معرفی رشته مهندسی معدن؛ گرایش ها، لیست دروس و بازار کار

به گزارش می‌متالز، رشته مهندسی معدن (Mining engineering)؛ یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های مهندسی و ۱۰ شغل سخت در جهان شناخته شده است که از زیرمجموعه‌ی گروه آزمایشی ریاضی – فیزیک است و داوطلبان علاقه‌مند به این رشته باید اطلاعات کافی در خصوص این رشته، درس‌های عمومی و اختصاصی و بازارکار آن داشته باشند. به همین دلیل در این مطلب قصد داریم اطلاعات کامل و جامعی از رشته مهندسی معدن را در اختیار شما همراهان عزیز قرار دهیم. با ما همراه باشید.

معرفی و هدف رشته مهندسی معدن

رشته مهندسی معدن مجموعه‌ای از دانش، علوم و فنون است که به همه‌ای قسمت‌های کار در معدن از جمله جستجو، اکتشاف، استخراج، تاسیس معدن، تهیه و فرآوری مواد معدن ناظر است و هدف از ایجاد این رشته تربیت متخصصانی است که آشنایی کلی با معدن در زمینه استخراج، اکتشاف، مکانیک سنگ، فرآوری مواد معدنی و ... تخصص کافی را داشته باشند.

مهندسی معدن از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مهندسی معدن (به انگلیسی: Mining engineering) مجموعه علوم و فنونی است که از اکتشاف یک کانسار (ذخیره معدنی با ارزش اقتصادی) آغاز و تا فرآوری آن ادامه می‌یابد. مهندسی معدن به عنوان اولین رشتهٔ مهندسی آکادمیک تاریخ برای اولین بار در انگلستان پایه گذاری شده است. اولین علمی است که بشریت از ابتدای وجود خود تاکنون با آن ارتباط نزدیکی داشته‌است. این حرفه به علت شرایط سخت کاری، یکی از ۱۰ حرفه دشوار جهان شناخته شده‌است.

رشته مهندسی معدن برای چه کسانی مناسب است؟

• صبور و پرطاقت
• آشنایی با نرم افزار GEMS، نرم افزار MineX، نرم افزار Rockworks
• آشنایی با زبان انگلیسی
• توانایی مدیریت
• توانایی کار تیمی
• توانایی برقراری ارتباط
• توانایی کار در نقاط دور
• دانش کافی در زمینه سنگ‌ها و کانی‌ها و معادن
• علاقمند به اکتشاف و استخراج
• روحیه تسلیم ناپذیری و حوصله و پشتکار

مهارت‌های مورد نیاز برای رشته مهندسی معدن

شما در حین انتخاب باید به این رشته علاقه داشته باشید و در کنار آن مهارت‌های لازم را نیز داشته باشید.

مهارت‌های مورد نیاز به شرح زیر می‌باشند:

• توانایی مدیریت و ایجاد انگیزه در افراد
• حل مساله تحلیلی
• ارتباط و ارائه
• مدیریت زمان و برنامه ریزی، و همچنین توانایی اولویت بندی حجم کاری شما
• مدیریت پروژه
• مدیریت امور مالی و بودجه خود
• توانایی لازم برای کار کردن با برنامه‌هایی از قبیل IT و برنامه‌های تخصصی
• تمایل برای سفر و گذراندن زمان دور از خانه
• آگاهی از مسائل بهداشتی و ایمنی مربوط به معدن

ضریب درسی برای کنکور رشته مهندسی معدن

رشته مهندسی معدن در زیرگروه ۲ گروه آزمایشی ریاضی قرار دارد و درس‌های ریاضی، شیمی و فیزیک مهم‌ترین درس‌های تخصصی هستند. ضریب دروس اختصاصی کنکور ریاضی برای رشته مهندسی معدن عبارتند از؛

• ریاضی با ضریب ۴
• فیزیک با ضریب ۳
• شیمی با ضریب ۳

گرایش‌های رشته مهندسی معدن

• مهندسی معدن – استخراج
• مهندسی معدن – اکتشاف
• مهندسی معدن – فرآوری مواد معدنی
• مهندسی معدن - مکانیک سنگ

رشته مهندسی معدن در گرایش استخراج

به مهندسان معدن در گرایش استخراج آموزش عملیات حفاری، آتشباری برای خرد کردن سنگ ها، بارگیری و باربری، و فرآیند سنگ شکنی آموزش داده می‌شود و، چون متخصصین مهندسی معدن در گرایش استخراج در فضای باز کار می‌کنند، باید توانایی بدنی بالایی داشته باشند.

رشته مهندسی معدن در گرایش اکتشاف

رشته مهندسی معدن گرایش اکتشاف به موضوعات زمین شناسی معدنی، مکانیک سنگ، ژئوفیزیک، و زمان شناسی ساختمانی می‌پردازد و هدف از این رشته تربیت متخصین است که با استفاده از علم آمار و طراحی‌های رایانه‌ای به یافتن معادن و منابع معدنی جدید دست پیدا کنند.

