شرکت تجلی کاتالیزور پروژه‌های معدنی/ نگاه بلند مدت تجلی به توسعه بخش معدن

به گزارش می‌متالز، مرتضی علی اکبری مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات در نشست کلاب هاوسی «می متالز» با اشاره به ایده ایجاد این شرکت، اظهار کرد: ایده این شرکت در اسفند ۹۸ و ابتدای سال ۹۹ این فکر به دلیل رشد چند برابری بازار سرمایه ما را بر آن داشت تا از نقدینگی وارد شده در بورس به نفع صنعت و معدن استفاده کرده و مردم را به صورت مستقیم در توسعه صنعت مشارکت دهیم. به همین دلیل ما به دنبال آن بودیم تا این شرکت تا شهریور ماه وارد بورس شود. این مسیری بود که پیش‌تر طی نشده بود به همین دلیل تاریخ‌های مختلفی را مشخص می‌کردیم تا حداکثر استفاده از ورود شرکت به بورس را داشته باشیم.

وی بیان کرد: اما به دلیل آنکه این تجربه پیش‌تر وجود نداشت و اولین باری بود که این تجربه به این شکل اجرایی می‌شد، این ایده هرچه جلوتر رفت و با رییس سابق بورس دکتر قالیباف جلساتی داشتیم و با وزیر صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) مذاکراتی صورت گرفت، که خوشبختانه از این ایده استقبال خوبی انجام گرفت و سازمان بورس در آن زمان و در دوران آقای دهنوی نیز از این طرح پشتیبانی کردند.

علی اکبری ادامه داد: این پشتیبانی باعث شد که امیدوار هستیم در روز‌های آتی این شرکت وارد فرابورس شده و قیمت بخورد.

مدیرعامل شرکت تجلی اضافه کرد: برخی شرکت‌های هلدینگ یا هلدینگ‌های بزرگ و شرکت‌هایی که مادرتخصصی دولتی هستند، پروژه‌های متعددی را در دست اجرا دارند که به دلیل عدم نقدینگی این طرح‌ها از درصد پیشرفت خوبی برخوردار نیستند و چه بسا بسیاری از آن‌ها راکد شده و به دلیل عدم تامین نقدینگی زیان بسیاری به شرکت‌ها و حتی دولت وارد می‌کنند. به هر حال راه‌های مختلفی برای تامین مالی این پروژه‌ها وجود دارد.

وی اظهار کرد: مجموعه سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات نیز تعدادی پروژه نیمه کاره در دستور کار داشت که به دلیل بحران‌های حاصل از تحریم و چند برابر شدن نرخ ارز نیازمند حرکت رو به توسعه بودند. بر همین اساس چندین راهکار همچون اخذ وام برای اجرای پروژه‌ها مطرح بود، اما هیچگاه بانک‌ها برای این میزان نقدینگی توانایی نداشتند و در نهایت ۲۰۰ یا ۳۰۰ میلیارد تومان با توجیهات بسیار پرداخت و باید ظرف ۶ ماه سود کارمزد آن پرداخت و مجدد آن را برای ۲ یا ۳ سال تمدید کنند. درحالی که اقساط تسهیلات باید پس از به بهره برداری رسیدن آغاز شود. در واقع مقدور نبود بدون پرداخت کارمزد و سود بتوان از بانک و بورس تسهیلات دریافت کرد. روش دیگر تامین مالی از طریق صاحبان سهام بود که بتوان این کار را انجام داد، اما با توجه به وضعیت نقدینگی و شرایط صنعت مقدور نبود. در نهایت راه منطقی آن بود که باید وجوهی تامین می‌شد که بازپرداخت آن پس از بهره برداری باشد یا سهامدارانی را بتوان جذب و با آن‌ها مشارکت کرد.

