یک سال با دولت سیزدهم؛ از غرش هپکو تا احیای آذرآب

به گزارش می‌متالز، دولت سیزدهم شهریور سال گذشته در شرایطی آغاز به کار کرد که هم با چالش‌های متعدد اقتصادی مواجه بود و هم آتش کرونا در جامعه شعله می‌کشید، از طرفی رویکرد غرب‌گرایی محض در دولت قبل روابط خارجی کشور را به بن‌بست رسانده بود و به عقیده کارشناسان مهم‌ترین سرمایه اجتماعی دولت یعنی اعتماد مردم به‌شدت خدشه‌دار شده بود.

دولتی که زیر بار فشار نقدینگی، تورم قریب ۶۰ درصدی و بدهی‌های چند ۱۰ هزارمیلیاردی پای به عرصه کشور گذاشت و البته برش استانی مسائل و مشکلاتی که دولت سیزدهم با آن مواجه بود خود ماهیت نسبتاً متفاوتی با مسائل سطح کلان کشور داشت هرچند که متأثر از آن بود، استان مرکزی، اما به‌عنوان استانی که مهر صنعتی بودن بر آن خورده و صنایع استراتژیک عظیمی را در خود جای‌داده است در آستانه روی کار آمدن دولت سیزدهم به جهت سوء مدیریت‌های قبلی با چالش‌هایی از همین جنش دست‌وپنجه نر می‌کرد.

مهم‌ترین مساله کشتی به‌گل‌نشسته صنایعی همچون هپکو و آذرآب بود که روزگاری بر قله صنعت ایران و خاورمیانه می‌درخشیدند، اما روند فشل و فاسد خصوصی‌سازی یا بهتر بگوییم اختصاصی سازی‌ها باعث شد تا در دهه نود با بحران‌های کارگری مواجه شوند و در رکود عمیقی و اگر نبود ایستادگی کارگران در آستانه تعطیلی کامل قرار بگیرند.

شاید در کنار تمامی مسائل و مشکلات از پروژه‌های نیمه‌کاره تا حجم انبوه مطالبات مردمی، در استانی صنعتی، چون مرکزی این رکود و چالش‌های صنایع سنگین بود که به‌عنوان یک میراث نامبارک برای دولت سیزدهم به ارث گذاشته شد علاوه بر آنکه در استانی با ظرفیت‌های اقتصادی همیشه ردپای برخی جریانات منفعت‌طلب و رانت‌خوار در صنایع بزرگ نیز مشهود است.

حالا با گذشت یک سال از عمر دولت سیزدهم هرچند برخی به دنبال آن هستند تا با تخطئه اقدامات دولت دستاورد‌های آن را نادیده بگیرند، اما پر واضح است که مهم‌ترین اقدام دولت سیزدهم در استان مرکزی هدایت صنعت استان به ریل صحیح تولید، توسعه و پیشرفت است.

آنچه هپکو و آذرآب و امثالهم به آن گرفتار شدند نتیجه‌ی سال‌ها بی‌توجهی به تولید علیرغم تأکیدات رهبر انقلاب به‌خصوص کلیدواژه «تولید» در شعار سال‌های اخیر است، چندین سال فرار دولت‌های یازدهم و دوازدهم از زیر بار مسوولیت خصوصی‌سازی‌های غیراصولی و شکست‌خورده هپکو و شرکت‌هایی امثال آن به‌جای رفع موانع تولید ضربه‌ای به‌مراتب سهمگین‌تر از تحریم‌ها به صنعت و اقتصاد کشور وارد کرد. بااین‌حال دولت دوازدهم تا پایان عمر خود اراده‌ای برای احیا و رونق هپکو و آذرآب نشان نداد و به هر نحو از پذیرش مسوولیت مشکلات ایجاد شده برای این صنایع در اثر روند معیوب واگذاری‌ها سر باز زد.

هپکو که روزگاری در دولت روحانی و پس از اعتراضات کارگری در مرحله دوم واگذاری نهایتاً برای رفع تکلیف از سوی دولت با اقدامی تعجب‌برانگیز با یک چک ۱۰ میلیونی تومانی به فرد دیگری واگذار شد و سوءتدبیر مدیران لیبرال و غرب‌زده ارزش این سرمایه ملی را با دهن‌کجی به کارگران تا این حد تقلیل داد در دولت سیزدهم، اما نماد اعتماد به نفس و غرور ملی لقب گرفت و رئیسی برای بزرگداشت این جایگاه بی‌واسطه پای درد و دل کارگران نشست.

سفر اخیر رئیس‌جمهور به استان مرکزی، اما قطعاً نقطه عطفی در آغاز چرخش دوباره صنعت و توسعه در استان است چراکه دغدغه خاطر آیت اله رئیسی نسبت به تولید داخلی و احیای حقوق کارگران نه حالا و در مقام ریاست‌جمهور بلکه دارای سبقه‌ای آشنا برای این به‌ویژه برای کارگران هپکو و آذرآب است. خلاصه‌ی آنچه رئیسی برای هپکو به یادگار گذاشت تعبیر جالبی است که یکی از کارگران این شرکت خطاب به رئیس‌جمهور عنوان کرد: «آقای رئیسی اگر شما نبودید هپکو هم نبود...» یا بدرقه جالب رئیس‌جمهور توسط کارگران هپکو در جریان حضور چندی قبل آیت‌الله رئیسی در هپکو با شعار‌های «رئیسی مرسی».

