وضعیت معادن از منظر اکتشاف و ذخایر

‌می‌متالز - تا پایان سال ۱۴۰۰ حدود ۶۰ میلیون تن مواد معدنی در کارنامه تجمعی ذخایر معدنی کشور ثبت شده است که این میزان تقریباً سهم ۳ درصدی از ذخایر جهانی می‌باشد.

به گزارش می‌متالز، براساس این گزارش، همچنین پیش بینی می‌شود با انجام اکتشافات و افزایش سالانه ۱.۸ میلیارد تن تا سال ۱۴۰۴ این ذخایر به ۶۶ میلیارد تن افزایش یابد.

معدن از منظر تولید و استخراج

در بحث استخراج و تولید مواد معدنی در سال ۱۴۰۰ دقیقاً ۵۸۹ میلیون تن ماده معدنی در کشور استخراج شده است که برآورد می‌شود به شرط تحقق اهداف برنامه راهبردی وزارت صمت به ۶۶۲ میلیون تن در سال ۱۴۰۴ افزایش یابد.

اشتغال در معادن

در بحث اشتغال در سال ۱۴۰۰ حدود ۷۵۱ هزار نفر در زنجیره معدن و صنایع معدنی تا تولید شمش مشغول به کار بوده اند که این میزان به شرط تحقق اهداف برنامه راهبردی وزارت صمت به ۸۵۹ هزار نفر در سال ۱۴۰۴ افزایش یابد.

سرمایه گذاری‌های توسعه‌ای بخش معدن

از ابتدای سال ۱۳۹۲ تا پایان سال ۱۴۰۴ و برای تحقق اهداف برنامه راهبردی وزارت صمت سالانه ۲.۱ میلیارد دلار و مجموعا بیش از ۲۶ میلیارد دلار در قالب ۲۵۰ طرح ملی معدن و صنایع معدنی سرمایه گذاری شده و خواهد شد.

سهم معدن از تولید ناخالص داخلی

طبق آخرین گزارش و پس از بررسی حساب‌های ملی سهم معدن و صنایع معدنی از تولید ناخالص داخلی ۵.۳ درصد (محاسبات ارزش افزوده سال ۹۸) در سال ۱۳۹۸ بوده که به شرط تحقق اهداف برنامه راهبردی وزارت صمت در افق ۱۴۰۴ به ۸.۴۱ درصد افزایش خواهد یافت.

ارزآوری بخش معدن

در سال ۱۴۰۰ با احتساب سهم ۳.۵ میلیارد دلاری واردات و ۱۱.۸ میلیارد دلاری صادرات محصولات معدن و صنایع معدنی تراز مثبت ۸.۴ میلیارد دلاری در کارنامه درخشان بخش معدن ثبت گردیده که این میزان به شرط تحقق برنامه راهبردی وزارت صمت به ۲۰ میلیارد دلار در افق ۱۴۰۴ ارتقا خواهد یافت.

مقایسه صادرات نفتی و معدنی

طبق آخرین گزارش اتاق بازرگانی در سال ۱۴۰۰ سهم نفت خام از تولید ناخالص ملی ۵.۸ و سهم صادرات نفت خام ۳۹ میلیارد دلار محصولات پتروشیمی و میعانات گازی ۲۲.۷ میلیارد دلار می‌باشد.

همچنین از مقایسه این ظرفیت‌ها با ظرفیت‌های حوزه معدن نتایج زیر حاصل می‌گردد.

هر چند سهم معدن و صنایع معدنی (تا تولید شمش) از تولید نا خالص داخلی (بر اساس خلق ارزش افزوده داخل کشور) بسیار به سهم نفت نزدیک است، اما ارزآوری آن تنها کمتر از ۲۰ درصد نفت و گاز و محصولات پایین دستی آن‌ها می‌باشد و این لزوم سرمایه گذاری و صادرات صنایع پایین دستی بخش معدن را گوشزد می‌نماید.

برپایه این گزارش؛ بدون حضور نفت خام، صادرات معدن و صنایع معدنی ۲۵ درصد از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده که این میزان تقریباً ۵۰ درصد صادرات محصولات پتروشیمی و میعانات گازی می‌باشد.

مقایسه سهم ذخیره جهانی (۳ %) و سهم تولید جهانی ما (۰.۵ %) در بخش معدن لزوم افزایش تولید (استخراج و حلقه‌های بعدی زنجیره ارزش) را نسبت به اکتشاف گوشزد می‌نماید.

در صورت سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی کامودیتی‌ها و همچنین استخراج و توسعه صنایع مربوط به عناصر راهبردی می‌توان مجموع سهم اقتصادی و صادرات نفتی و معدنی را در افق‌های نه چندان دور با هم برابر نموده و هدف والای بستن شیر نفت و برابری سهم نفت و معدن را تحقق بخشید.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما