بررسی وضعیت تولید و واردات خودرو‌های سنگین

به گزارش می‌متالز، آقای فرید زاوه کارشناس خودرو گفت: حدود ۵ سال است که کشور کامیون‌هایی مطابق استاندارد یورو ۶ که خارج از مرز‌های کشور خدمات پس از فروش ارائه دهند تولید نمی‌کند و کلیه محصولات موجود در کشور چینی و به شکل مونتاژ روانه بازار می‌شوند. در واقع کشور برای حفظ بازار خودرو‌های چینی، واردات را ممنوع کرده است.

ایشان ادامه داد: حدود ۴ سال است که بحث واردات خودرو‌های کارکرده مطرح شده، اما این طرح اجرایی نشده است. در این طرح قرار بود خودرو‌های سنگین با حداقل کارکرد ۳ سال وارد کشور شده و جایگزین خودرو‌های اسقاط شود. هم اکنون قیمت یک خودروی سنگین صفر کیلومتر حدود ۷ میلیارد است در حالی که خودرو‌های سنگین با عمر کارکرد ۳ سال، با قیمت ۵ میلیارد در بازار فروخته می‌شوند. طرح واردات خودرو‌های سنگین کارکرده تبدیل به پروسه‌ای شده که برای واسطه گری‌های غیر مفید مطلوب است و برای راننده هیچ سودی ندارد و فقط هزینه بسیار سنگینی برای تملک یک خودروی کارکرده را متحمل می‌شود.

زاوه گفت: متاسفانه کشورمان مجددا بازار ترانزیت را از دست داد. این بازار از بعد از انقلاب به دلیل توسعه صنایع خودروسازی داخلی بار‌ها دچار چالش شد. ما به جایی رسیده ایم که برای حفظ اشتغال حدود ۲ هزار نفر و ۵۰ مدیر، حدود یک میلیون نفر فعال بازار حمل و نقل را قربانی کردیم. این مشکل فقط در مورد کامیون‌ها نیست بلکه در مورد ماشین آلات معدنی و راه سازی مثل بولدوزر هم وجود دارد. در حالی که اولویت اول کشور درکنار صنایع پتروشیمی، توسعه معادن و صادرات مواد معادنی است هیچ توجهی به این حوزه نمی‌شود. صنایع سیمان و مواد معدنی نیازمند کامیون‌های خاص است. صاحبان جدید و قدیم این صنعت مجبورند کامیون‌های ۵۰ سال کارکرد را مجددا راه اندازی کنند تا بتوانند چرخ صنعت را بچرخانند. اگر اولویت دولت با صادرات مواد معدنی است باید مشکلات اسف بار این بخش را مدیریت کند.

این کارشناس خودرو گفت: قیمت خودرو‌های سنگین چینی در بازار ایران حدود ۱۰۰ هزار دلار است و کامیونی با قیمت کمتر از دومیلیارد و ششصد میلیون تومان در کارخانه وجود ندارد. کامیون‌های نیمه اتوماتیک هم با قیمتی بین ۳ میلیارد و ششصد میلیون تومان تا ۴ میلیارد و صد میلیون تومان در بازار وجود دارد. این در حالی است که فقط باتری و لاستیک این خودرو‌های سنگین ایرانی است. در مورد سایر خودرو‌های سنگین مثل اتوبوس هم همینطور است. اگر افزایش قیمت قطعات یدکی و سایر هزینه‌ها ادامه پیدا کند به زودی رانندگان توانایی روشن کردن خودرو‌های خود را هم نخواهند داشت. در واقع حمل و نقل شرایط حیاتی کشور است. دولت با بی توجهی به این اولویت و مونتاژ خودرو‌های سنگین چینی چگونه قصد دارد آمار تولید را بالا ببرد. متاسفانه نهضت آمارگرایی هیچ سودی برای کشور ندارد و دولت نباید با جلوگیری از واردات قطعات یدکی خودرو‌های سنگین خارجی صنعت حمل و نقل را به گروگان بگیرد.

آقای سید روح الله لطیفی سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی گفت: معاونت فنی جدید گمرک طی یک برنامه جدید تصمیم گرفته تا آخر سال جاری صادرات و واردات باید به گونه‌ای باشد که کالای تعیین تکلیف نشده برای اسفند ماه و شب عید باقی نمانده و قبل از این تاریخ ترخیص یا صادر شده باشد. امیدواریم این تصمیم با همکاری سایر سازمان‌ها و نهاد‌های مربوطه انجام شود تا این روند سرعت یافته و ترخیص و واردات طولانی نشود. روند صادرات و واردات در ۹ماه نخست امسال با رشد همراه بود و رکورد یک دهه اخیر شکسته شد.

