در دنیای تجارت چه می‌گذرد؟

به گزارش می‌متالز، برخی بر این باورند که دولت سیزدهم در بخش تجارت جلوتر از برنامه حرکت کرده است. محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، در این باره به ایرنا گفته است: در سال ۱۴۰۱ محدودیت‌های تجاری با کشور‌هایی مانند عراق به دلیل حضور آمریکایی‌ها و تنگ‌تر کردن حلقه تحریم به اوج رسید. اما آمار‌های ۱۱ماهه سال گذشته حکایت از رشد حدود ۱۲درصدی صادرات دارد؛ حجم تجارت خارجی کشور در این مدت از ۴۸میلیارد دلار عبور کرده و تا پایان سال ۱۴۰۱ از ۵۰میلیارد گذر کرده است. البته بخشی از این رشد به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه تولید در جهان بود که با توجه به اینکه ایران صادرکننده مواد خام است، سود بیشتری را به کشور وارد کرد و در نیمه دوم سال این روند معکوس و تا حدودی کاهشی شد.

او تاکید کرده است: در نیمه نخست سال ۱۴۰۱ با توجه به ثباتی که در کشور وجود داشت، دولت توانست تسهیلاتی را مانند کمیته اقدام ارزی فراهم کند که اثرات مثبتی از خود به جای گذاشت؛ اما با ابلاغ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز توسط مجلس و تغییر مسوولیت‌ها از وزارت صمت به بانک مرکزی، وقفه‌ای در روند کمیته ایجاد شد و همین امر، تاثیر منفی بر صادرات گذاشت. در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ موضوعات داخلی و تحریم‌های بین‌المللی موجب افزایش هیجانی نرخ ارز شد و این روند، شرایط را برای برنامه‌ریزی فعالان اقتصادی با مشکل مواجه کرد؛ این در حالی است که معمولا با رشد نرخ ارز انتظار می‌رود صادرات کالا نیز روند صعودی داشته باشد، اما شاهد کاهش رشد صادرات بودیم که می‌توان این امر را به سخت‌تر شدن شرایط تحریمی و برخی سیاست‌ها مرتبط دانست.

تجارت با عراق

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق از رشد ۲۰درصدی تجارت این دو کشور در سال ۱۴۰۱ خبر داده است. یحیی آل‌اسحاق به ایرنا گفته است تجارت ایران و عراق در سال گذشته با ۲۰درصد رشد به ۹میلیارد دلار رسیده است و شامل همه کالا‌های سنتی مورد مبادله و صدور خدمات فنی و مهندسی می‌شود.

او با اشاره به سفر وزیر اقتصاد در راس هیاتی ۶۰نفره از فعالان بخش خصوصی به عراق در سال گذشته، اظهار کرده است: مذاکرات با دولت این کشور و مسوولان بخش بازرگانی انجام شده و هر دو کشور همانند گذشته عزم بر این دارند که در آینده روابط اقتصادی را توسعه دهند و معتقد هستند که باید به اهداف برنامه‌ریزی‌شده دست یابند. آل‌اسحاق با اشاره به مشکلات موجود روابط بانکی و پرداخت‌هایی که باید از سوی عراق انجام شود، تصریح کرده است: بدهی این کشور به ایران به طور کلی بین هفت تا هشت‌میلیارد دلار است. آل‌اسحاق با بیان اینکه اکنون از شرایط قبلی گذر کردیم، بیان کرد: تسهیلاتی بعد از مذاکرات دو کشور فراهم شده و در اوضاع مناسب‌تری قرار گرفته‌ایم. این روند را نه‌تن‌ها در دریافت وجوه بلکه در رابطه با مشکلات مربوط با گمرک، استاندارد و حمل‌و‌نقل نیز شاهد هستیم.

او با اشاره به مذاکراتی مبنی بر راه‌اندازی راه آهن بصره - شلمچه، اظهار کرد: اگر این توافق عملیاتی شود، زمینه بزرگی برای ترانزیت کالا فراهم خواهد شد و توسعه روابط را برای دو کشور فراهم می‌کند.