علی اکبری اضافه کرد: در واقع روش دیگر آن بود که از منابع مردم استفاده و آن‌ها را در پروژه سهیم کرده و وجوه پرداختی را مستقیم به تولید وارد کرده تا پروژه‌ها با پیشرفت همراه شوند. در نتیجه تنها روش به غیر از بورس، بانک آن بود که شرکتی پروژه محور ایجاد شود. ما برای ایجاد جذابیت، بهترین پروژه‌ها را وارد این شرکت کردیم و پشتیبان ما سهامدارانی هستند که همیشه جزو ۲۰ شرکت برتر بورس هستند. شرکت توسعه معادن فلزات، چادرملو، گل گهر و... پشتوانه محکمی برای تجلی هستند و افراد آشنا به صنعت می‌دانند این شرکت‌ها در بورس مطرح و حرفی برای گفتن دارند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر در مراحل پایان قیمت گذاری در فرابورس هستیم. در واقع در روند تکمیل اجرای ایجاد شرکت تا رسیدن به قیمت در تابلوی بورس طی و امروز در انتظار مجوز برای افزایش سرمایه از یک میلیارد به ۶۲ هزار میلیارد در جریان است. فرآیند اداری تکمیل و به زودی مجمع فوق العاده برگزار و سپس عرضه سهام در فرابورس را خواهیم داشت و اطمینان داریم استقبال خوبی صورت می‌گیرد.

علی اکبری افزود: در مرحله اول شرکت‌های گل گهر و چادرملو دو سهم ۱۷ درصدی دارند تا سهامداران حقوقی مطرح دیگر نیز برای مشارکت حضور پیدا کنند. البته ما به دنبال آن هستیم سهم قابل قبولی را به فرابورس بدهیم. در حال حاضر ۴ هزار میلیارد تومان سرمایه وارد شده است.

مدیرعامل شرکت تجلی اظهار کرد: با توجه به اینکه ما اولین شرکت پروژه محور هستیم در روند ثبت در بورس با مراحل مختلفی رو به رو بودیم، زیرا شرکت فرابورس باید از ایده‌های جدید استفاده می‌کرد و ما نیز به دنبال عرضه هرچه سریع‌تر در فرابورس بودیم.

علی اکبری همچنین با اشاره به ویژگی شرکت‌های پروژه محور گفت: ایجاد واحد مدیریت و برنامه ریزی و کنترل از مهمترین ویژگی شرکت‌های پروژه محور است. این واحد در دیگر شرکت‌ها دیده نمی‌شود مگر ماهیت آن شرکت این چنین باشد. در این واحد تصمیماتی که در پروژه گرفته می‌شود می‌تواند سایر پروژه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. از سویی دیگر حالت رقابت در شرکت ایجاد می‌کند. تمرکز راه اندازی به موقع پروژه‌ها و بهره برداری زودتر از تاریخ مشخص شده از مهمترین برنامه‌های این واحد است.

وی ادامه داد: به نوعی این واحد کاتالیزوری برای پروژه‌ها بوده و مهمترین نکته در شرکت‌های پروژه محور است، زیرا منجر به افزایش سرعت اتمام طرح‌ها می‌شود. در شرکت‌های پروژه محور هر نوع پشتیبانی از طرح‌ها صورت می‌گیرد که در افزایش سرعت اجرا بسیار اثر گذار است. اولویت این شرکت‌ها در صد پیشرفت پروژه‌ها است. توانمندی مدیریت آن است که این پروژه‌ها را به موقع تمام کند. رقم قابل معامله در بورس نیز بر اساس پیشرفت فیزیکی سهام‌ها انجام می‌شود و این موضوع مسوولیت مدیران شرکت‌ها را چند برابر می‌کند. در واقع ارزش مدیریت‌ها با بررسی چنین مواردی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. با این ارزیابی وزن و ارزش مدیریت‌ها مشخص می‌شود و می‌توان شاهد افزایش آن‌ها بود.

علی اکبری همچنین بیان کرد: در این نوع مدیریت‌ها تاثیر روابط برون سازمانی ارزش زیادی را برای شرکت و سهامداران به ارمغان می‌آورد. در این واحد‌ها فارغ از بحث سهامداری، صرفا برای تامین به موقع نقدینگی، دانش فنی و برنامه پروژه‌ها می‌تواند مورد نقد و بررسی قرار بگیرد. پیشرفت شرکت در گرو اجرای به موقع پروژه‌ها است.

وی افزود: پروژه‌ها به دلایلی همچون عدم برنامه ریزی دقیق، پیگیری لازم، تامین مالی، عدم به موقع تجهیزات و ... می‌توانند کند شوند، اگر شرکتی همچون شرکت‌های پروژه محور تمام تمرکز خود را بر روی درصد پیشرفت بگذارند شاهد نتایج خوبی خواهیم بود. به همبن دلیل در این شرکت‌ها می‌توان معاونت جدیدی به عنوان معاونت کنترل و بهره برداری ایجاد شود و ستاد موقت برای طرحی که به بهره برداری رسیده منحل و به طرحی دیگر منتقل می‌شود. از سویی دیگر واحدی به نام مدیریت پروژه برای کنترل فعالیت دارد. این معاونت همیشگی خواهد بود.

