به گزارش میمتالز، سیستان وبلوچستان یکی از استانهای مستعد در زمینه سرمایه گذاری به ویژه در بخش معدن است، وجود بیش از ۴۰۰ معدن در این خطه پهناور همچون گنج نهانی است که فعالشدن این ظرفیت از یک سو سرمایه گذاران را به سمت خود میخواند، از سوی دیگرتحولی عظیم در اشتغالزایی و اقتصاد کشور و استان ایجاد کرده است.
از جمله ظرفیتها و ذخائر معدنی کشف شده در این بخش از کشور به تفکیک مواد معدنی و بر اساس گواهیهای کشف شده شامل مس، آنتیموان، تیتانیوم، سنگ آهن و آهن پلاسری، سرب، روی، طلا، منگنز، کرومیت، قلع، تنگستن و کانسارهای غیرفلزی نظیر تالک، منیزیت، گل سفید، فلدسپات، کائولن، سیلیس و سنگهای ساختمانی به ویژه گرانیت بستری مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد کرده است.
این منطقه در کنار معادن فراوانش از حضور معدن آنتیموان، تیتانیوم، مس و حتی معدن طلا که اقتصادیترین معادن کشور به شمار میآیند هم بی بهره نمانده است.
۶.۵ درصد از ذخایر کشور سهم سیستان و بلوچستان در بخش معدن است که بر این اساس روند فعالیتهای معدنی و رشد مناسب شاخصها، یکی از محورهای توسعه استان به شمار می رود.
عبدالرشیدآسوده، رئیس خانه معدن سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار با بیان اینکه یکی از بخشهای محور توسعه معادن است، گفت: سیستان و بلوچستان ظرفیتهای بسیار بالایی در بخش معدن دارد که توجه ویژه دولت و بخش خصوصی را میطلبد.
وی افزود: از جمله ظرفیتها و ذخائر معدنی کشف شده به تفکیک مواد معدنی و کانیهای فلزی شامل مس، آنتیموان، تیتانیوم، سنگ آهن و آهن پلاسری، سرب، روی، طلا، منگنز، کرومیت، قلع، تنگستن و کانسارهای غیرفلزی نظیر تالک، منیزیت، گل سفید، فلدسپات، کائولن، سیلیس و سنگهای ساختمانی به ویژه گرانیت است.
رئیس خانه معدن استان تصریح کرد: معدن آنتیموان در سفید آبه، معدن مس چهل کوره درنصرت آباد، معدن گرانیت بوگ و معدن سنگ ریگ ملک درمیرجاوه، معادن آهک سیمان زابل و خاش و معدن منگنز آسان دوک درشهرستان نیکشهر از مهمترین معادن در این خطه پهناور به شمار میروند.
وی ادامه داد: طی ۱۰ سال اخیر جهش خوبی در بخش اکتشاف انجام شد و شرکت دولتی امیدرو، شرکت تجزیه و تولید و سازمان زمین شناسی وارد اکتشاف مواد معدنی شدند و کم و بیش به اهمیت سنگهای نیمه قیمتی در استان توجه شد، که در این زمینه فعالیتهایی در حال انجام است، اما همه اینها بستگی به اکتشاف شرکتهای دولتی و خصوصی دارد که بتوانند پتانسیلهای معدنی را کشف کنند.
آسوده گفت: مناطق مستعد از نظر کانی سازی و فعالیتهایی که در حال نتیجه است، معدن طلای جانجا در شمال استان، طلای منطقه تفتان شرکت صدر تامین، طلای درگیابان سفیدسنگ، مس لار، مس و طلای آیاگی، مس چهل کوره شرکت ملی مس، کانی سازی مس و طلا در جنوب استان و همچنین کرومیتهای منطقه نصرت آباد، منگنزی در جنوب استان و ایرانشهر از مهمترین مواد معدنی در استان در بخش کانیهای فلزی است.
وی با بیان اینکه منیزیت به عنوان یک کانی غیرفلزی و برند در استان مطرح میشود، اذعان کرد: ۸۵ درصد ذخایر کشور از کانی زدایی منیزیت در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی استخراج میشود و کمربند کانی سازی از بزمان شروع و تا بیرجند ادامه پیدا میکند.
وی افزود: در حال حاضر پنج معدن فعال اکتشافات منیزیت را استخراج میکنند و بخشی از آن برای فرآوری نهایی به شرکت تهیه و تولید مواد به شهرستان سربیشه و بخشی به یزد و اصفهان برای بافت و تولید مشتغات منیزیتی ارسال میشود.
وی با اشاره به اینکه منیزیت یک کانی با ارزش و مهم در کشور محسوب میشود، تشریح کرد: این کانی در گذشته از کشورهای دیگر وارد میشد، اما در حال حاضر با توجه به استخراج معادن در سیستان و بلوچستان که کشف و راه اندازی شده است کشور را بی نیاز از واردات کرده و در ساخت آجرهای نسوزی در بخش صنعتی و کورههای ذوب بخشی از آن را منیزیت به عنوان زیرگداز استفاده میشود.