تجارت با روسیه

«اقدامات دولت سیزدهم تجارت با روسیه را تسهیل کرد»؛ این جمله را نایب‌رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه بیان کرد. کامبیز میرکریمی با بیان اینکه اقدامات دولت سیزدهم شرایط را برای توسعه مبادلات میان دو کشور تسهیل کرده است به ایرنا گفت: توافق مبادله روبل-ریال در سال ۱۴۰۱ امضا شد و روابط بانکی تهران و مسکو در حوزه پولی و بانکی با روسیه ایجاد شده و در حال انجام است. او با بیان اینکه مهم‌ترین اقدام دولت سیزدهم در یک سال گذشته امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد با کشور‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بود، اظهار کرد: بر اساس این توافق کالا‌هایی که پیش از این مشمول تجارت ترجیحی بودند با نرخ تعرفه صفر مبادله می‌شوند. از نیمه دوم سال جاری و با تایید کشورها، تعرفه ۹۷درصد کالا‌های مورد مبادله ایران با پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا به صفر می‌رسد که موجب چند برابر شدن آمار واردات و صادرات خواهد شد. او عنوان کرده است: بسته تشویقی اتاق بازرگانی برای پرداخت کرایه غرفه و فعالیت‌های نمایشگاهی، هزینه‌های بازاریابی را برای تولیدکنندگان کاهش می‌دهد و از سوی دیگر ایجاد پاویون تخصصی ایران به تجار کمک شایان توجهی می‌کند. این اتفاق در نمایشگاه مواد غذایی و صنایع ساختمانی انجام شد که به این ترتیب می‌توان برای شهر‌های دیگر این کشور برای ارائه کالا نیز هدف‌گذاری کرد. او با بیان اینکه تفاهم‌نامه‌های لجستیکی میان ایران و روسیه به امضا رسیده است، اظهار کرده است: افزودن تعداد کشتی‌ها در دریای خزر، تقویت کریدور شمال- جنوب در مسیر‌های متعدد ریلی، جاده‌ای و دریایی از برنامه‌ها برای توسعه زیرساخت‌هاست که در حال حاضر به جهش مناسب دست نیافته است و در برخی مواقع موجب ایجاد صف‌های طولانی در مرز‌ها می‌شود.

تجارت یک‌ماهه با اروپا

تجارت یک‌ماهه ایران و اروپا به ۴۰۰میلیون یورو رسید. یورواستات اعلام کرد صادرات اتحادیه اروپا به ایران در نخستین ماه سال جاری میلادی ۷درصد رشد کرد و مبادلات دو طرف در این ماه از ۴۰۰میلیون یورو گذشت. به گزارش خبرگزاری تسنیم، مرکز آمار کمیسیون اروپا (یورواستات) کل مبادلات تجاری ایران و ۲۷ عضو اتحادیه اروپا را در نخستین ماه سال جاری میلادی ۴۰۱میلیون یورو اعلام کرد. مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا در این ماه با رشد ۵درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن مواجه شده است. ارزش تجارت دو طرف در ژانویه سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۳۸۱میلیون یورو اعلام شده بود. رشد ۵درصدی مبادلات ایران و اروپا در ماه نخست سال جاری میلادی در حالی است که در ۱۲ماهه سال ۲۰۲۲ نیز مبادلات دو طرف ۸درصد رشد را تجربه کرده بود. بر اساس این گزارش، صادرات اتحادیه اروپا به ایران در ژانویه ۲۰۲۳ افزایش، اما واردات این اتحادیه اروپا از ایران اندکی کاهش داشته است. اتحادیه اروپا در ژانویه امسال ۷۸میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش ۲درصدی داشته است. واردات اتحادیه اروپا از ایران در ژانویه سال قبل ۸۰ میلیون یورو اعلام شده بود. اما صادرات اتحادیه اروپا به ایران در ماه نخست ۲۰۲۳ رشد ۷درصدی داشته و به ۳۲۳میلیون یورو رسیده است. کشور‌های اروپایی در مدت مشابه سال قبل ۳۰۱میلیون یورو کالا به ایران صادر کرده بودند.