رشته مهندسی معدن در گرایش فرآوری مواد معدنی

فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی معدن در گرایش فرآوری منابع معدنی، مواد معدنی استخراج شده را با مشخصات خاصی نظیر عیار، دانه بندی، میزان ناخالصی، میزان رطوبت، و ... می‌سنجند. مهندسین معدن گرایش فرآوری، توانائی و مهارت مراحل سنگ شکنی، آسیا کردن، طبقه بندی مواد، پرعیار کردن فیزیکی مواد، فلوتاسیون و ... را خواهند داشت.

رشته مهندسی معدن در گرایش مکانیک سنگ

مهندسی معدن در گرایش مکانیک سنگ به بررسی رفتار سنگ در برابر عوامل بیرونی و درونی می‌پردازد و هدف از این رشته تجزیه و تحلیل اطلاعاتی است که توسط آن‌ها بتوان سازه‌های مهندسی را در داخل یا بر روی سنگ‌ها به صورت کاملاً ایمن طراحی و بنا نمود.

 دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی معدن

دوره تحصیل رشته مهندسی معدن ۴ ساله و معادل ۸ ترم تحصیلی است و ۱۶ هفته را شامل می‌شود. دانشجویان دوره کارشناسی رشته مهندسی معدن موظف به گذراندن ۱۴۰ واحد درسی هستند. واحد‌های درسی دوره تحصیلی مهندسی معدن عبارتند از؛

• دروس عمومی: ۲۰ واحد
• دروس پایه: ۳۲ واحد
• دروس اصلی: ۳۵ واحد
• دروس تخصصی: ۳۳ واحد
• دروس اختیاری: ۲۰ واحد

دروس عمومی مهندسی معدن

• ادبیات فارسی
• زبان عمومی
• تربیت بدنی ۱
• تربیت بدنی ۲
• دو درس ازدروس مبانی نظری اسلام
• یک درس از دروس اخلاق اسلامی
• یک درس از دروس انقلاب اسلامی
• یک درس ازدروس تاریخ وتمدن اسلامی
• یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی

دروس مشترک همه گرایش‌های مهندسی معدن

• ریاضی‌
• فیزیک‌
• دینامیک‌
• شیمی عمومی‌
• شیمی فیزیک‌
• محاسبات عددی‌
• معادلات دیفرانسیل‌
• آمار و احتمالات مهندسی‌
• برنامه نویسی کامپیوتر
• مقاومت مصالح‌
• مکانیک سیالات
• نقشه برداری عمومی‌
• عملیات نقشه برداری‌
• نقشه کشی صنعتی‌
• اجزاء ماشین‌
• استاتیک‌
• مکانیک سنگ‌
• اقتصاد معدنی‌
• کانه آرایی
• زمین شناسی عمومی‌
• زمین شناسی اقتصادی‌
• زمین شناسی ساختمانی‌

دروس تخصصی گرایش اکتشاف معدن

• زمین‌شناسی ایران
• تجزیه مواد معدنی‌
• ژئوفیزیک اکتشافی‌
• حفاری اکتشافی‌
• چاه پیمایی‌
• سنگ‌شناسی‌
• کارتوگرافی و کاربرد عکس‌های هوایی‌
• کانی‌شناسی نوری‌
• برداشت زمین‌شناسی‌
• کانی‌شناسی توصیفی‌
• اصول استخراج معدن‌
• مینرالوگرافی‌
• آب‌های زیرزمینی‌
• نقشه‌برداری معدنی‌
• ارزیابی ذخایر معدنی‌
• ژئوشیمی اکتشافی‌
• ژئوتکنیک‌

دروس تخصصی گرایش استخراج معدن

• مبانی مهندسی برق‌
• ماشین‌های حرارتی‌
• کانی شناسی‌
• سنگ شناسی‌
• روش‌های استخراج روباز
• روش‌های استخراج زیرزمینی‌
• نقشه‌برداری معدنی‌
• آب کشی در معادن‌
• بازدید معدن‌
• چال زنی و آتش باری‌
• خدمات فنی در معادن‌
• ترابری در معادن‌
• نگهداری در معادن‌
• تهویه در معادن‌
• حفره چاه و تونل‌
• کانه آرایی‌
• اصول طراحی معادن‌
• برداشت زمین شناسی‌
• کارتوگرافی و فتوژئولوژی‌
• اصول اکتشاف و ارزیابی ذخایر

