ضرورت توجه ویژه به تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی

به گزارش می‌متالز، حسن یحیوی دبیر همایش تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی اظهار داشت: چالش‌های زنجیره فولاد عمدتا بر قیمت، ناترازی در زنجیره فولاد در بخش بالا دست مربوط می‌شد، اما با توجه به تحولات و اتفاقاتی که در این صنعت در سطح کشور و منطقه رخ داده، موضوع تامین مالی به چالش‌های صنعت فولاد اضافه شده‌است.

حسن یحیوی در کنفرانس تخصصی تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی با اشاره به چالش‌های زنجیره فولاد اظهارداشت: چالش‌های زنجیره فولاد عمدتا بر قیمت، ناترازی در زنجیره فولاد در بخش بالا دست مربوط می‌شد، اما با توجه به تحولات و اتفاقاتی که در این صنعت در سطح کشور و منطقه رخ داده، موضوع تامین مالی به چالش‌های صنعت فولاد اضافه شده‌است.

وی ادامه داد: در موضوع ناترازی زنجیره فولاد؛ حفظ سطح تولید فعلی، پروژه‌های متعدد تعریف شده، افزایش مزیت رقابتی و افزایش ارزش آفرینی به سرمایه‌گذاری قابل توجه‌ای نیاز دارد.

دبیر همایش تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی با بیان اینکه سنتی‌ترین روش تامین مالی آورده سرمایه‌داران است، گفت: مساله‌ای که با آن مواجه هستیم، ناترازی در صندوق‌های بازنشستگی است که جزو بزرگترین منابع تامین مالی پروژه‌های فولادی محسوب می‌شوند که این ناترازی منابع را به شدت محدود کرده‌است که سنجه آن را در تقسیم سود در مجامع قابل مشاهده است.

یحیوی تاکید کرد: نکته دیگر تحولات بازار‌های جهانی و منطقه‌ای است که سود شرکت‌های معدنی را با چالش مواجه کرده است.

وی گفت: در حالی که سنتی‌ترین منابع تامین مالی محدودیت‌هایی ایجاد کردند خوشبختانه اقبال عمومی از بازار سرمایه به طور چشم‌گیر افزایش پیدا کرد و خرید ابزار‌های نوین بازار سرمایه افزایش یافته و این می‌تواند منبع خوبی برای تامین مالی صنعت فولاد باشد.

دبیر همایش تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی تاکید کرد: توسعه تامین مالی در شرکت‌های فولادی نیاز به توجه به سیاست‌گذاری‌ها در بخش ساختارها، فرهنگ سازمانی دارد و در این حوزه نقش ارکان‌هایی که به طور مستقیم در این بخش سیاست گذاری می‌کنند و سیاست‌گذاری‌ها در بخش حکمرانی بسیار اهمیت دارد.

نقش تامین مالی صنایع فولادی از نگاه مدیرعامل ذوب آهن

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان در کنفرانس تخصصی تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی گفت: تامین مالی صنایع فولادی با رویکرد رشد تولید نیاز است بیش از گذشته مورد توجه مسئولین و تولید کنندگان فولاد قرار بگیرد تا از این مسیر ارزش آفرینی چندین برابری برای کشور محقق شود.

مهدی کوهی در پنل تخصصی این کنفرانس افزود: کشور ایران به لحاظ منابع معدنی بسیار غنی است و لذا نیاز است فرایند شناسایی، اکتشاف و استخراج از معادن کشور براساس یک برنامه ریزی هدفمند در دستور کار قرار بگیرد تا صنایع فولادی بدون دغدغه تامین مواد اولیه، با تمرکز بر رشد تولید توسعه را در ابعاد مختلف برای کشورمان رقم بزنند.

وی تصریح کرد: یکی از ابزار‌های اساسی در فرایند استخراج از معادن، ماشین آلات معدنی می‌باشد که این تجهیزات در کشورمان متاسفانه قدمت بالایی دارند و لذا نیاز است نوسازی ماشین آلات معدنی با تکیه بر استفاده از توان داخل در دستور کار قرار بگیرد و همزمان با این رویکرد و با رعایت الزامات زیست محیطی و بهره گیری از تکنولوژی‌های نوین به سمت معدن کاری سبز حرکت کنیم.

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان ادامه داد: تزریق مواد اولیه به خطوط تولید فولاد ضمن ایجاد ارزش آفرینی در داخل کشور، مانع خروج ارز می‌شود و در این مسیر بهره گیری از پتانسیل‌های شرکت‌های دانش بنیان نقش کلیدی دارد.

