به گزارش میمتالز، شرکت آلومینیوم ایران، که به اختصار با نام ایرالکو نیز شناخته میشود، به عنوان نخستین تولیدکننده شمش آلومینیوم در ایران و منطقه خاورمیانه در جاده اراک به تهران واقع شده است. تاسیس این شرکت در سال ۱۳۴۶ با مشارکت سه کشور ایران، پاکستان و آمریکا در هیات دولت وقت به تصویب رسید و در سال ۱۳۵۱ با دو خط تولید به ظرفیت ۴۵ هزار تن در سال به بهرهبرداری رسید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و خروج کارشناسان آمریکایی و همچنین افزایش مصرف آلومینیوم در ایران خطوط تولید کارگاه احیا به دست متخصصان ایرالکو از دوخط به پنج خط در سال ۱۳۷۰ افزایش یافت و ظرفیت تولید آلومینیوم نیز به ۱۲۰ هزار تن در سال رسید. با توجه به اهمیت مصرف انرژی در شرکت در سال ۱۳۸۱ کلنگ احداث یک واحد ۱۱۰ هزار تنی با تکنولوژی جدید ۲۰۰ کیلوآمپر در جوار کارخانه به زمین زده شد.
شمش بیلت اغلب در صنایع اکستروژن کاربرد دارند و بر اساس سفارش مشتریان در انواع گروههای آلیاژی طبق استانداردهای بینالمللی AA و در قطعهای مختلف تولید میشوند. شمش تی بار بر حسب نیاز کارخانههای مصرفکننده به صورت آلیاژ و EC و خالص تولید میشوند و بیشتر جهت مصرف در تولید هدایتکنندههای الکتریکی، کابلها و وسایل خانگی مورد استفاده قرار میگیرند. شمش اسلب یا تختال نیز در صنایع نورد و تولید انواع ورق کاربرد دارند. شمش هزار پوندی این شمشها به صورت خالص بوده و در آلیاژسازی مورد استفاده قرار میگیرند. صنایع خودرو نیز یکی از مشتریان شمش ۵۰ پوندی هستند.
تولید شش ماهه شرکت آلومینیوم ایران حدود ۸۹ هزار تن بوده که به نسبت تولید ۳۲۵ هزار تن آلومینیوم در ایران، سهم ۲۷ درصدی از تولید را به خود اختصاص داده است. همچنین با عرضه و معامله محصولات در بورس کالا، سهم ۳۲ درصدی از کل بازار فروش آلومینیوم را از آن خود کرده است.
شرکت آلومینیوم ایران در بدو تاسیس با سرمایه ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شروع به کار کرده و طی چند مرحله افزایش سرمایه در سالهای مختلف از جمله افزایش سرمایه ۷۵۶ درصدی در سال ۹۵ ناشی از تجدید ارزیابی داراییها سرمایه شرکت به مبلغ ۵۱۹ میلیارد تومان رسید.
همچنین با تصویب مجمع عمومی فوقالعاده مورخ ۱۱/ ۰۷/ ۱۴۰۱ سرمایه شرکت با افزایش ۲۹۴ درصدی از محل سود انباشته از مبلغ ۹۶۲ میلیارد تومان به ۳ هزار و ۷۹۶ میلیارد تومان افزایش یافت.
نوسانات قیمت مواد اولیه در داخل کشور و ریسک ناشی از افزایش نرخ پودر آلومینا و آند میتواند یکی از مهمترین چالشها برای تحت تاثیر قرار دادن سودآوری در آلومینیوم ایران باشد. چرا که بررسیها نشان میدهد نسبت قیمت آلومینا به قیمت آلومینیوم رو به افزایش بوده و این موضوع میتواند به ضرر شرکت تمام شود. همچنین روند رو به رشد قیمت آند نیز در افزایش بهای تمامشده تاثیر بسزایی خواهد داشت. این در حالی است که شرکت در آخرین مجمع برگزارشده اعلام کرده است که با افتتاح پروژه کربن صنعت میزان هزینهها و ارزبری در خرید آند بهشدت کاهش پیدا میکند. همچنین آلومینیوم ایران در مجمع خبر از افتتاح این پروژه تا ۱۴ ماه آینده داده است.
