مسوولان با حرف‌های نسنجیده مردم را فراری ندهند

به گزارش می‌متالز، سعید درخشانی با اشاره به افزایش ارزش معاملات در بازار سرمایه، اظهار کرد: بازار سرمایه در چند ماه اخیر، به زیر ارزش ذاتی خود رسیده و اصطلاحا ارزان شده بود. براساس روش‌های مختلف ارزشگذاری، شرکت‌ها در نقاط ارزنده‌ای قرارگرفته‌اند و P/E آینده نگر بسیاری از شرکت‌های بازار به ۵ و زیر ۵ رسیده است. این در حالی است که هنوز اثر افزایش نرخ ارز، به ۵۰هزار تومان در صورت‌های مالی شرکت‌ها لحاظ نشده و اگر این‌ها را اعمال کنیم، قاعدتا P/E‌ها بسیار پایینتر هم خواهند آمد.

این کارشناس بازار سرمایه، با تاکید براینکه رشد حدود ۱۵درصدی بازار در روز‌های گذشته، ناشی از ارزانی زیادی است که در بازار سرمایه اتفاق افتاده، ادامه داد: با توجه به بررسی تاریخی بازار سرمایه و مقایسه آن با سایر بازارها، نه فقط در ایران، بلکه در دنیا، همواره بازدهی بازار سرمایه از سایر بازار‌ها بیشتر بوده است. به این علت که شرکت‌ها در بازار سرمایه مولد هستند و از دو محل سود تقسیمی شرکت و همچنین تغییرات قیمتی، بازدهی می‌دهند.

وی با بیان اینکه در این ارزانی بازار، حتی در شرکت‌های کوچک نیز کلی P/E با رقم چهار داشتیم؛ چه برسد به شرکت‌های بزرگ، تصریح کرد: در سابقه پانزده ساله حضورم در بازار سرمایه، این میزان شرکت ارزان و P/E پایین ندیده ام! نمی‌توانم بگویم خریداران این روز‌ها فقط نوسان گیران یا احتمالا شرکت‌های دولتی با هدف بهبود وضعیت بازار بوده اند که به سمت خرید در بازار روی آورده اند.

درخشانی با انتقاد از وضعیت بازار سرمایه، اظهار کرد: در شرایط فعلی، اگر خارج از بازار، شرکتی تاسیس شود و چندسال از فعالیت آن بگذرد و به سودآوری برسد؛ سپس وارد بازار سرمایه شود، ضرر می‌کند؛ چرا که بازار سرمایه، ارزان‌تر از بهای تمام شده، آن را قیمت گذاری خواهد کرد. اکثر شرکت‌ها چنین شرایطی دارند. مثلا با حدود ۴۰ هزارمیلیارد تومان یک نیروگاه تاسیس می‌شود، اما در بازار سرمایه با حدود ۶ هزارمیلیارد تومان معامله انجام می‌شود. این مساله درخصوص دیگر شرکت‌های تولیدی دیگر نیز وجود دارد. این شرایط، تمایل برای سرمایه گذاری جدید را سرکوب می‌کند.

تداوم روند صعودی بورس در گرو حجم معاملات بیش از ۷ هزار میلیارد تومان است

این تحلیلگر بازار سرمایه، درباره چشم انداز وضعیت بازار و امکان جبران ضرر سرمایه گذاران در ماه‌های گذشته، گفت: با اینکه حجم معاملات، میزان استقبال از بازار را نشان می‌دهد، اما این رقم در نهایت یک معلول است و نمی‌تواند شاخصی برای ارزیابی ارزندگی بازار باشد. به نظر می‌رسد برای تداوم روند صعودی در بازار، باید حجم معاملات بیش از حدود ۷هزار میلیارد تومان باشد. این رقم بالایی نیست و می‌توان به آن رسید.

وی با بیان اینکه سازمان بورس باید نسبت به حفظ روند متعادل نقدینگی در بازار سرمایه حساس باشد، به تشریح تحولاتی که در این مورد از سال ۹۹ در بازار سرمایه رخ داده، پرداخت و تصریح کرد: در آن دوره، در ازای ورود این سرمایه به بازار بورس، خروجی‌هایی در قالب عرضه‌های اولیه و فروش شرکت‌های حقوقی بزرگ، تعریف نشد. این شرایط باعث شد قمیت‌ها در سال ۹۹ حباب زیادی گرفت. سال گذشته در شرایطی برعکس، شاهد فراری دادن مردم از بازار سرمایه با اظهارنظر‌های نسنجیده‌ای توسط بعضی مقامات دولتی بودیم.

بورس جای سفته بازی و قماربازی نیست

درخشانی با تاکید براینکه، این اتفاقات کوتاه مدت است و نمی‌تواند دائمی باشد، افزود: ممکن است دوباره بازار منفی شود، اما در هر حال، پیشنهادم این است که سهامداران صبوری کنند. سهامداران در بازار سرمایه در بلندمدت برنده هستند؛ هرچند به دلایل مختلف نوسان‌هایی وجود دارد. نباید به بازار سرمایه، به عنوان محلی برای سفته بازی و یا اصطلاحا قمار کردن و مبتنی بر بخت و اقبال نگاه کرد.