چارت درسی رشته مهندسی معدن

دانلود

دانشگاه‌های پذیرنده رشته مهندسی معدن

• دانشگاه صنعتی اصفهان
• دانشگاه صنعتی امیرکبیر - تهران
• دانشگاه تهران
• دانشگاه ارومیه (محل تحصیل مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندواب)
• دانشگاه بیرجند
• دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین
• دانشگاه صنعتی اراک
• دانشگاه صنعتی ارومیه
• دانشگاه زنجان
• دانشگاه سیستان و بلوچستان - زاهدان
• دانشگاه سیستان و بلوچستان - زاهدان (محل تحصیل دانشکده صنعت و معدن خاش)
• دانشگاه شهید باهنر - کرمان
• دانشگاه صنعتی بیرجند
• دانشگاه صنعتی شاهرود
• دانشگاه صنعتی همدان
• دانشگاه کاشان
• دانشگاه کردستان - سنندج
• دانشگاه لرستان - خرم آباد
• دانشگاه ملایر
• مجتمع آموزش عالی زرند
• مجتمع آموزش عالی گناباد
• دانشگاه صنعتی سهند - تبریز
• دانشگاه کردستان - سنندج
• دانشگاه لرستان - خرم آباد
• دانشگاه ولایت - ایرانشهر
• دانشگاه، ولی عصر (عج) - رفسنجان
• دانشگاه یزد

همچنین رشته مهندسی معدن در دانشگاه‌های غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد اسلامی نیز دانشجو می‌پذیرد.

رشته مهندسی معدن وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

رشنه مهندسی معدن علاوه بر مقطع کارشناسی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز دارای گرایش‌هایی است و تدریس می‌شود.

گرایش‌های کارشناسی ارشد مهندسی معدن:

• تونل و فضا‌های زیرزمینی
• مهندسی معدن گرایش معدن و محیط زیست
• مهندسی معدن گرایش اکتشاف معدن
• مهندسی معدن گرایش استخراج معدن
• مهندسی معدن گرایش فرآوری مواد معدنی
• مهندسی معدن گرایش مکانیک سنگ

وظایف مهندس معدن

• مشاهده و بررسی محیط‌های جغرافیایی برای اکتشاف معدن‌ها
• مدیریت و کنترل بر ساخت تونل‌ها در حین عملیات حفاری
• طراحی و ترسیم طرح جغرافیایی معادن
• روش‌های استخراج بهینه
• نظارت بر کارگزان در معادن و ارائه گزارش به مسوولان مافوق
• انجام اقدامات لازم برای افزایش ایمنی کارگزان در معادن در مقابل حوادقثی، چون ریزش تونل و ...
• افزایش بهره وری منابع معدنی جبران ناپذیر
• تهیه نمونه از سنگ‌ها و انجام آزمایش روی آن‌ها
• تعیین نحوه انتقال مواد معدنی به کارخانه‌ها جهت فرآوری
• تهیه مدل‌های کامپیوتری از معادن به کمک نرم افزار‌های رایانه‌ای

مزایا و معایب رشته مهندسی معدن

در ایران رشته مهندسی معدن به دلیل معادن و مواد معدنی بازار کار خوبی دارد و فارغ التحصیلان می‌توانند مشغول به کار شوند.
یکی از معایب رشته مهندسی معدن دشواری آن و محیط کاری سخت آن به ویژه برای خانم‌ها است.
بهره وری عملیات معدن به دلیل عدم استفاده صحیح از جدیدترین روش‌ها و تجهیزات در این حوزه پایین است.
حجم زیاد دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته مهندسی معدن باعث عدم تناسب آن با فرصت‌های شغلی موجود و در نتیجه بیکاری تعداد زیادی از آن‌ها می‌شود.

فارغ التحصیل رشته مهندسی معدن در چه کار‌ها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟

برخی از اصلی‌ترین مشاغل و صنایعی که یک فارغ التحصیل رشته مهندسی معدن می‌تواند در آن‌ها مشغول به کار شود، عبارت هستند از:

• مدیریت معدن
• مسوولین فنی معادن
• مهندسین مشاور در امور صنایع معدنی و معدنکاری
• طراحی معادن روباز و زیر زمینی و طراحی باطله برداری
• طراحی روش‌های اکتشافی و پهنه‌بندی‌های اکتشافی
• وزارت صنعت، معدن و تجارت
• سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی
• مهندسین مشاور در زمینه تونل و فضا‌های زیر زمینی و طراحی سیستم‌های حفاری

نرم افزار‌های تخصصی و کاربردی مهندسی معدن

• نرم افزار Surpac
• نرم افزار Minex
• نرم افزار RockWorks
• نرم افزار LogPlot
• نرم افزار Downhole Explorer
• نرم افزار Wellcad
• نرم افزار LogMate
• نرم افرار Quick log
• نرم افزار GEMSنرم افزار Mine ۲۴ D

رشته مهندسی معدن رشته مهندسی معدن بدون کنکور
رشته مهندسی معدن بدون کنکور دانشگاه سراسری

بعضی از دانشگاه‌های سراسری روزانه و شبانه ثبت نام بدون کنکور مهندسی معدن را بر اساس سوابق تحصیلی پذیرش انجام می‌دهند. متقاضیان می‌توانند برای ثبت نام به سایت www.sanjesh.org مراجعه نمایند که زمان ثبت نام معمولا در شهریور ماه برای نیمسال اول و در بهمن ماه برای نیمسال دوم می‌باشد.