آلمان بزرگ‌ترین واردکننده کالا از ایران و بزرگ‌ترین صادرکننده کالا به ایران در میان کشور‌های اروپایی در ژانویه ۲۰۲۳ بوده است. این کشور ۲۷میلیون یورو کالا از ایران وارد و ۹۹میلیون یورو کالا به ایران صادر کرده است. ایتالیا با ۱۲میلیون یورو و بلژیک با ۱۱میلیون یورو به ترتیب دومین و سومین مشتری کالا‌های ایرانی در ژانویه ۲۰۲۳ بوده‌اند. ایتالیا با ۳۹میلیون یورو و رومانی با ۲۹میلیون یورو نیز دومین و سومین صادرکنندگان اروپایی به ایران در ژانویه ۲۰۲۳ بوده‌اند.

تجارت با چین

مبادلات تجاری چین و ایران در ۲ماهه نخست سال جاری میلادی (۲۰۲۳) به ۲میلیارد و ۹۸میلیون دلار رسیده که حاکی از کاهش ۱۷درصدی نسبت به دوره مشابه سال ۲۰۲۲ است. به گزارش خبرگزاری مهر، جدیدترین آمار منتشرشده از سوی گمرک چین نشان می‌دهد مبادلات تجاری این کشور با ایران در ۲ماهه نخست سال جاری میلادی (۲۰۲۳) به ۲میلیارد و ۹۸میلیون دلار رسیده است. در ماه‌های ژانویه و فوریه سال میلادی گذشته (۲۰۲۲) ارزش تجارت ایران و چین ۲میلیارد و ۵۳۶ میلیون دلار اعلام شده بود که بدین ترتیب مبادلات تجاری دو کشور در دوماهه ۲۰۲۳ با کاهش ۱۷درصدی مواجه شده است. صادرات چین به ایران در این دوره افزایش و واردات از ایران کاهش داشته است. چین در ماه‌های ژانویه و فوریه سال ۲۰۲۳ بالغ بر یک‌میلیارد و ۴۱۰میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۶درصدی داشته است. صادرات چین به ایران در مدت مشابه سال قبل یک‌میلیارد و ۳۳۰میلیون دلار اعلام شده بود. اما واردات رسمی چین از ایران در دوماهه نخست امسال ۴۲درصد کاهش داشته و به ۶۸۸میلیون دلار رسیده است. چین در مدت مشابه سال قبل یک‌میلیارد و ۲۰۶میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده بود.

تجارت با قطر تا ۱۴۰۴

مدیرکل غرب آسیای سازمان توسعه تجارت نیز به خبرگزاری مهر گفته است: برآورد شده تجارت ایران و قطر تا سال ۱۴۰۴ به ۳میلیارد دلار برسد که شامل صادرات، واردات، سرمایه‌گذاری مشترک، ترانزیت، صادرات مجدد و تولید مشترک است. به گفته فرزاد پیلتن، با توجه به احیای روند روابط تجاری بین ایران و قطر که از چند ماه پیش شروع شده، امید داریم بعد از یک دوره رکودی که بین روابط تجاری ایران و قطر به دلیل شرایط کرونا و مسائل تحریم حاکم شده بود، این رکود رفع شود و روابط تجاری دو طرف افزایش یابد. او در مورد محدودیت‌های حمل‌و‌نقل دریایی بین ایران و قطر گفته است: در مذاکرات سال

۱۴۰۱ که بین مسوولان ایرانی و قطری صورت گرفت، بحث زیرساخت‌های تجاری از جمله تسهیل حمل‌و‌نقل دریایی کالا نیز مطرح شد تا با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی دو کشور، این روند در آینده شکل بهتری به خود بگیرد.

او درباره بازاریابی در کشور قطر نیز تصریح کرده است: در حال برنامه‌ریزی هستیم که ضمن حضور شرکت‌های خصوصی در نمایشگاه‌های بین‌المللی قطر، در زمینه بازاریابی هم فعال شویم. درصدد هستیم از طریق سفارت ایران در قطر و رایزن بازرگانی در دوحه کمک کنیم شرکت‌های ما حضور خوب و فعالی در بازار قطر داشته باشند. در ماه‌های گذشته هم مرکز تجاری ایران و قطر در دوحه افتتاح شد که استفاده از ظرفیت این مرکز برای ورود شرکت‌های ایرانی به قطر مفید خواهد بود.

منبع: دنیای اقتصاد