می‌گذارند، می‌توان به وضعیت اقتصاد کلان کشور‌ها اشاره کرد. برای مثال، در این شرایط اغلب این تغییرات بر تقاضای بازار نهایی رخ می‌دهد که در فرایند ساخت محصولات آن‌ها، از مواد اولیه مورد نظر استفاده شده باشد. اگر فعالیت در بخش ساخت و ساز ساختمان به دلیل رکود کاهش پیدا کند، به این معنی است که شرکت‌های ساخت و ساز که از کالا‌های فولادی همچون میلگرد، در این صنعت استفاده می‌کنند، فعالیت خود را کاهش داده‌اند و مصرف محصول‌های فولادی افت پیدا می‌کند. این امر منجر به کاهش تقاضا برای سنگ‌آهن می‌شود و عرضه‌کنندگان را مجبور به کاهش قیمت و یا توقف بخشی از عملیات معادن سنگ‌آهن می‌کند.

نظر به اینکه که چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده فولاد جهان و بزرگ‌ترین واردکننده سنگ‌آهن است، قیمت سنگ‌آهن، وابستگی زیادی به وضعیت و عملکرد فولادساز‌های چینی و نیز عرضه‌کنندگان سنگ‌آهن به مقصد چین دارد. مطابق با داده‌های منتشر شده، قیمت شاخص سنگ‌آهن ۶۲ درصد سنگاپور با وجود نوسانات زیاد، روند کاهشی را در دوره مورد بررسی یعنی در سال ۲۰۲۱ تا نیمه اول سال ۲۰۲۲ سپری کرد. در نیمه اول سال ۲۰۲۱، قیمت سنگ‌آهن روند افزایشی را طی کرد، اما در نیمه دوم این سال، قیمت این کامودیتی با کاهش مواجه شد. به طوری که در نوامبر سال ۲۰۲۱، قیمت سنگ‌آهن به کمترین مقدار خود طی دوره مورد بررسی رسید. بخش عمده‌ای از افت قیمت سنگ‌آهن در ماه نوامبر، ناشی از رکود در بخش ساخت و ساز چین بوده است که یکی از مهم‌ترین بازار‌های نهایی مصرف کننده فولاد به‌شمار می‌رود. کاهش تقاضای فولاد که ناشی از رکود در بخش ساخت و ساز چین بوده است، سبب افت تولید فولاد و در نهایت کاهش تقاضای سنگ آهن شد.

بحران انرژی در چین

در نیمه دوم سال ۲۰۲۱، بحران انرژی در کشور چین، از دیگر عوامل افت قیمت سنگ‌آهن محسوب می‌شد. پیش از این، استرالیا یکی از تامین‌کنندگان اصلی زغال‌سنگ چین بود و حدود ۳۸ درصد از واردات زغال‌سنگ حرارتی چین از مبدا کشور استرالیا انجام می‌شد. در این دوره چین خرید زغال‌سنگ از تولیدکنندگان استرالیایی را به دلیل حمایت استرالیا از تحقیقات بین‌المللی تحت حمایت ایالات متحده در مورد نقش چین در شیوع جهانی کووید ۱۹ متوقف کرد. ممنوعیت واردات این محصول از استرالیا، باعث شد تا چین با کمبود انرژی مواجه شود که در نهایت سبب افزایش سرسام‌آور قیمت انواع زغال‌سنگ به ویژه زغال‌سنگ کک‌شو شد. این افزایش قیمت، هزینه‌های تولید فولاد را تا حدی افزایش داد که حتی برخی از فولادسازان را وارد حاشیه ضرر کرد و به واسطه این امر، برخی از فولادسازان اقدام به اورهال کردن کارخانه‌های خود کردند.

همچنین با توجه به اینکه دولت‌ها در تلاش برای رسیدن به اهداف اقلیمی (Climate Goals) هستند، سال ۲۰۲۲ با چالش‌های بیشتری همراه خواهد بود. از مهم‌ترین دخالت‌های دولت بر قیمت این کامودیتی، می‌توان به محدودیت‌های زیست‌محیطی و کاهش انشارات کربنی در کارخانه‌های تولید فولاد اشاره کرد. در همین راستا، تولیدکنندگان فولاد چینی جهت کاهش انتشارات کربنی گاز‌های گلخانه‌ای و با کاهش تولید فولاد، تقاضای سنگ‌آهن خود را به ناچار کاهش دادند و دورنمای بازیابی فوری بازار مصرف سنگ‌آهن را مخدوش کردند که در نهایت منجر به کاهش قیمت سنگ‌آهن شد. نمودار شماره ۱، روند قیمت ماهانه شاخص سنگ‌آهن ۶۲ درصد در بورس سنگاپور را از ابتدای سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد.

اگرچه به نظر می‌رسید در سال ۲۰۲۲، قیمت سنگ‌آهن افت قابل توجهی را نسبت به سال پیش داشته باشد، اما قیمت سنگ‌آهن در سال ۲۰۲۲، تنها کاهش ۱۴ درصدی نسبت به سال قبل از آن را تجربه کرد و برخلاف انتظارات، قیمت سنگ‌آهن به کمترین سطح خود قبل از همه‌گیری ویروس کرونا نرسید. با توجه به ارزیابی‌های آتورپات، در توضیح این امر می‌توان بیان کرد که در پایان سال ۲۰۲۱، فولادسازان چینی اقدام به افزایش تولید فولاد خود کرده‌اند تا بخشی از برنامه‌های معوقه خود را که از سوی دولت نظیر کاهش انتشارات کربنی در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ به آن‌ها تحمیل شده بود، جبران کنند. گفتنی است در ماه دسامبر ۲۰۲۱، قیمت سنگ‌آهن با افزایش تقاضا، حدود ۱۶ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت. این امر تا ماه آوریل ۲۰۲۲ برای قیمت مواد خام فولادسازی، همچنان ادامه داشت، اما پس از آن، قیمت سنگ‌آهن با کاهش همراه بود.

افت قیمت سنگ‌آهن با سویه جدید اومیکرون

در نگاه کلی می‌توان اظهار کرد قیمت سنگ‌آهن در نیمه اول سال ۲۰۲۲ در مقایسه با سال ۲۰۲۱، رقم کمتری بوده است. در نیمه اول سال ۲۰۲۲ف قیمت این کامودیتی حدود ۱۴ درصد کاهش نسبت به سال قبل را تجربه کرد. در مورد این روند می‌توان اظهار کرد طی سه ماه اخیر سال ۲۰۲۲ یعنی در ماه‌های می، ژوئن و جولای، گسترش دوباره کرونا و سویه جدید اومیکرون، منجر به اعمال محدودیت‌های قرنطینه‌ای جدید و تعطیلی‌های گسترده برای مهار شیوع کرونا در چین شد. این امر نگرانی فعالان بازار کامودیتی و افت قیمت سنگ‌آهن را در پی داشت.

منبع: فلزات آنلاین