اما و اگر‌های سیمان سمنگان، ۱۸ سال پس از کلنگ زنی/آیا گره پروژه باز می‌شود؟

به گزارش می‌متالز، ۱۷ سال از تأسیس استان خراسان‌شمالی می‌گذرد، استانی که اکنون در سن جوانی خود به سر می‌برد و طبق آخرین آمار به یک استان یک‌میلیون‌نفری تبدیل‌شده است، اما این استان جوان شاهد آمار ارقام خوبی در بخش‌های مختلف نبوده و در بیشتر جداول رتبه آخر را کسب کرده است؛ کسب‌وکار، مشارکت اقتصادی، بیکاری و... ازجمله این آمار‌ها هستند.

یکی از مواردی که می‌تواند باعث رشد آمار و ارقامی مانند آنچه ذکر شده باشد، اشتغال‌زایی است، اشتغالی که می‌تواند هم درآمد برای خانواده‌ها ایجاد کند و هم باعث جلوگیری از مهاجرت و یا حتی مهاجرت معکوس شود، لازمه اشتغال نیز تأسیس کارخانه‌ها و کارگاه‌های بزرگ و کوچک است.

یکی از مشکلات عمده خراسان‌شمالی، ده‌ها پروژه نیمه‌تمام استان است که طول عمر برخی از آن‌ها به بیش از یک دهه نیز می‌رسد. هرچند وعده‌های مختلف با زمان‌بندی‌های مختلفی برای اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام داده‌شده است، اما تعدد پروژه‌های نیمه‌تمام با درصد رشد محدود در کنار افزایش سرسام‌آور قیمت ارز، باعث شده حجم وسیعی از بیت‌المال در گوشه‌ای از استان خاک بخورد.

یکی از این پروژه‌های بزرگ را می‌توان در شهرستان مانه‌وسملقان جستجو کرد، جایی که سال ۸۲، یعنی بیش از ۱۸ سال پیش کلنگی بر زمین خورد، اما هنوز که هنوز است مردم ثمره آن را نچشیده‌اند.

پروژه «سیمان سمنگان» در عید غدیر سال ۸۲ رسماً وارد فاز اجرایی شد، پروژه‌ای که بنا بود طی ۳ سال فاز اول آن به بهره‌برداری رسیده و بخشی از نیاز سیمان استان را تأمین کند، همچنین پیش‌بینی می‌شد با راه‌اندازی این کارخانه نزدیک به یک هزار نفر به‌صورت مستقیم صاحب شغل شوند که برای استانی مانند خراسان‌شمالی امری پربرکت به شمار می‌آمد.

آستان قدس سرمایه‌گذار اصلی این پروژه

اکنون‌که به زمان‌های گفته‌شده در مصاحبه‌های مختلف می‌نگریم، بسیاری از آن‌ها را مانند یک شوخی باید تلقی کرد، زمان گذشت و در سال ۱۳۸۷ این پروژه با سرمایه‌گذاری ۹۰ درصدی به آستان قدس رضوی واگذار شد.

سید احمد علوی، قائم‌مقام وقت تولیت آستان قدس رضوی در سال ۸۷ گفت: آستان قدس رضوی در حال مطالعه احداث بزرگ‌ترین کارخانه تولید سیمان کشور در منطقه سمنگان بجنورد است که برای ورود و نصب بعضی ماشین‌آلات و قطعات، به مشارکت کشور‌های صاحب فنّاوری سیمان نیاز دارد.

وی تأکید کرد: شریک خارجی بامطالعه، بررسی و بازدید‌های فنی کارشناسان آستان قدس رضوی انتخاب‌شده و از بهترین فنّاوری و ماشین‌آلات در سیمان سمنگان بجنورد استفاده خواهد شد.

علوی افزود: ازآنجاکه تمامی محصولات تولیدی آستان قدس رضوی دارای کیفیت ممتاز است، در تولید سیمان نیز دنبال بهترین‌ها هستیم.

وی تفاهم به‌عمل‌آمده و تنظیم قرارداد آستان قدس رضوی با این شرکت چینی را الگویی برای سایر شرکت‌های خارجی دانست که قصد دارند در ایران سرمایه‌گذاری کنند.

قائم‌مقام وقت آستان قدس رضوی ابراز امیدواری کرد: با اجرای موفقیت‌آمیز پروژه سیمان سمنگان توسط طرف چینی، طرح‌های مشارکتی دیگری نیز در آینده با این شرکت به اجرا درمی‌آید.

اما این سخنان و ورود چینی‌ها به خراسان‌شمالی و سیمان سمنگان نیز هیچ‌گاه به وقوع نپیوست و همچنان این پروژه بزرگ در معطلی محض به سر می‌برد.

تغییر کاربری هم گره کور سمنگان را باز نکرد.