آذرآب، اما دیگر صنعت بزرگی است که در مقطعی با ایجاد اشتغال مستقیم برای بیش از ۳ هزار نفر و چندین هزار فرصت شغلی غیرمستقیم سهم بزرگی در اشتغال‌زایی ایفا می‌کرد، ابر صنعتی که شاید به‌جرئت بتوان گفت همه‌ی صنایع پتروپالایشگاهی، نیروگاهی و زیرساخت‌های بخش انرژی کشور مدیون دستان توانمند کارگرانش هستند، اما این کارخانه‌ی پول‌ساز با ترکیبی از مشکلات ریز و درشت و بدهی‌های سنگین به دولت رئیسی سپرده شد.

آیت‌الله رئیسی، اما در دوران ریاست قوه قضائیه برای جلوگیری از به تاراج رفتن آذرآب و همچنین حمایت از کارگران اقدامات مؤثری را انجام داد و حالا به‌عنوان رئیس‌جمهور از عزم دولت برای احیای آذرآب با ظرفیتی حداقل همانند گذشته سخن می‌گوید.

عزم مدیریت ارشد استان در راستای رفع موانع تولید در دو شرکت هپکو و آذرآب، اما از همان روز نخست حضور مخلص الائمه در مسند استانداری مرکزی مشخص بود، جایی که استاندار در اولین اقدام از شرکت هپکو بازدید کرد و از مقابله با مافیایی که این شرکت را با چالش مواجه کردند سخن گفت. تلاش‌های مجموعه مدیریتی استان در چند ماه اخیر، اما برای آذرآب نیز به ثمرات شیرینی منتج شد و نهایتاً این صنعت با برند استان مرکزی قراردادی بین‌المللی و بی‌سابقه را منعقد کرد و البته اقدامات مؤثر دیگری که در راستای رفع موانع پیش روی این شرکت ازجمله بحث بدهی‌های بانکی و مالیاتی و تأمین سرمایه در گردش برای تولید صورت گرفت.

مهم‌ترین دغدغه آذرآبی ها، اما موضوع تغییر سهامدار این شرکت است که در جریان سفر رئیس‌جمهور به استان مرکزی و بازدید از آذرآب مورد تأکید آیت‌الله رئیسی نیز قرار گرفت تا با واگذاری آذرآب به یک مجموعه صلاحیت‌دار صنعتی، این صنعت استراتژیک با شتاب به سمت شکوفایی دوباره گام بردارد.

هپکو، اما در یک سال اخیر قرارداد‌های بسیار خوبی را در زمینه فروش انواع ماشین‌آلات راهسازی و معدنی منعقد کرد و برای اولین بار صدای چرخش مستمر چرخ‌های تولید در این شرکت طنین‌انداز است و حالا این مجموعه عظیم صنعتی باهمت کارگرانی که سال‌ها پای تنها مطالبه خود یعنی کار و تولید ایستادگی کردند دوباره مسیر بازگشت به‌روز‌های اوج خود را می‌پیماید.

ابتدای سال جاری هم هپکو با یک گام بلند در راستای تأمین نیاز کشور به ماشین‌آلات غول‌پیکر معدنی کامیون دامپتراک ۶۰ تنی را باقابلیت‌هایی بومی‌سازی شده و متناسب با شرایط معادن کشور رونمایی و به بازار عرضه کرد، دغدغه کارگران هپکو، اما جریان مافیایی ریشه کرده در حوزه واردات ماشین‌آلات معدنی و راهسازی است که در سنوات اخیر نیز با واردات بی‌رویه انواع ماشین‌آلات بی‌کیفیت و بعضاً دست‌دوم به کشور هم نفس‌های هپکو را به شماره انداختند و هم حجم عظیمی از ارز کشور را خارج کردند.

بحث تهدید واردات بی‌رویه برای تولیدکنندگان داخلی هم، اما در بازدید اخیر رئیس‌جمهور از شرکت هپکو موردتوجه قرار گرفت و آیت‌الله رئیسی بر ممنوعیت وارداتی که به تولید داخلی ضربه می‌زند تأکید کرد، دستور مهمی که نیازمند پیگیری متولیان امر تا رسیدن به مرحله اجراست هرچند مافیای پرقدرت واردات طبیعتاً مقاومت می‌کنند، اما عزم دولت سیزدهم حمایت از تولیدکننده و تولید داخل است و این مهم باید به تمام ارکان دستگاه‌های اجرایی و مدیران تسری پیدا کند.

یادداشت از علیرضا کاظمی

منبع: پایگاه خبری دیار افتاب