به گفته علی اکبری، خوشبختانه وزارت صمت و ایمیدرو توجه ویژه‌ای به شرکت‌های پروژه محور داشته و در اولویت واگذاری‌ها قرار گرفته اند.

وی تصریح کرد: شرکت‌های پروژه محور در گام اول به جای سبد سهام، سبد پروژه‌ها را مدیریت می‌کنند. سبد پروژه‌ها باید به صورتی تعریف شود که برای سهامداران بالفعل و بالقوه جذاب باشد.

مدیرعامل شرکت تجلی اضافه کرد: در حال حاضر چند پروژه برای انجام در دستور کار قرار دارد. همچنین به دنبال پر کردن خلا‌های موجود در بخش معدن هستیم. در این زمینه سایتی با هدف خرید و فروش معادن و پروژه‌های نیمه تمام نیز ایجاد شده است.

وی درباره اینکه آیا نمونه خارجی از این شرکت‌ها بوده، بیان کرد: نمونه این شرکت به شکلی که ما امروز در حال فعالیت هستیم در خارج از کشور نبوده است، اما ممکن است در شکل‌های دیگر نمونه‌هایی باشد. البته چند سالی است هلدینگ‌های تخصصی معاونت‌های جدیدی را بابت کنترل پروژه ایجاد کرده اند که روز به روز بر تعداد آن‌ها رو افزایش است. اما به صورت یک شرکت مستقل شبیه تجلی بنده سراغ ندارم.

علی اکبری همچنین با اشاره به تعدادی از پروژه‌های تجلی، افزود: در پروژه فولاد سرمد ابرکوه ۴۸ درصد برای همین شرکت و ۵۲ درصد متعلق به چادرملو است که ۳ پروژه در زنجیره فولاد دارد. خود این شرکت در حال حاضر ۴۵۰ هزار تن میلگرد تولید می‌کند که یکی از پروژه‌های آن تنوع در محصول نهایی است. پروژه‌های دیگر فولاد سازی ۶۵۰ هزار تنی است که ماشین آلات آن وارد شده و در حال حاضر در مرحله احداث سوله است. پروژه سوم نیز ۱ میلیون تنی آهن اسفنجی است که زنجیره سرمد را تکمیل و در مرحله تهیه اسناد مناقصه است. از دیگر پروژه‌های ما فولاد صبا غرب است که با ظرفیت ۱ میلیون تن در مرحله انجام مراحل است و خوشبختانه روند خوبی برای تولید گندله داشته است. این پروژه مشارکت ما با شرکت صبانور است. در این پروژه ۳۵ درصد معلق به تجلی و ۶۵ درصد برای صبانور است. اما پروژه دیگر فولاد شرق خراسان است که برای تولید ۲.۵ میلیون تن کنسانتره در سنگان است که ظرفیت آن تا ۵ میلیون تن قابل افزایش خواهد بود. مشارکت ما در این طرح حدود ۳۵ درصد و ۶۵ درصد متعلق به فولاد خراسان است. اسکلت فلزی این پروژه تکمیل و شرکت کیسون در آن فعال است. شریک دیگر این پروژه شرکت ایریتک است که تهیه و نصب ماشین آلات را بر عهده دارد. امتیاز بهره برداری از معدن فولاد شرق خراسان در سنگان نیز متعلق به این شرکت است.

وی در ادامه افزود: پروژه دیگر ما جاده، ریل، دریا است که در افزایش سرمایه بعدی منابع آن منظور می‌شود. اگر امکان بارگیری برای شرکت‌های تولیدکننده وجود نداشته باشد افزایش ظرفیت هیچ اهمیتی نخواهد داشت. بر همین اساس ما زنجیره خود را تکمیل کرده ایم تا برای صادرات نیز مشکل نداشته باشیم به همین دلیل یک اسکله معدنی در کنار بندر شهید رجایی در حال احداث است که کشتی‌های ۱۵۰ هزار تنی هم می‌توانند در آن بارگیری کنند. اگر بتوانیم با این ظرفیت واردات و صادرات داشته باشیم به شدت در کاهش هزینه حمل و نقل موثر خواهد بود. این پروژه فاز اول را شروع کرده و با ۱۱۰ میلیارد تومان سرمایه اولیه آن است که با افزایش سرمایه می‌تواند با سرعت بیشتر کار را در ادامه اجرایی کند.