سازمان بورس باید فقط نسبت به حجم معاملات حساس باشد؛ همین!

وی با بیان اینکه دولت باید در تصمیمات خود محتاطانه پیش رود و با فرموله کردن اقتصاد، به پیش بینی پذیرکردن آن کمک کند؛ چرا که نمی‌شود هر روز برای شرکت‌ها یک تصمیم گرفت و آن‌ها را سورپرایز کرد! اظهار کرد: دولت نباید در هر شرایطی بازار سرمایه را بالا ببرد، بازار باید راه خود را برود، اما تصمیماتی که مسوولین می‌گیرند، گاه راه را برای بازار مشخص می‌کند. تصمیم‌های یک شبه، نااطمینانی ایجاد می‌کند و این باعث می‌شود بازار راه منفی برود. یا وقتی ورودی و خروجی‌های سنگین نقدینگی از سوی سازمان بورس ایجاد می‌شود، راه به بازار نشان داده می‌شود، که بالا برود یا پایین بیاید. برای اینکه بازار حالت عادی داشته باشد، سازمان بورس باید نسبت به کاهش حجم معاملات مقداری حساس باشد. اگر فقط همین را رعایت کنند و نقدشوندگی بازار حفظ شود، شرایط طبیعی پیش می‌رود.

این تحلیلگر مسائل بازار سرمایه، با تاکید براینکه برخی از دولتی‌ها باید در موضع گیری‌های خود حساس عمل کنند و به شرکت‌ها ضربه نزنند، به انتقاد‌های صورت گرفته علیه شرکت‌های پتروشیمی اشاره کرد و توضیح داد: روزانه حدود ۸۰۰میلیون مترمکعب در ایران گاز مصرف می‌شود. کل گاز خوراک شرکت‌های پتروشیمی کمتر از ۲۵میلیون مترمکعب است. یعنی حدود ۳درصد کل گاز مصرفی ایران! کل گازی که همه صنایع ایران مصرف می‌کنند حدود ۱۶درصد از کل گاز مصرفی کشور است و حدود ۷۸درصد از گاز مصرفی به خانوار تعلق دارد. اما همه توجه‌ها به سمت صنعت می‌رود. در حالی که در بخش صنعت و خوراک گاز، نرخ خرید بسیار بالاتر است.
درخشانی با بیان اینکه متاسفانه برخی با رویکرد‌های پوپولیستی، آدرس اشتباه به جامعه می‌دهند، گفت: بعضی از بخش‌های دولتی دست خود را روی صنایع گذاشته اند و به آن‌ها فشار وارد می‌کنند و ارزش خدمات به آن‌ها را افزایش می‌دهند. تا آنجا که برخی از واحد‌های تولیدی، عملا توجیه خود را برای ادامه فعالیت از دست داده اند و در مقابل این را می‌شوند که اگر توجیه ندارید، فعالیت نکنید! آن‌ها را با کشور‌های اروپایی مقایسه می‌کنند، در حالی که مزیت کشور ما گاز است و ما باید روی گاز سرمایه گذاری کنیم تا بتوانیم تولید کنیم.

وی با تاکید براینکه سرمایه گذاری امنیت می‌خواهد، با انتقاد از اینکه در ایران قوانین به صورت پرشمار تغییر داده می‌شود و بعضی قیمت گذاری‌ها عوض می‌شوند، یادآورشد: در دهه ۸۰ به روزترین خودرو‌ها در ایران تولید می‌شد، اما با حاشیه‌هایی که علیه خودروسازان ایجاد شد و طرح موضوعاتی مانند قیمت گذاری و انحصار، روند رشد آن‌ها ممانعت شد. بعد از بیش از بیست سال، اکنون ما به کجا رسیده ایم؟! آیا صنعت خودروسازی ایران رشد کرد؟! باید درنظر داشت که آدرس غلطی که بعضی دولت‌ها به واسطه مسائل پوپولیستی دنبال می‌کنند، کمر تولید ایران را می‌شکند.

درخشانی در پایان گفت: باید در نظر داشت که به اسم خام فروشی و مصرف گران‌ترین گاز دنیا، این بلا را بر سر صنایع دیگر نیاوریم. به این شرکت ها، بیشترین حجم نیروی انسانی که یک شرکت می‌تواند داشته باشد، تحمیل شده، اما همچنان با این شرایط و در فضای بسیار نامشخص فعلی اقتصاد تحریمی ایران، در حال فعالیت هستند. باید سوبسیدی که در اختیار صنایع قرار می‌دهیم، با ساختار، حجم فعالیت و بازدهی آن‌ها مطابقت داشته باشد تا آن‌ها را به نابودی نکشانیم. بی تردید عدم توجه به این مسائل، تاثیر خود را بر وضعیت بازار سرمایه خواهد گذاشت.

منبع: صدای بورس