رئیس خانه معدن استان ادامه داد: وجود هر معدنی در استان اشتغال مستقیم و غیرمستقیم را به دنبال دارد و نیروهای کارگری، نیمه تخصصی و تخصصی که در معدن کار میکنند و بخشی از این اشتغال را نیروهای بومی تامین میکنند کارگرهای ساده و آموزش دیده به عنوان کارگران ماهر و بخشی از نیروهای فنی مهندسین معدن و زمین شناسی که در استان هستند در این معادن مشغول به کار هستند و تاکید بر اینست که اگر نیروی تخصصی در استان نبود از سایر استانها به کارگیری شوند چراکه نیروی بومی و محلی هر چه به معدن نزدیکتر باشد برای کارفرما هزینههای جانبی و استخراج پایینتر است.
وی با اشاره به صادرات مواد معدنی از استان گفت: سنگ آهن، کرومیت، منگنز بیشترین نیاز در کشور است و کارخانجات غیرآلیاژ؛ سیلکومگنز، تروکروم، سلیکومنگنز باید برای آنها ارزش افزوده ایجاد شود و همچنین برای منیزیت کورههای پخت در استان باید فعال کرد تا هزینه حمل ارسال به بیرجند، اصفهان، یزد و کرمان معدن دار یا کارخانه دار متقبل نشوند.
آسوده با اشاره به دغدغههای معدن دارهای استان بیان کرد: هزینه تمام شده مواد معدنی و فرسودگی ماشین آلات معدنی از بزرگترین مشکلات معدن دارها است؛ ناوگان ماشین آلات استخراج معادن استان قدیمی و فرسوده هستند علاوه بر مصرف سوخت بالا استهلاک زیادی دارند و هزینه تمام شده استخراج موادمعدنی در مقایسه با میانگین کشوری بسیار بیشتر است.
وی با مطرح کردن طرح حمایتی دولت برای واردات ماشین آلات، گفت: از طریق منطقه آزاد چابهار و مجوز دولت؛ معدنکارها به صورت ورود موقت ماشین آلات معدنی را از کشورهای دیگر وارد و یا واردات مشروط انجام دهند که مستلزم پرداخت هزینههای گمرکی و حقوق گمرکی نباشند، اما در قبالش با تعهد اینکه ماشین معدنی فقط در معادن استان به کارگیری شوند تا هزینه تولید پایین آید.
رئیس خانه معدن استان ادامه داد: متولیان امر در سطح وزارتخانه دست به دست هم دهند سازوکاری تعریف کنند تا معدن کارهای استان از این مزیت کشورهای همجوار استفاده کنند و واردات ماشین آلات یکی از این راه هاست چراکه هزینه ماشین آلات استیجاری از بقیه شهرها بسیار بالاست و به دلایل شرایط بد آب و هوایی، دور مسافت، کمبود قطعات کمتر رغبتی نشان میدهند.
وی با بیان اینکه استان در کمربند موادمعدنی قرار دارد، اظهار کرد: یکی از محورهای اصلی توسعه و ترانزیت در استان استفاده از ظرفیت معادن و موادمعدنی و تنوع کانیها است، باتوجه به کمبود آب در سیستان و بلوچستان و ناپایداری در حوزه کشاورزی با حمایت بخش دولتی و خصوصی در بخش معادن، اکتشافات و فرآوری میتوان سومین استان در عرضه تولید طلا، مس و منیزیت و برند موادمعدنی در کشور مطرح شد.
آسوده با اشاره به اینکه مشوقهای سرمایه گذاری در استان بسیار اندک است، گفت: موانع سرمایه گذاری در استان بسیار زیاد و متاسفانه رغبت و رقابتی وجود ندارد چراکه هزینه و رقمهایی که برای زمین در شهرکهای صنعتی برای ایجاد کارخانه پیشنهاد میشود بسیار بالا است در حالی که در شهرهای دیگر زمین، آب و برق با هزینه بسیار کمی در اختیار سرمایه گذار قرار میگیرد.
محمودرضا رحمتیان، معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار با بیان اینکه سیستان و بلوچستان دارای معادن غنی طلا در مناطق مختلف است، بیان کرد: یکی از ویژگیهای متالوژنی استان کانی سازی طلا است که مطالعات اکتشافی در یک دهه اخیر منجر به شناسایی ذخایر طلا در استان شد مجموعه ذخایر طلای مکشوفه استان ۴۴ تن که سهم ذخایر استان تقریبا از ۱۳ درصد نسبت به مجموع ذخایر طلای کشور ۳۴۰ تن میباشد.
رحمتیان افزود: ذخایر طلای استان شامل کانسار طلای در گیابان آساگی بی بی مه، مادوفتی (خارستان) سرکهنو سیاه جنگل و چاه نعلی و کانسار مس و طلای جانجا میباشد از این ذخایر دو کانسار طلای درگیابان و آساگی دارای پروانه بهره برداری و هم اکنون در حال تجهیز هستند.