وی گفت: ذوب آهن اصفهان بنیانگذار تولید فولاد در ایران است و در ساخت و راه اندازی صنایع فولادی در سطح کشور نقش بی بدیلی ایفا کرده است، اما هم اکنون توسعه فولاد در سطح کشور روند رو به رشدی را طی می‌کند و لذا نیاز است برای تامین پایدار مواد اولیه با رویکرد بهره گیری از ظرفیت‌های داخلی، راهبردی اساسی تدوین گردد.

کوهی اظهار داشت: ذوب آهن اصفهان طرح‌های توسعه‌ای بسیار خوبی برای منطقه معدنی سنگان دارد تا از این طریق ظرفیت تولید این معدن افزایش یابد.

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان در ادامه به اهمیت تامین پایدار سایر یوتیلیتی‌های مورد نیاز تولید فولاد در کشور پرداخت و گفت: تامین پایدار آب، برق و گاز در فرایند تولید فولاد نقش حیاتی دارد، اما صنعت فولاد به عنوان یک صنعت ارزش آفرین در تابستان قطعی برق و در زمستان قطعی گاز را تجربه می‌کند و در این زمینه راهکار‌هایی مانند قطع انرژی بخش صنعت برای تامین انرژی سایر بخش‌های کشور رویکرد منطقی نیست.

ضرورت کاهش نرخ تامین مالی در ایران

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر اظهار داشت: طبق برآورد‌ها اگر از ترکمنستان گاز بخریم از گاز داخلی ارزان‌تر تمام می‌شود بنابراین موضوع مهم در صنعت فولاد بحث تامین مالی است که اگر این چالش برطرف نشود به ابربحران تبدیل می‌شود و راهکار آن هم بازکردن پنجره‌های مالی کشور به سمت دنیا است.

ابوتراب فاضل در همایش تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی با بیان اینکه مهمترین موضوع صنعت فولاد چالش تامین مالی است اظهار داشت: شاید چالش تامین مالی امروز به اندازه نبود برق و گاز آزار دهنده نیست، اما تا سال آینده بر صنعت فولاد اثر می‌گذارد.

وی با اشاره به اهمیت صنعت فولاد در اقتصاد ایران گفت: در حوزه فولاد کشور نزدیک به ٢۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و این صنعت در بحث صادرات، تامین نیاز داخل، اشتغال، مباحث مالی نقش مهمی را بر عهده داشته و هر چند کمبود‌هایی داریم، اما ژنرال‌های صنعت فولاد حتما نسبت به سایر بخش‌ها درخشیدند.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر ادامه داد: سابقه فولاد در ایران به اندازه سابقه خودرو در کشور بوده و در حالیکه فولاد ایران جزو ١٠ کشور جهان است، اما صنعت خودرو از آخر فهرست هم صاحب رتبه نیست به ویژه در بخش تکنولوژی.

فاضل افزود: البته آسیب‌هایی هم به سان صنعت وارد شده که بخشی از آن مربوط به دولت و سیاست‌گذار بوده و بخشی دیگر هم مربوط به کنش‌گران این صنعت است.

وی تاکید کرد: دو سال گذشته کنفرانسی درباره چالش گاز در صنعت فولاد برگزار و در آن کنفرانس هشدار داده شد که وضعیت گاز صنعت فولاد بحرانی است، اما کاری نشد و در نهایت شاهد تعطیلی ۵٠ روزه‌ای صنایع فولادی به دلیل نبود گاز بودیم و در بخش برق هم وارد بحران شدیم به طوری که کسری ٢ هزار مگاواتی با ٢٠ هزار مگاوات رسید و عدم نفع اقتصادی آن کاملا حس می‌شود.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر ادامه داد: هر چند موضوعات آب، برق، گاز، لجستیک از چالش‌های صنعت فولاد هستند، اما این چالش‌ها قابلیت این را دارند که رفع شوند به طوریکه می‌توان با سوآپ گازی ترکمنستان بخشی از مشکل گازی صنعت را رفع کرد یا اینکه احداث ریل تا حدودی مشکل لجستیکی را حل می‌کند، اما چالشی که می‌تواند به اَبر بحران صنعت فولاد یا اقتصاد کشور باشد، بحث تامین مالی است.

وی با بیان اینکه برآورد‌ها نشان می‌دهد ارزش جایگزینی صنعت فولاد ١٨ میلیارد دلار است، اظهار داشت: ١۵٠٠ هزار میلیارد تومان ارزش بازار بورس ایران در اختیار صنعت فولاد است بنابراین این حوزه مهمی است که باید دیده شود.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر با اشاره به راهکار‌های تامین مالی گفت: در ادبیات اقتصادی راهکار‌های تامین مالی پروژه‌ها مشخص است و تامین مالی از ۴ بخش سرمایه‌گذاری خارجی، تسهیلات بانکی، از محل سود شرکت‌ها و بازار سرمایه انجام می‌شود. در بخش سرمایه‌گذاری خارجی در مقایسه با کشور‌های همسایه، وضعیت کشورمان مطلوب نیست و حال سرمایه‌گذاری خارجی به طور سرمایه‌گذاری مستقیم و فاینانس اصلا خوب نیست و بار‌ها هم با زبان تلخ هشدار داده‌ایم که اگر این روند ادامه پیدا کند، توسعه متوقف خواهد شد و صنعت بدون توسعه به معنای ایستاده مردن است.