علی اکبری اضافه کرد: از این نوع شرکت که امروز ایجاد شده در دنیا سراغ ندارم. شرکت‌های حاضر در دنیا شرکت‌های دانش بنیان هستند که جذب منابع کرده و سپس از این طریق عرضه سهام دارند. اما ما از سلب حق تقدم تامین مالی را انجام می‌دهیم و‌ به دنبال آن هستیم با نرخ ۱۰۰ تومان این سهام را عرضه کنیم که جاذبه داشته باشد. البته این نرخ نیازمند مهندسی مالی بود.

وی همچنین درباره سود آوری زنجیره نیز گفت: شرکتی که بتواند یک زنجیره را داشته باشد در زمینه سودآوری با مشکل همراه نمی‌شود. سیاست و برنامه ما انواع معدن و انواع فلز است. ما در انواع مواد اولیه وارد شدیم و برای انواع فلز نیز برنامه داریم به همین دلیل ۲ کمیته معدن و فلز در شرکت ایجاد کرده ایم که از افراد با سابقه در آن حضور دارند.

علی اکبری تصریح کرد: معدنی که تا ۵۰ درصد سود دارد در حلقه‌های زنجیره سودآوری متفاوتی دارد. امروز وضعیت صنعت فولاد بسیار خوب و به سمت آزادسازی قیمت‌ها در حرکت هستیم. به همین دلیل نگرانی نسبت به آینده صنعت ندارم.

علی اکبری درباره مشارکت تجلی با پروژه شرکت‌های خصوصی نیز بیان کرد: اگر معدن کوچک مقیاس باشد ما ورود نخواهیم داشت، اما در مقیاس متوسط و بزرگ می‌توانند با ما مشارکت کنند، اما اگر این معدن یا دارایی داخل گروه ما باشد مشکلی برای درصد نداریم، اما برای شرکت‌های خارج از گروه باید مجمع فوق العاده و سهم ۶۰ درصدی را داشته باشیم، زیرا باید از روند اجرای کار تا پایان مطمئن باشیم.

مدیر عامل شرکت تجلی در ادامه بیان کرد: در حال حاضر صنعت فولاد و معدن از منابع خوب نقدینگی برخوردار شده اند، زیرا قیمت‌های جهانی و داخلی افزایش یافته است، اما نوسانات صنعت فولاد و سنگ آهن همیشه پس از چند سال سیر نزولی پیدا می‌کند، به همین دلیل نحوه تامین مالی پروژه‌ها خود را در زمان کاهش قیمت‌ها نشان می‌دهد. ما در تجلی نگاهی بلند مدت داریم و برای تامین مالی در دوران کاهش قیمت‌ها برنامه ریزی داشته ایم.

علی اکبری درباره تشکیل صندوق‌های جسورانه از سوی دولت با سازمان‌های شبه دولتی برای بخش معدن گفت: صندوق‌های جسورانه به عنوان یک ایده ال مورد معامله قرار می‌گیرد، اما تعداد آن کم است. شاید به دلیل اطلاع رسانی ضعیف باشد. البته ایده بنده که امیدوارم مورد موافقت سهام دار عمده (توسعه معادن و فلزات) قرار بگیرد آن است که با گل گهر و چادرملو جمعا سهام عمده را در اختیار داشته و سهم بیشتر در اختیار مردم باشد. به نظر بنده ایده باید به صورتی باشد که کنترل پروژه را در اختیار داشت.

وی اضافه کرد: به دوستان پیشنهاد می‌کنم به سایت شرکت تجلی مراجعه و از اطلاعات موجود در آن استفاده کنند. همچنین تلاش می‌کنیم در محیط کلاب هاوس نشست‌های تخصصی دیگری برگزار کنیم.

وی در پایان بیان کرد: فعالیت‌های جدیدی را در سیستان و بلوچستان آغاز کرده ایم.