اما تغییر کاربری سیمان سمنگان بعد از ۱۵ سال نیز گره کور این پروژه را باز نکرد، زیرا عبدالله یوسفی مدیرکل جهاد کشاورزی خراسان‌شمالی سال ۹۸ پیرامون پروژه سیمان سمنگان گفت: آغاز به کار ساخت سایت فرآوری گیاهان دارویی سیمان سمنگان منتظر ورود رسمی و جذب شرکت آستان قدس رضوی است.

وی افزود: قرار بر این شد تا این شرکت، در این پروژه تغییر کاربری ایجاد کند و در این محل پروژه سایت فرآوری گیاهان دارویی اجرایی شود.

یوسفی ادامه داد: شرکت مجری، مطالعات لازم را در خصوص اجرای طرح سایت فرآوری گیاهان دارویی در این محل انجام داده، اما اقدامی برای اخذ مجوز و تغییر کاربری از سوی شرکت مذکور صورت نگرفته است.

مهیار مشایخی، مدیر طرح و برنامه سازمان صمت خراسان‌شمالی در گفتگو با رسانه‌ها، گفت: پیگیری و اقدام جدی از سوی آستان قدس جهت تکمیل کارخانه سیمان سمنگان بعد از گذشت یک سال انجام‌نشده است.

مشایخی با اشاره به اینکه قرار بر این بود تا واحد تولیدی سیمان توسط شرکت آستان قدس رضوی در شهرستان مانه‌وسملقان اجرا شود، افزود:، اما اجرای این پروژه چندین سال بود که توسط این شرکت مذکور متوقف‌شده است.

وی ادامه داد: با پیگیری‌های انجام‌شده از سوی مسوولان استانی، جلسه‌ای در استان با مسوولان شرکت استان قدس برگزار و آن‌ها پیشنهاد اجرای پرورش و فرآوری گیاهان دارویی را ارائه کردند.

مشایخی اظهار کرد: در ارتباط با اجرای پروژه کشت و فرآوری گیاهان دارویی مجوز لازم از سوی این سازمان نیز صادر شد، اما پیگیری‌ها برای دریافت مجوز و شروع کار صورت نگرفت.

سیمان به‌صرفه است، تغییر کاربری انجام نمی‌شود

وی تصریح کرد: اما شرکت آستان قدس رضوی در نیمه دوم سال گذشته اعلام کرده است که تمایل دارد تا پروژه سیمان را دوباره ادامه دهد چراکه اجرای این پروژه صرفه اقتصادی دارد و از سوی دیگر برخی از زیرساخت‌ها نیز تأمین‌شده است.

این مقام مسوول تصریح کرد: یک سال از مکاتبه آستان قدس مبنی بر اینکه درصدد هستند تا طرح کارخانه سیمان را ادامه دهند گذشته، ولی اقدام خاصی نشده و البته باید آن‌ها طرح توجیهی به‌روز شده را نیز ارائه دهند که هنوز این امر نیز انجام‌نشده است.

وی بابیان اینکه پروژه سیمان سمنگان در شهرستان مانه‌وسملقان ۳۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، گفت: برای اجرای این پروژه ۱۰۲ هکتار زمین، ۱۸ معدن، چندین حلقه چاه و ۱۴ مگاوات برق بلوکه شده است.

شرکت آستان قدس پروژه سیمان سمنگان را تعیین تکلیف کند

مهدی سجادی، رئیس نظام‌مهندسی معدن خراسان‌شمالی در گفتگو با خبرنگاران اظهار کرد: ساخت این پروژه بعد از ۳۶ درصد پیشرفت فیزیکی بنا به برخی از دلایل همچون اعلام اینکه ساخت واحد تولیدی سیمان صرفه اقتصادی ندارد و ... متوقف شد.

وی بیان اینکه در ابتدای اجرای این پروژه حدود پنج معدن آهک و مارن برای این پروژه بلوکه‌شده است، تصریح کرد: مساحت این معادن به‌طورکلی حدود ۲۵ کیلومتر است و اگر آستان قدس قصد ادامه اجرای پروژه را ندارد حداقل معادن را آزاد کند تا مورداستفاده سایر بخش‌ها قرار گیرد.

وی تصریح کرد: در حال حاضر شهرستان رازوجرگلان تولید شن و ماسه ندارد که با آزادسازی این معادن می‌تواند واحد‌های تولیدی شن و ماسه را در آن منطقه ایجاد کرد و این امر موجب می‌شود تا هزینه خرید مصالح ساختمانی برای مردم منطقه کمتر شود.

شرکت شستا سرمایه‌گذار جدید این پروژه

سیدمحمد پاک مهر، نماینده مردم بجنورد، گرمه، جاجرم، مانه‌وسملقان و رازوجرگلان در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: اگر از بحث‌های مختلف مانند سازه، نوع ساخت و ... بگذریم باید این موضوع را که یک سرمایه‌گذار چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی، این پروژه را عهده‌دار شود تا یک منبع خدمت و کسب‌وکار و اشتغال مستقیم و غیرمستقیم در خراسان‌شمالی ایجاد شود.