فاضل ادامه داد: یک روش ترکیب مالی پروژه‌های خارجی است که در این روش ٨۵ درصد تامین مالی و ١۵ درصد سرمایه گذاری انجام می‌شود که در حال حاضر هم عمده پروژه‌ها را از این طریق انجام می‌دهیم.

وی با اشاره به مزیت‌های تامین مالی با سرمایه‌گذاری تاکید کرد: در این روش نرخ بهره تامین مالی بسیار پایین است و حاشیه سود را بالا می‌برد، اما متاسفانه تحریم‌ها بر این حوزه اثر گذاشته و در حال حاضر پنجره مالی ایران بسته است و تقریبا ارتباط مالی با دنیا قطع است و فرصت تامین مالی از طریق سرمایه‌گذاری از ما گرفته شده است در حالی که وضعیت کشور‌های عمان، قطر و عربستان در این حوزه مطلوب بوده، اما ایران در حال از دست دادن جایگاه خود است.

فاضل با تاکید بر اینکه در داخل کشور هم توان سرمایه‌گذاری را نداریم، ادامه داد: در داخل کشور نرخ تامین مالی به ٣٠ درصد رسیده و نرخ اوراق هم ٣٢ درصد و نرخ تسهیلات بانکی ٢۴ درصد است در حالیکه در بهترین حالت نرخ سود صنایع فولادی ٣٢ درصد بوده و این نرخ‌ها هزینه تمام شده را در صنعت فولاد بالا می‌برد.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر گفت: از دیگر روش تامین مالی استفاده از تسهیلات بانکی است که تنها ۶ بانک کفایت سرمایه برای تامین مالی را دارند و سرمایه‌گذاری هم در ایران عمدتا بانک محور بوده برعکس ژاپن که تامین مالی از طریق بازار سرمایه انجام می‌شود.

وی افزود: در این شرایط اگر بانک‌ها نحیف شوند و متعهد به اجرای تکلیفی باشند، صنعت آسیب می‌بیند. کما اینکه از دو ماه گذشته دستورالعملی به بانک‌ها ابلاغ شده که تسهیلات را به سمت پروژه نهضت ملی مسکن ببرند و در این شرایط سهم تسهیلات صنعت کاهش پیدا می‌کند. از دیگر چالش تامین مالی از طریق بانک‌ها این است که بنگاه‌های تولیدی واقعی تمایلی به تسهیلات ندارند و بانک‌ها هم تمایلی به ارایه تسهیلات به بخش‌های تولیدی ندارند چراکه قابل نقد نیست و معمولا هم دریافت کننده این وام‌ها تمایلی برای پس دادن این تسهیلات ندارند و چه کاری بهتر از این که تسهیلات ٢ هزار میلیارد تومانی پس داده نشود و ارزش سرمایه آن بنگاه به واسطه تورم به ٢٢ هزار میلیارد تومان می‌رسد.

فاضل گفت: از سوی دیگر انحراف تخصیص تسهیلات اعطایی به تولید وجود دارد و همین عوامل باعث ناترازی بانک‌ها می‌شود که اقتصاد کشور را ویران کرده‌اند.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر درباره تامین مالی از روش سود شرکت‌ها اظهار داشت: وقتی در بحث تامین مالی به شرکت‌های فولادی فشار آورده شود سود شرکت از راهبرد توسعه منحرف می‌شود و این پیام را می‌داد که هر چه صندوق‌ها نیاز مالی بیشتری بخواهند به سود شرکت‌ها دست می‌برند و ٩٠ درصد تقسیم سود یک ضربه اساسی به توسعه شرکت‌ها، اما چاره‌ای نیست.

فاضل با اشاره به تامین مالی از طریق بازار سرمایه گفت: در حالی که سایر روش‌ها با مشکل مواجه هستند تنها راهکار تامین مالی استفاده از بازار سرمایه است و در دنیا هم از این روش برای تامین مالی استفاده می‌کنند، اما استفادا از این روش نیاز به سواد مالی دارد که در دو سال گذشته وضعیت بهتر شده است.