وی با اشاره به اینکه تفتان از شهرهای سیستان و بلوچستان که سال گذشته ذخایر معدنی طلا در آن کشف و شناسایی شد، اظهار کرد: مهمترین ذخایر شناسایی شده در شهرستان تفتان شامل کانسار طلای مادفتی، ذخایر منیزیت زیروکی و قلعه بید است وهمچنین محدوده مستعد طلای نارون و تخت وجود دارد که مطالعات اکتشافی در این محدودهها امید بخش بوده چراکه شهرستان تفتان پتانسیل خوبی جهت سنگهای تزیینی مرمریت دارد که در آینده نزدیک میتواند به قطب سنگهای تزیینی و نما تبدیل شود.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با اشاره به اینکه دومین مزیت سیستان و بلوچستان معدن بوده، تشریح کرد: وضعیت معدن استان طی سالهای اخیر شتاب بیشتری گرفت و رشد و توسعه استان در بخش معدن و صنایع معدنی مستلزم ایجاد زیرساختهای مناسب جاده دسترسی آب و برق است که متاسفانه استان زیرساختهای مناسب جهت توسعه و ایجاد صنایع معدنی ندارد.
وی با اشاره به اشتغال که یکی از راهبردهای بلندمدت در صنایع معدنی است، تصریح کرد: شرکت توسعه معادن پارس تامین با هدف اشتغال زایی در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته با انجام مطالعات اجتماعی همزمان با عملیات اکتشاف معدن پتانسیلهای بالقوه موجود در بین ساکنین محلی را شناسایی کرده و برنامههای آموزشی برای این افراد جهت بکارگیری و اشتغال در کارخانه استحصال طلای تفتان که در سه کیلومتری شهرک صنعتی اسکل آباد در حال احداث میباشد و در سال ۱۴۰۲ به بهره برداری خواهد رسید در نظر گرفت.
رحمتیان گفت: با توجه به ظرفیتهای معدن ما دوفتی این شرکت طرح توسعه و افزایش ظرفیت تولید را در برنامه خود داشته که تأمین زیرساختهای مورد نیاز در منطقه تنها مانع افزایش ظرفیت تولید این شرکت است که نیازمند حمایت دولت در زمینه تامین و ارتقاء زیرساختهای منطقه میباشد.
وی ادامه داد: در حال حاضر در بخش سرمایه گذاری اکتشافی و ثروت و هزینهای بالغ بر ۲۰۰ میلیارد ریال در این بخش برای ۱۵۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم ایجاد اشتغال کرده است.
وی افزود: کارخانه فاز اول استحصال طلا با بودجهای بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال و اشتغال زایی برای ۱۲۰ نفر به صورت مستقیم و ۱۵۰ نفر به صورت غیر مستقیم خواهد شد.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صمت استان اذعان کرد: مطالعات سرمایه گذاری فاز توسعه این کارخانه با ظرفیت خوراک پنج میلیون تن در سال در حال انجام است که برآورد حداقل سرمایه گذاری آن معادل با ۳۵۰ میلیون دلار بوده و پیشبینی میشود برای هزار نفر در بخش استخراج و کارخانه استحصال طلا اشتغال زایی داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه تربیت نیروهای متخصص در بخش معدن نقش بسزایی دارد، تصریح کرد: کمبود نیروی متخصص به ویژه در بخش ماشین آلات معدنی احساس میشود و هم اکنون دانشکده صنعت و معدن در شهرستان خاش و دانشگاه سیستان و بلوچستان و دانشگاه آزاد اسلامی در مقطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد اقدام به جذب دانشجو و تربیت نیروی انسانی متخصص میکند.
رحمتیان با اشاره به نقش سرمایه گذاران بومی در ایجاد اشتغال در استان افزود: با توجه به اینکه سیستان و بلوچستان از جمله مناطق کمتر توسعه یافته در کشور است باید با سرمایهگذاری هدفمند و سوء سرمایهها به سمت این گونه مناطق توزیع ثروت و سرمایه گذاری در بخشهای مختلف کشور را سرلوحه خود قرار داده و با ایجاد اشتغال در این مناطق و جذب سرمایه گذاران بومی از فرار سرمایه از این مناطق جلوگیری کنند تا باعث رشد و توسعه و رونق اقتصادی در منطقه شود.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان با اشاره به ایجاد مشوقها برای سرمایه گذاران خاطرنشان کرد: یکی از بحرانیترین فاکتورهای بازدارنده سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته عدم وجود زیرساخت مناسب در این مناطق است، لذا سرمایه گذاری بخش دولتی در ارتقاء زیرساختهای این استان میتواند مشوقی برای جذب سرمایه گذاران و ایجاد اشتغال در این استان باشد؛ طرحهای دیگری نظیر تسهیل اختصاص زمین و سایر مجوزهای ارگانهای ذیربط در این استان نیز میتواند سرمایه گذاران را ترغیب کند.