نرخ سود در شرکت‌های پروژه محور بالا است

سعید باقری قائم مقام مدیرعامل و عضو موظف هیات مدیره شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات نیز در این نشست بیان کرد: شرکت تجلی برای اولین بار در کشور با این ماموریت فعالیت خود را آغاز کرده است.

وی افزود: شرکت تجلی از یک ایده شروع شد. این شرکت اواخر ۱۳۹۸ به عنوان راهکاری برای تامین مالی پروژه‌های که در زنجیره معدن تا فولاد فعالیت دارند، ایجاد شد. به طور معمول روش‌های سنتی به این صورت بود که تامین مالی از طریق بانک و انتشار اوراق انجام می‌گرفت.

باقری تصریح کرد: البته این روش با روش تجلی تفاوت داشت، زیرا در روش‌های سنتی دوره‌های بازپرداخت سود بسیار کوتاه و قبل از به بهره برداری رسیدن پروژه بود. در واقع تسهیلاتی که بانک‌ها پرداخت می‌کنند در خوش بینانه‌ترین حالت ظرف یک سال باید تسویه شود یا برای پوشش نرخ مالی خود دوره‌های پرداخت سود کوتاه تری را در نظر گرفته اند.

وی افزود: در صکوک نیز این مشکل دیده می‌شود. صکوک منتشر شده هر سه ماه یکبار انتظار پرداخت وجود داشت. این شرایط برای پروژه‌ای که قرار است در سال‌های اولیه صرف هزینه و کارکرد پروژه را داشته باشد، اختلاف دارد، زیرا در سال‌های اولیه پروژه درآمد آن چنانی ندارد. به همین دلیل همیشه شاهد گپی در این زمینه بودیم. پوشش این گپ نیازمند یک مهندسی مالی صورت گرفت که از دل آن شرکت پروژه محور بورسی ایجاد شد.

باقری بیان کرد: در نهایت این ایده باعث شد ما تمامی سهام داران را در این پروژه دخیل کرده و یک تامین مالی مناسب برای پروژه‌ها به ارمغان آوریم.

وی همچنین اظهار کرد: مشکلات موجود در تامین نقدینگی این ایده را ایجاد کرد که سهامداران را در اجرای پروژه دخیل کرده و خودشان صاحب پروژه شوند. در واقع با این نگاه شرکت پروژه محور ایجاد شد که همه مردم از طریق بورس به صورت مستقیم در اجرای پروژه ایفای نقش داشته باشند.

باقری در ادامه با اشاره به روند ورود تجلی به بورس گفت: پس از انتخاب پروژه‌های مطرح و پس از ارزیابی این پروژه‌ها از سوی کارشناسان دادگستری، درخواست ورود تجلی به بورس اعلام شد. بدلیل جدید بودن این کار ما باید به صورت موازی با فرابورس و سازمان بورس موارد را پیش می‌بردیم. طی شدن این مسیر و برخی چارچوب‌ها کار را کمی دشوار کرد. پس از ارزیابی پروژه‌ها و انتقال آن به شرکت تجلی، یک امیدنامه تهیه شد. در آذر ۹۹ این امیدنامه از طریق مشاور تهیه و تمام چارچوب‌ها در آن مشخص و تقاضا برای پذیرش در فرابورس ارائه شد. در دی ماه ۹۹ نیز جلسه پذیرش برگزار و در چهاردهم همان ماه در هیات پذیرش در تابلو دوم فرابورس پذیرفته شدیم. شرط پذیرش بر آن بود تا گزارش افزایش سرمایه عملیاتی شود و پس از آن از طریق عرضه بتوانیم این شرط را به شرط قطعی تبدیل کنیم.