در حال حاضر با واردات آند و افزایش قیمت این محصول در جهان، صنعت آلومینیوم با خطر جدی مواجه است. همچنین این شرکت با مشکل کمبود ارز و محدودیتهای وارد بر آن مواجه بوده و افزایش قیمتهای جهانی و تورم داخلی و روند رو به رشد نرخ ارز، میتواند این خطر را دوچندان کند.
همچنین کاهش قیمتها و فضای رکود حاکم بر بازارهای جهانی یکی از مشکلات عمدهای است که میتواند وضعیت سودآوری شرکت در ۶ ماه دوم یا حتی سال آینده را تحتالشعاع قرار دهد. همچنین وصول درآمدهای ارزی و دشواری انتقال آن نیز خود بر دیگر ریسکهای موجود در این شرکت افزوده است.
با وجود اینکه برق ارزان در اختیار این صنعت موجب شده تا مزیت رقابتی خوبی در صنعت آلومینیوم در ایران به وجود آید، اما همچنان نرخ حاملهای انرژی نیز میتواند موجب افزایش بهای تمامشده و کاهش سودآوری در این شرکت شود.
سود خالص شرکت در ۶ ماه ابتدایی سال نسبت به دوره مشابه سال قبل، افزایش ۷ درصدی را تجربه کرده است. همچنین نرخ فروش این شرکت نیز طی این مدت، ۵۹ درصد افزایش یافته است که ناشی از افزایش نرخ دلار نیمایی و افزایش ۲۷ درصدی نرخ جهانی آلومینیوم بوده است. بهای تمامشده نیز در این مدت، حدود ۹۲ درصد افزایش یافته که عمده آن به دلیل افزایش نرخ مواد مصرفی به میزان ۶۸ درصد بوده است.
بررسی گزارشهای ماهانه در شرکت آلومینیوم ایران نشان میدهد که این شرکت بهطور میانگین ماهانه هزار و ۴۰۰ تن شمش بیلت، ۵۰۰ تن شمش آلیاژ، ۸ هزار و ۴۰۰ تن شمش خالص، ۴ هزار تن شمش خالص صادراتی و ۵۰۰ تن شمش بیلت صادراتی تولید کرده است. با مقادیر فعلی و با بررسی گزارشهای ۶ ماهه، انتظار میرود تولید شمش بیلت شرکت به ۱۷ هزار و ۷۰۰ تن، تولید شمش خالص شرکت به ۷۸ هزار و ۲۰۰ تن و شمش آلیاژ به ۵ هزار و ۲۰۰ تن تا پایان سال ۱۴۰۱ برسد. همچنین احتمالا تولید شمش خالص صادراتی به ۷۰ هزار تن و شمش بیلت صادراتی به ۶ هزار و ۶۰۰ تن تا پایان سال جاری خواهد رسید. مقادیر تولید در سال ۱۴۰۲ نیز مانند سال ۱۴۰۱ خواهد بود و تغییر چندانی در این مقادیر به وجود نخواهد آمد.
بررسی روند فروش به تولید در آلومینیوم ایران نشان میدهد که شرکت بهطور تقریبی همه تولیدات خود را به فروش رسانده و به احتمال بالایی در سالهای آتی نیز این رویکرد را ادامه خواهد داد؛ لذا پیشبینی میشود مقدار فروش داخلی شرکت تا پایان سال ۱۴۰۱، به ۱۰۱هزار تن و تا پایان سال ۱۴۰۲، به ۱۲۳ هزار تن برسد. همچنین فروش صادراتی نیز تا پایان سال ۱۴۰۱، به ۷۷ هزار تن و در سال ۱۴۰۲ به ۵۴ هزار تن برسد.