وی با اشاره به ایجاد اشتغال برای هزار نفر به‌صورت مستقیم و ۳ هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم در این پروژه گفت: تلاش‌های زیادی برای حضور سرمایه‌گذار‌هایی اعم از بنیاد مستضعفان، قرارگاه خاتم و ... در این پروژه انجام‌شده، اما متأسفانه به سرانجام نرسیده است.

نماینده ۵ شهرستان خراسان‌شمالی در مجلس افزود: اکنون با شرکت سرمایه گزاری شستا که چند روز گذشته در استان حاضرشده بود نیز صحبت شده است که در خط شماره یک این کارخانه ۴۰ درصد به ظرفیت اسمی آن اضافه‌شده است را عهده‌دار شوند.

وی تصریح کرد: طبق صحبتی که شده است، این پروژه که هم‌اکنون در اختیار آستان قدس قرار دارد را با این شرایط که ۲۵ درصد پول نقد و مابقی نیز از محل تولید سیمان، پرداخت بدهی انجام شود را راه‌اندازی کند.

پاک مهر بیان داشت: این موضوع باعث تشویق مدیران شستا شد و باعث شد از این پروژه بازدید داشته باشند و پس از بازدید تیم فنی از پروژه، قرار شد در آینده نزدیک در شهرستان مشهد جلسه برگزار شود و نقشه‌های پروژه‌ها بررسی و در خصوص این موضوع تصمیم‌گیری شود.

وی افزود: هم‌زمان با این موضوع، یکی از شرکت‌های خصوصی در بجنورد نیز برای در اختیار گرفتن این پروژه اعلام آمادگی کرده است.

نماینده ۵ شهرستان خراسان‌شمالی تصریح کرد: تمام تلاش‌ها بر این است که این پروژه فعال شود و هر یک از این شرکت‌ها زودتر اقدامات را انجام دهد برای استان ارزشمند است.

پاک مهر گفت: این پروژه با پیشرفت حدود ۴۰ درصد، تمام امتیازات آب و برق را دارا است که این مدت‌زمان تعلل اصلاً قابل‌قبول نیست و باعث هدر رفت بیت‌المال شده است.

نبود صرفه اقتصادی در این پروژه را قبول ندارم

وی افزود: با توجه به ساخت سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی در دولت سیزدهم، کارخانه‌هایی مانند کارخانه سیمان، مشکلی در باب بازار نداشته و قطعاً صرفه اقتصادی خواهند داشت و همچنین بحث صادرات نیز می‌تواند بازار دیگری باشد که از دلایل وجود صرفه اقتصادی در این پروژه است.

نماینده ۵ شهرستان خراسان‌شمالی تصریح کرد: از آستان قدس گلایه‌مند هستیم که این گلایه‌مندی، گلایه‌مندی مردم است.

برای معادن بلوکه‌شده ماده ۲۰ اعمال خواهد شد

حسین حاجی بیگلو، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌شمالی در خصوص بلوکه شدن تعدادی از معادن استان به دلیل توقف ساخت این کارخانه اظهار کرد: در خصوص این موضوع، سال گذشته اختیاریه‌ای تنظیم‌شده و طبق آن اعلام‌شده که درصورتی‌که تکلیف این معادن مشخص نشود، ماده ۲۰ در این موضوع اجرایی و معادن از خلع ید خواهد شد.

آیا این کارخانه به سرانجام می‌رسد؟

۱۸ سال از کلنگ زنی این پروژه می‌گذرد و شاید این وعده که شرکت جدیدی در حال تقبل این پروژه است، خیلی نتواند اعتماد مردم به وعده‌های داده‌شده را بازسازی کند، اما چیزی که در این ۱۸ سال به چشم می‌خورد، نبود یک پیگیری سختگیرانه از سوی نمایندگان و مسوولین ادوار مختلف است.

به‌عنوان‌مثال اینکه در این چندین سال، تاکنون برای ۱۰۲ هکتار زمین، ۱۸ معدن، چندین حلقه چاه و ۱۴ مگاوات بلوکه‌شده اقدامی انجام‌نشده یکی از موضوعاتی است که باید موردبررسی مسوولین نظارتی باشد و درصورتی‌که ترک فعلی و قصوری در بخشی صورت گرفته است، موردبررسی قرار گیرد.

اکنون نیز موضوع اشتغال‌زایی هزارنفری پس از راه‌اندازی این کارخانه یکی از دلایلی است که می‌تواند هر شخص دلسوزی را مجاب کند تا تمام‌وقت به دنبال جلوگیری بیشتر هدر رفت بیت المال شود.

منبع: خبرگزاری فارس