دانشگاه‌های سراسری برای ثبت نام بدون کنکور مهندسی معدن

• دانشگاه بیرجند خراسان جنوبی
• دانشگاه صنعتی بیرجند
• دانشگاه ولایت
• مجتمع آموزش عالی زرند
• مجتمع آموزش عالی گناباد
• دانشگاه سیستان و بلوچستان

ثبت نام بدون کنکور مهندسی معدن در دانشگاه‌های پیام نور

داوطلبان متقاضی برای ثبت نام کارشناسی مهندسی معدن بدون کنکور دانشگاه پیام نور به سایت www.sanjesh.org مراجعه و از تاریخ ثبت نام و شرایط آن مطلع گردند.

ثبت نام بدون کنکور مهندسی معدن در دانشگاه‌های غیرانتفاعی

در دانشگاه‌های غیرانتفاعی، که از بودجه غیردولتی استفاده و به صورت مستقل زیرنظر هیئت امنای دانشگاه اداره می‌شود تحصیلهمراه با اخذ شهریه است و دانشجویان از طریق آزمون‌های سراسری سازمان سنجش آموزش کشور، پذیرش می‌شوند.

لیست دانشگاه‌های غیر انتفاعی برای ثبت نام بدون کنکور مهندسی معدن

• موسسه غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی اصفهان
• دانشگاه غیر انتفاعی چابهار
• موسسه غیر انتفاعی علامه جعفری

ثبت نام بدون کنکور مهندسی معدن در دانشگاه‌های آزاد

دانشگاه آزاد هر ساله در رشته‌های مختلف به غیر از پزشکی و پیراپزشکی با بررسی سوابق تحصیلی در مقطع کارشناسی پیوسته پذیرش بدون کنکور انجام می‌دهد و داوطلبان برای ثبت نام در رشته‌های بدون کنکور دانشگاه آزاد باید در شهریور ماه و یا دی ماه نسبت به ثبت نام در نیمسال اول و دوم اقدام نمایند.

لیست دانشگاه‌های آزاد برای ثبت نام بدون کنکور مهندسی معدن

استان آذربایجان شرقی واحد اهر -استان آذربایجان شرقی واحد مراغه -استان آربایجان شرقی واحد میانه- استان اردبیل واحد خلخال- استان اصفهان واحد میمه- استان تهران واحد تهران جنوب- استان تهران واحد تهران مرکزی- استان تهران واحد تهران جنوب- استان خراسان جنوبی واحد طبس- استان کرمان واحد زرند- استان کرمان واحد بافت- استان کرمان واحد کوهبنان- استان کرمان واحد کرمان -استان کرمانشاه واحد اسلام آباد غرب- استان گیلان واحد لاهیجان- استان لرستان واحد الیگودرز- استان مازندران واحد سوادکوه- استان مازندران واحد قائم شهر- استان مرکزی واحد محلات- استان یزد واحد ابرکوه -استان یزد واحد بافق

سوالات متداول رشته مهندسی معدن

رشته مهندسی معدن چیست؟

رشته مهندسی معدن در کدام زیرگروه قرار دارد؟

ضریب درسی کنکور ریاضی رشته مهندسی معدن؟

گرایش‌های کارشناسی رشته مهندسی معدن کدامند؟

دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی معدن؟

تعداد واحد‌های درسی رشته مهندسی معدن؟

مقاطع تحصیلی رشته مهندسی معدن؟

واحد‌های درسی دوره تحصیلی مهندسی معدن؟

ظرفیت پذیرش رشته مهندسی معدن در دانشگاه‌های برتر چقدر است؟

حداقل رتبه برای قبولی در رشته مهندسی معدن چند است؟

بازارکار رشته مهندسی معدن چگونه است؟

مهارت‌های این رشته شامل چه چیز‌هایی می‌شود؟

مدیریت پروژه – حل مساله تحلیلی – ارتباط و ارائه -مدیریت زمان و برنامه ریزی، و همچنین توانایی اولویت بندی حجم کاری شما – مدیریت امور مالی و بودجه خود – توانایی لازم برای کار کردن با برنامه‌هایی از قبیل IT و برنامه‌های تخصصی و این‌ها بخشی از مهارت‌های مورد نیاز در مهندسی معدن هستند.

منبع: رویداد ایران