وی تاکید کرد: برای تامین مالی از بازار سرمایه باید ابزار‌های این بازار مدرن شوند، اما در این محل هم با چالش‌هایی مواجه هستیم و با بروکراسی‌های عجیب و غریبی روبه رو می‌شویم و در حالی که نرخ‌ها باید در این بازار شناور باشند، اما نرخ در این بازار هم بالاست به طوریکه نرخ اوراقی دو سال گذشته با ٢٣ درصد منتشر کردیم امروز با ٣٢ درصد رسیده‌اید.

فاضل با اشاره پول‌های حاصل از فروش وکالتی خودرو گفت: در عرض چند ساعت برای فروش خودرو ١٠٠ هزار میلیارد تومان پول در بانک‌ها بلوکه شد بنابراین پول وجود دارد و باید آن را به سمت تولید هدایت کنیم.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر با بیان اینکه در طول سه سال گذشته ١٠٨ هزار میلیارد تومان تامین مالی از بازار سرمایه برای صنعت فولاد انجام شد، تاکید کرد: نرخ تامین مالی در ایران باید کاهش پیدا کند و هر چند می‌گویند که صنایع از انرژی ارزان بهره‌مند هستند، اما نرخ بالای تامین مالی این مزیت را خنثی و پوشش می‌دهد البته طبق برآورد‌ها اگر از ترکمنستان گاز بخریم از گاز داخلی ارزان‌تر تمام می‌شود بنابراین موضوع مهم در صنعت فولاد بحث تامین مالی است که اگر این چالش برطرف نشود به ابربحران تبدیل می‌شود و راهکار آن هم بارکردن پنجره‌های مالی کشور به سمت دنیا است.

راهکار تامین مالی بخش معدن و صنایع معدنی کشور چیست؟

امیرحسین نادری مدیرعامل هلدینگ صدرتامین به عنوان یکی از سخنرانان اصلی این کنفرانس، گفت: سرمایه گذاری در معادنی مانند چادرملو سبب می‌شود مواد اولیه مورد نیاز سایر صنایع به شیوه پایدارتر، تامین گردد.

وی ادامه داد: بکارگیری چنین استراتژی‌هایی سبب می‌شود مواد اولیه داخلی در اختیار رشد تولید ملی قرار بگیرد و این رویکرد، تحریم‌های سایر کشور‌ها را نیز خنثی می‌نماید.

مدیرعامل هلدینگ صدرتامین مهمترین چالش بخش صنایع معدنی را تامین مالی این حوزه عنوان کرد و اظهار داشت: کشور ایران ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بسیار بالایی در بخش معدن دارد، به عنوان مثال با داشتن بیش از ۶۰ نوع ماده معدنی در کشور این امکان وجود دارد که انواع تولیدات داخل روند رشد بهتری را تجربه نمایند.

نادری بخشی از مهمترین راهکار‌های تامین مالی حوزه معدن کشور را چنین عنوان کرد: در بخش بازار سرمایه انتشار اوراق، عرضه اولیه، مشارکت مردمی و افزایش سرمایه و همچنین در بخش نظام بانکی تامین مالی خارجی، قرارداد‌های مشارکتی و تامین مالی پروژه‌ای می‌تواند موثر واقع شود.

وی سهم بازار سرمایه در تامین مالی اقتصاد ایران ۱۸ درصد را عنوان کرد و افزود: ۷۱ درصد تسهیلات در حوزه صنعت و معدن، سرمایه در گردش است، در حالی که توسعه تنها ۴ درصد از تسهیلات را به خود اختصاص داده است.

مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری صدرتامین اظهار کرد: اگر پیش زمینه‌های تامین سرمایه در زنجیره آهن و فولاد، به خصوص در جایگاه صنعت و صنایع معدنی به درستی ایجاد شود، می‌توانیم نوید افزایش سرمایه گذاری خارجی را بدهیم.

وی درباره اهداف اکتشاف و سرمایه‌گذاری در توسعه معادن کشور، بیان کرد: تضمین آینده صنایع معدنی، تولید و تضمین مواد اولیه اکتشاف و صنایع معدنی از جمله اساسی‌ترین اصل این بخش است.

نادری ادامه داد: متاسفانه مهمترین توسعه‌ها در صنعت فولاد کشور با سرمایه گذاری خارجی تامین شده است. شرکت‌های همچون فولاد مبارکه یا فولاد هرمزگان در ابتدا برای جذب سرمایه از بانک‌های خارجی کمک گرفتند.

مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری صدرتامین اشاره‌ای به بخش انرژی موجود در کشور کرد و گفت: کشور ما با دارا بودن حدود ۱۲ میلیون زغال سنگ، اما تاکنون نتوانسته است به نحو درست و مناسبی از این منابع برای تامین انرژی مورد نیاز کشور استفاده کند.

منبع: کالاخبر