وی ادامه داد: از سال ۹۸ تعدادی خودرو سنگین با حداکثر کارکرد ۳ سال وارد کشور شده، اما این طرح با فراز و نشیب‌های زیادی در ترخیص روبرو شد. با هماهنگی‌های انجام شده از شهریور امسال روند ترخیص سرعت پیدا کرد و با ورود دستگاه قضایی به گمرک آن دسته از سازمان‌ها که دارای کم کاری در روند ترخیص بودند یا کندتر عمل می‌کردند هم فعالتر شدند. از ۸۸۰۰ دستگاه خودرو سنگین وارد شده، حدود ۴ هزار دستگاه ترخیص شده و ۴۸۰۰ دستگاه در نه گمرک کشور باقی مانده است. تعداد باقی مانده مشکلات متفاوتی دارند، اما مهمترین آن مربوط به کد رهگیری است که قرار بوده بانک عامل تعیین شده از طرف بانک مرکزی پس از گرفتن چک و سفته آن را صادر کند. متاسفانه برخی شعب استان‌هایی مثل تهران و آدربایجان شرقی همکاری لازم را انجام ندادند. در برخی شهر‌ها مثل تهران مشکل ضمانت هم وجود دارد در ضمن اختلاف بین رانندگان با شرکت‌های واردکننده باعث تشدید مشکلات این حوزه شده است. چون از نظر گمرک شرکت‌های واردکننده به عنوان صاحب خودرو‌ها تلقی می‌شوند و بالاگرفتن اختلافات و طولانی شدن پروسه تحویل خودرو با افزایش هزینه‌ها همراه است. بدیهی است که با چنین شرایط پیش آمده شرکت‌ها از پیگیری خودرو‌ها سر باز می‌زنند.

لطیفی اضافه کرد: شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پس از فروش با درصد تعیین شده همکاری لازم را انجام می‌دهند و گواهی خودرو را صادر می‌کنند، اما برخی شرکت‌ها مثل سایپا دیزل برای خودرو‌ها گواهی خودرو صادر نمی‌کنند و تا این گواهی صادر نشود بقیه مراحل انجام نمی‌شود. در ضمن پرداخت حقوق و عوارض هم برای رانندگان و شرکت‌های وارد کننده مطرح است. گمرک تلاش کرده در برخی استان‌ها مثل آذربایجان شرقی به همراه دادستانی در این روند ورود کرده تا مراحل تشریفات اداری سیر سریع تری داشته باشد و کامیون‌های واردشده متروکه نشوند.

آقای مهدی دل انگیزان یک راننده خودرو سنگین به مشکلات خودرو‌های سنگین اشاره کرد و گفت: خودرو‌های فرسوده مشکل تعداد زیادی از رانندگان است که قرار بود دولت به آن‌ها رسیدگی کند، ولی متاسفانه هیچ اقدامی انجام نشده و رانندگان به دلیل افزایش سرسام آور هزینه‌ها مجبور هستند ماشین‌های خود را کنج پارکینگ‌ها رها کرده و روی ماشین شخص دیگری کار کنند. با گرانی قطعات، تولیدکنندگان از کیفیت قطعه کم کردند تا رانندگان توانایی خرید داشته باشند.

وی گفت: رانندگان مجبورند لاستیکی بخرند که تاریخ مصرف آن گذشته، چون قیمت لاستیک نو خارجی در بازار حدود ۵۰ میلیون تومان است. طرح واردات خودرو‌های کارکرده برای رانندگان به جز دلال بازی سود دیگری نداشت و ۴ هزار خودرو ترخیص شده به دست راننده نرسیده است و کسانی که پول داشتند ماشین‌ها را خریداری کردند. خودرو‌های مونتاژی مثل فوتون را نمی‌توان تولید داخل محسوب کرد و ما خودروی سنگین داخلی نداریم. همین خودرو‌های ساخته شده هم آنچنان بی کیفیت هستند که فقط مشکلات خریداران آن‌ها را بیشتر می‌کنند.

آقای حسین پارسی نژاد معاون مدیرعامل ایران خودرو دیزل در فروش و بازاریابی در مورد خودرو‌های سنگین تولیدی در برنامه چشم انداز گفت: خودروسازان با واردات غیرکارشناسانه خودرو مخالف هستند. قبل از تحریم، خودروسازان مطرح اروپایی و قطعه سازان به طور مستقیم خودرو سنگین به کشور وارد می‌کردند و خدمات پس از فروش مناسبی ارائه می‌دادند. طرح واردات خودرو‌های سنگین با حداقل کارکرد ۷۰۰ هزار کیلومتر که در گمرک هستند چالش پیش روی خودروسازان داخلی است. قبل از اعمال تحریم‌ها کشور در کنار واردات خودرو سنگین و سبک، تولید داخلی هم داشت و از این خودرو‌ها استقبال می‌شد. متاسفانه طی سال‌های گذشته تصور کاذب رانندگان در مورد کیفیت خودرو‌های داخلی باعث کاهش استقبال از خرید آن‌ها شده است.

ایشان گفت: میزان تولید شرکت سایپا دیزل نسبت به قبل از تحریم‌ها ۵ برابر شده است. عمده محصولات تولیدی این شرکت کامیون‌های سنگین باری، کمپرسی و کشنده است و برنامه این شرکت برای سال آینده افزایش تولید خودرو‌های کشنده است. در ۹ ماه نخست سال، علی رغم عدم حمایت و با همین شرایط موجود، بیش از ۵۵۰۰ دستگاه کامیون با موتور یورو چهار تولید کردیم. طبق برنامه‌های سازمان ملی استاندارد و وزارت صمت در نظر داریم خودرو‌هایی با کیفیت یورو پنج تولید کنیم. اگر با همین برنامه و پر قدرت عمل کنیم حتی توانایی ساخت خودرو‌های سنگین با موتور یورو شش را هم خواهیم داشت. این برنامه طبق ابلاغ سازمان ملی استاندارد و وزارت صمت امکان پذیر و عملی می‌شود.

منبع: ایران کالا