وی اضافه کرد: اما در آن سوی ماجرا ما به عنوان یک شرکت سهامی عام مراحل پذیرفته شدن در سازمان بورس را طی نکرده بودیم در نتیجه باید دو گام اساسی برداشته می‌شد. ابتدا آنکه به عنوان یک نهاد مالی در بورس شناسایی می‌شدیم که مستلزم ارائه مدارکی بود که آن‌ها را به سرعت ارائه کردیم. در بهمن ماه موافقت اصولی سازمان بورس برای تبدیل شدن ما به یک نهاد مالی ارائه شد. در کنار آن یکی از اصلی‌ترین اتفاقات آن بود که به عنوان یک ناشر بورسی باید ثبت می‌شدیم که این تقاضا نیز ارائه شد و خوشبختانه در اوایل سال ۱۴۰۰ با تمام سختی‌ها شرکت به عنوان اولین ناشر بورسی با نگاه پروژه محور ثبت شد و برای آن نمادی در نظر گرفته شد. در این تاریخ به صورت قطعی در فرابورس پذیرفته شدیم. تنها مرحله در حال اتمام طرح افزایش سرمایه تا سقف ۶ هزار و ۲۰۰ میلیون تومان که سرمایه منحصر به فردی از محل سلب حق تقدم سهامدار معادن فلزات به عنوان سهامدار اصلی تجلی در دو مرحله بود. البته سازمان بورس در ابتدا موافقت قطعی نداشت، اما با مکاتبات انجام شده و قانونی بودن، این کار عملی بود و می‌توانستیم در دو مرحله این ثبت را انجام دهیم.

قائم مقام مدیرعامل شرکت تجلی گفت: حداکثر تا چند روز آتی مجوز افزایش سرمایه نیز صادر می‌شود. ما برای ورود به فرابورس ملزم به فراهم کردن زیرساخت‌ها در شرکت بودیم و لازم بود دستورالعمل‌های سازمان بورس را رعایت کرده و اصول ارائه گزارش در کدال را رعایت کنیم. پیش زمینه این موضوع اخذ امضای الکترونیک بود که این کار انجام و امضا برای شرکت تجلی فراهم و این مجموعه به عنوان یک ناشر می‌تواند اطلاعات خود را افشا کند.

باقری با اشاره به اقدامات دیگر اضافه کرد: پیش بینی می‌شود بین ۲ تا ۴ میلیون سهام دار داشته باشیم به همین دلیل باید زیرساخت‌های نرم افزاری تقویت شود تا این حجم بالای سهامداری پشتیبانی شود. از سویی دیگر به دنبال ایجاد باشگاه مشتریان به عنوان پل ارتباطی میان شرکت و سهامداران هستیم. این اقدامات به موازات پذیرش در فرابورس صورت گرفته است و امروز آمادگی کامل را دارا هستیم تا پس از اخذ مجوز مجمع فوق العاده را برگزار کنیم و پس از آن عرضه سهام از طریق تابلوی دوم فرابورس را انجام دهیم.

باقری همچنین بیان کرد: در دنیا معمولا روش‌های تامین مالی بسیار گسترده است. در کشور‌های اسلامی باید روش تامین مالی منطبق با اصول شرعی و فقه باشد. مهندسی مالی صورت گرفته در تجلی بر مبنای دارایی‌ها تامین مالی را انجام می‌دهد. در واقع روش تامین مالی به این صورت مختص کشور‌های اسلامی است.

وی افزود: داستان پروژه محور با سرمایه گذاری پرخطر متفاوت است. در سرمایه گذاری پرخطر طرح‌های نو وجود دارد که می‌تواند بازدهی بالا، اما ریسک بسیار به همراه دارند. اما در شرکت‌های پروژه محور تامین مالی پروژه‌هایی است که در مجموعه شرکت‌های بزرگ شرکت توسعه معادن و فلزات وجود دارد. با اصول پروژه محور همان پروژه‌هایی که طرح‌های تکمیلی شرکت‌های بزرگ هستند و تامین مالی نیاز دارند وارد شرکت تجلی می‌شوند. در تجلی ما سرمایه گذاری کم خطری داریم که ادامه سرمایه گذاری‌های قبلی بوده است که پیش‌تر از طریق افزایش سرمایه تامین مالی می‌شدند. این روش باعث می‌شود سهامداران جدید پول جدیدی را وارد مجموعه کنند. ما خود سهامداران را در پروژه سهیم می‌کنیم.

باقری ادامه داد: در شرکت‌های پروژه محور به دلیل سرعت اجرای پروژه‌ها از نرخ سود بیشتری برخوردار هستند.

وی همچنین درباره ایجاد مجموعه‌های دیگر شبیه تجلی، اظهار کرد: در حال سازمان بورس پس از فراز و نشیب بسیار شیوه نامه جدیدی را برای این روند تهیه کرده که دارای شرط‌هایی است. هر مجموعه‌ای که بتواند این شروط را دارا باشد می‌تواند راهی همچون تجلی را طی کند.