بازار جهانی آلومینیوم تحت تاثیر فضای رکودی حاکم بر جهان و افزایش تهاجمی نرخهای بهره در اقتصادهای بزرگ دنیا، روندی نزولی به خود گرفته است. بررسیها نشان میدهد، در صورت تداوم وضعیت فعلی در جهان و کاهش قیمت داراییهای پایه، این روند نزولی برای فلز آلومینیوم، ادامهدار خواهد بود. از طرف دیگر برخی پیشبینیها حاکی از آن است که با وجود کاهش قیمتها، کاربرد این فلز در صنایع مختلف، میتواند تقاضای خوبی را برای آلومینیوم ایجاد و حتی روند قیمتی آن را معکوس کند. همچنین خبرهایی درباره محدود کردن آلومینیوم روسیه در بورس فلزات لندن نیز شنیده شده که موجب کاهش موجودی انبارهای آلومینیوم شده است؛ لذا این موضوع میتواند نقش پررنگتری در بهبود تقاضا ایفا کرده و قیمتها را با افزایش هر چند اندک مواجه کند.
نرخ شمشهای آلومینیوم در «فایرا» نیز، بر اساس قیمت این فلز در بورس فلزات لندن تعیین میشود. نرخ شمش آلومینیوم برای نیمسال دوم ۱۴۰۱، بهطور میانگین ۲ هزار و ۵۰۰ دلار در نظر گرفته شده است. همچنین پیشبینی تحلیلگر «دنیای اقتصاد» نیز حاکی از آن است که روند قیمتی این فلز در ۱۴۰۲، کمی بهبود یافته و افزایشی خواهد بود؛ لذا نرخ شمش آلومینیوم برای سال ۱۴۰۲، حدود ۲ هزار و ۷۰۰ دلار در نظر گرفته شده است. همچنین انتظار میرود، نرخ دلار نیما برای نیمه دوم سال جاری، بهطور میانگین، ۲۷ هزار تومان و در سال ۱۴۰۲، به ۳۲ هزار تومان افزایش یابد. هرچند افزایش نرخ دلار میتواند علاوه بر افزایش درآمدهای عملیاتی شرکت، موجب افزایش بهای تمامشده و کاهش سودآوری شود؛ چرا که عمده مواد اولیه آلومینیوم ایران، از خارج از کشور تامین میشود که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.
روند رو به رشد درآمدهای عملیاتی و همزمان آهنگ کند رشد بهای تمامشده در سال ۹۸ تا ۱۴۰۰، حاکی از وضعیت خوب و رو به رشد در بازارهای جهانی است؛ همین امر موجب شده تا حاشیه سود این شرکت طی این مدت، به بالای ۳۵ درصد برسد. پس از سال ۱۴۰۰ و شروع روند نزولی بازارهای جهانی، همچنین از طرفی افزایش نرخ تورم و نرخ دلار موجب شد تا روند حاشیه سود به سمت نزولی شدن تغییر مسیر دهد.
عمده مواد اولیه مصرفی توسط آلومینیوم ایران، پودر آلومینا بوده که بیش از ۸۵ درصد از خارج از کشور تامین شده و نرخ ارز میتواند بر بهای این مواد اثر مستقیم داشته باشد. نرخ جهانی این پودر رو به افزایش بوده و همانطور که قبلا هم ذکر شد، نسبت قیمت این پودر به قیمت آلومینیوم در حال افزایش بوده و میتواند برای این صنعت خطرآفرین باشد. تحلیلگر «دنیای اقتصاد» نرخ این پودر را برای سالهای آتی ۵۲۰ دلار به ازای هر تن در نظر گرفته است.
یکی دیگر از مواد اولیه ارزبری که در این صنعت و شرکت نقش پررنگی ایفا کرده و نوسان قیمت آن میتواند، بهای مواد اولیه را با افزایش چشمگیری مواجه کند، آند است که در خطوط جدید این شرکت کاربرد زیادی دارد. روند آتی نرخ این ماده نیز صعودی بوده و این روند افزایشی عاملی شده تا شرکت، در پی راهاندازی هر چه سریعتر احداث کارخانه تولید آند باشد.۸۰ درصد از ماشینآلات و تجهیزات این کارخانه در دست احداث، از کشور چین و در قالب تسهیلات دریافتی از اگزیم بانک چین تامین شده است. در حال حاضر، پیشبینی میشود نرخ آند وارداتی، برای سالهای آتی به هزار و ۱۰۰ دلار به ازای هر تن افزایش یابد.
منبع: دنیای اقتصاد